Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Belediye sayısı

6360 sayılı Kanun ile şehirlere bağlı belde belediyelerinin kapatılmasıyla düşüş gösteren sayıdır.



Belediye sayısı


Belediye Sayısı kaça düşecek?



2014 yılı mahalli idareler seçimleri sonrasında toplam belediye sayısı 2 bin 950'den bin 395'e düşecek.



Türkiye’de belediye sayısı neden azaltıldı?


Türkiye'nin Onuncu Kalkınma Planı'nda yer alan mahalli idareler durum analizine göre, Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılması çerçevesinde ölçek ekonomilerinden faydalanılarak, hizmetlerde etkinlik, koordinasyon ve kalitenin yükseltilmesi amacıyla belediye sayıları azaltıldı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2007 yılı sonuçlarına göre, belediye yönetiminde yaşayan nüfus yaklaşık 58,6 milyon ve toplam nüfusa oranı yüzde 83 iken 2012'de bu rakamlar sırasıyla 63,7 milyon ve yüzde 84,3 oldu.



Büyükşehir belediye sayısı kaça çıktı?



Geçen yıl ve 2013'teki düzenlemelerle büyükşehir belediye sayısı 30'a yükseldi. Büyükşehir belediye sınırları il mülki sınırlarıyla bütünleştirilerek, büyükşehirlerdeki il özel idareleriyle büyükşehir sınırları içerisindeki belde belediyeleri ve köyler kaldırıldı. Ayrıca, 2011 yılı ADNKS sonuçlarına göre büyükşehir belediyesi dışındaki illerde, nüfusu 2 binin altındaki belediyeler köye dönüştürüldü ve genel bütçeden belediyelere aktarılan paylar yeniden düzenlendi. 2014 yılı mahalli idareler seçimleri sonrasında toplam belediye sayısı 2 bin 950'den bin 395'e düşecek. Toplam nüfusun yüzde 90'ından fazlası belediye sınırları içerisinde kalacak. 


Dünya Gazetesi’nin 24 Haziran 2013 tarihli haberine göre büyükşehir belediye sayısı 16'dan ilk yerel seçimlerde 30'a, büyükşehir ilçe belediyesi 143'ten 519'a çıkacak. İl belediyesi ise 65'ten 51'e, ilçe belediyesi 749'dan 400'e, belde belediyesi de bin 977'den 395'e inecek. 6360 Sayılı Kanun gereğince bazı belediyelerin birleşme veya katılma yoluyla nüfusu 2 binin üzerine çıkabileceğinden tüzel kişilikleri korunacak ve belediye sayısı artabilecek.



Belediye yasası ne zaman onaylandı?



Hürriyet Gazetesi’nde 05 Aralık 2012 tarihinde yayınlanan habere göre; Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 13 ili 

büyükşehir yapan yasayı onayladı.


Konuyla ilgili Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, ’6360 sayılı ’13 İlde Büyükşehir Belediyesi ve 26 İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından Anayasanın 89’ncu maddesinin birinci fıkrası ile 104’ncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilmiştir’ denildi.



Belediye yasası hangi haberlere konu oldu?



Kapatılan belediye isyanı ( Oya Armutçu, Hürriyet Gazetesi, 09.01.2013)


Büyükşehir Belediye Yasası ile nüfusları 2 binin altında olduğu gerekçesiyle kapatılan Mart 2014 tarihi itibarıyla tüzel kişilikleri ortadan kalkacak belde belediyeleri ayağa kalktı.


Başkanlar: Para almayalım fahri başkanlık yapalım


Kapılarına kilit vurulanlardan 70’e yakını davacı oldu ve mahkeme kararını bekliyor. Ankara nöbetçi idare mahkemesinde dava açan belde belediye başkanları kapatma işleminin “telafisi imkansız zararlar meydana getireceğinden yürütmesinin durdurulmasını ve iptali” yanında, Büyükşehir Yasası’nın da iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşınmasını istiyorlar. Belediyeleri kapatılan vatandaşlar da hak ihlaline uğradıkları gerekçesiyle çoktan bireysel başvuru yoluyla AYM’nin kapısını çaldılar bile. Bu süreci davacı belde belediye başkanlarının avukatı İsmail Gür’le konuştum. Bakın nasıl anlattı:


33’Ü KURTULDU


“6360 sayılı 13 ilde Büyükşehir Belediyesi ve 26 ilçe kurulması ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun 6 Haziran’da yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasayla nüfusu 2 binin altında kalan 559 belde belediyesi kapanacaktı. Ancak, yasa yürürlüğe girmeden başta Yozgat olmak üzere 33 belediye birleşmeyi gerçekleştirerek kapanmaktan kurtuldu. 526’sı kapandı. Bunlardan 70’e yakını davacı.


YASA ÇELİŞKİLİ


2012’de çıkarılan bir yasa için 2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıtları esas alındı. Bu büyük bir çelişkidir. Yasanın çıkış amacına ve anayasanın eşitlik ilkesine aykırıdır. Kapanların yüzde 80’i AK partili belediyeler. Bazıları merkeze 220 km uzaklıkta. Yangın çıktığında ne olacak. Bu düzenleme kırsaldaki göçü tetiklemeyecek mi? Avrupa’nın hiçbir ülkesinde Türkiye’deki kadar az belediye yok.


BELEDİYE REFERANDUMSUZ KAPATILAMAZ


Türkiye Avrupa Yerel Yönetim Özerklik Şartı’nı onaylamıştır. Buna göre referandum yapılmadan yerel yönetimlerin sınırlarında değişiklik yapılamaz. Kanun küçük ölçekli olan verimli ve etkin değildir anlayışı ile hazırlanmıştır. Bu doğru değildir. Toptancı yaklaşım yanlış ve açıkça hukukun temel prensiplerine aykıdır.”


PROTOKOL BELEDİYE BAŞKANI DEĞİLİZ


Kilit kararına karşı dava açan Afyon’un biri AK Partili ikisi CHP’li belediye başkanları Ankara’daydılar. AK Partili Afyon Yıprak Belde Belediye Başkanı Abdurrahman Güçlü, CHP’li Kadılar Belde Belediye Başkanı Kasım Özkan ve CHP’li Atlıhisar Belediye Başkanı Ömer Kurt, avukat İsmail Gür’e vekalet verip birlikte davacı oldu. Gür’ün ofisinde üçüyle birlikte konuştum. Bakın neler söylediler:


ORTAK GÖRÜŞ: Devletin kapanma ile tek tasarrufu bize ödediği maaş olacak. O parayı almayalım fahri başkanlık yapalım. Bu yasayla kırsal kesim ölecek, hizmet gitmeyecek. Göç artacak. Biz protokol belediye başkanı değiliz. 7 /24 halka hizmet veriyoruz.


YIPRAK BELEDİYE BAŞKANI GÜÇLÜ: 2011 sayımına göre nüfusumuz 2 binin altında görünüyor. Ama fiili durum öyle değil. Afyon çok soğuk. Kış aylarında vatandaş Ege bölgesine göçüyor. Ama yazın 7 ay biz onların kahrını çekiyoruz. ADNKS yanlış bir istem. Afyon’a 160 kilometre uzaktayız. Bizi vatandaş sabah 00.3’te arar 00.5’te arar. ‘İtfaiyeyi gönder, yangın çıktı, taksiyi gönder karım, gelinim doğuruyor’ diye. Biz, onlar gibi protokolden protokole koşan belediye başkanı değiliz. Halka 24 saat hizmet ediyoruz. Bir ay belde belediye başkanlığı yapsınlar görürler.


ATLIHİSAR BELEDİYE BAŞKANI KURT: Bizim şimdi 2 bin 200 nüfusumuz var ama kapatıldık. 9-10 köye hizmet veriyoruz. Belde halkında kapatmaya büyük tepki var” dedi. Kadılar Belediye Başkanı Özkan on yıl içinde 700 nüfusa kadar indiklerini bu yasanın kırsal kesime darbe olduğunu belirterek, “Belediyenin telefonunu bile kullanmıyorum. Biz bu işe gönül verdik, kapatma kararı çok yanlış.

Son söz ise yargının.