Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Fayans

Özellikle mutfak, banyo, tuvalet, lavabo gibi ıslak zeminlerin duvarlarını kaplayıp süslemek için kullanılan, bir yüzü sırlı ve türlü desenlerle bezenmiş, pişmiş balçıktan levhadır.



Fayans nedir?


Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğü, ‘fayans’ kelimesinin karşılığını “Duvarları kaplayıp süslemek için kullanılan, bir yüzü sırlı ve türlü desenlerle bezenmiş, pişmiş balçıktan levha” şeklinde veriyor.


Fayans kelimesi İtalya’da bulunan Faenze şehrinden geliyor. Fayans, kelime anlamı ile cilası kapatıcı beyaz ve renkli olan bir seramik. Ayrıca bu seramik türünün cilasında kalay da bulunuyor. 


Bileşeninde kil, kaolin, kuvars gibi maddelerin bulunduğu karışımdan meydana geliyor. 900 C derede pişirilir ve sırlama işlemi yapıldıktan sonra 1000 C derede tekrar pişirilir. 


Fayansın tarihi nedir?


Doğu ülkelerinde 8’inci yüzyıldan itibaren var olan fayans, Arap’lar aracılığı ile Sicilya’ya geçmiş daha sonra ise İtalya ve Fransa’ya doğru ilerlemiştir.


18.yüzyılda vazo, kavanoz ve tabak olarak kullanıldı. Daha sonra tablolarda ve resimlerde kullanıldı. Son olarak yapı malzemesi olarak kullanıma başlayan fayanslar banyolarda, mutfaklarda kısacası ıslak zeminlerde kullanılmaya başladı.


Fayans kaç çeşittir?


Fayans 3 çeşitten oluşur. Bunlar; yer karosu, duvar karosu ve porselen karo olarak isimlendirilir. 


Fayans


Bilinen fayans markaları hangileridir?


Çanakkale Seramik, Vitra-Artema Seramik, Ege Seramik, Toprak Seramik, Bien Seramik, Kütahya Seramik, Yurtbay Seramik, Hitit Seramik, Uşak Seramik, İntema ve ROCA Kale.


Fayans döşemesinde hangi malzemeler gereklidir?


Fayansı döşemek için gerekli malzemeler; Kesme makası, Kerpeten, Terazi, İp, Mala, Spatula, Metre, Mastar, Fayans Tarağı, Elpen, Harç yapmak için kap, Sünger, Çekiç, Keski, Süpürge, Kova (boya için kullanılan kovalardan), Merpen, Plastik çekiç, Çivi, Hilti, Matkap ve Uzatma Kablosu. Yardımcı malzeme olarak ise Pense ve benzerleri, Lokma takımı, Su tesisatı malzemeleri ve Elektrik malzemeleri.


Fayans nasıl döşenir?


1. Yapılacak yer belirlenir ve neler lazım, nasıl yapılacak, hangi malzeme lazım çıkarılır.

2. Fayansın yapılacağı duvar ya da zemin sıva yapılarak düzleştirilir. 

3. Kalekim harcı normal kıvamda su ile karıştırılır.

4. Fayans tarağı ile kalekim harcı fayansın yapılacağı yere yayılır fakat kalekim 10 dk.’dan fazla duvarda kalmamalıdır. Kurumamasına özen gösterilmelidir.

5. Fayansların arasına derz artısı kullanmak zorunludur. Derzlerin arası En az 3 mm olmalıdır. Çünkü zamanla genleşen fayanslar derzsiz yapılırsa patlama yapar.

6. Yapılan  yer kuruduktan sonra (24 saat)  derz dolgusu ile  fayans araları doldurulur. Ancak derz dolgusu kurumadan üzeri sünger ile silinmelidir.