İşyeri ve konut kiralamalarında yenilenen sözleşmeler için kira bedeline yıllık zam uygulanıyor. Peki, işyeri kira artış oranı nasıl hesaplanır?
İşyeri ve konut kiralamalarında yenilenen sözleşmeler için kira bedeline yıllık zam uygulanıyor. Yapılacak bu yıllık zam, konut ve işyerleri için farklı şekilde hesaplanıyor.
Borçlar Kanunu gereğince yenilenen kira sözleşmelerinde yapılacak zam ÜFE oranlarına bağlanıyor. Ancak, daha sonra yapılan yasal düzenlemeler gereğince işyeri kira artış hesabı nda ÜFE zorunluluğu ertelendi.
12 Temmuz 2012 tarihinde 28351 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında Borçlar Kanunu'nda yer alan esaslara göre, işyerleri için ÜFE uygulaması 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren 8 senelik süre ile erteleniyor.
Buna göre, işyeri kira hesaplama larında 1 Temmuz 2020 tarihinde ÜFE oranları baz alınmayacak. Bu tarihe kadar, mal sahipleri kiracısına istediği oranda zam yapabilecek.
İlgili kanun maddesi:
“GEÇİCİ MADDE 2 – Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 342, 343, 344, 346 ve 354 üncü maddeleri 1/7/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanmaz. Bu halde, kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümleri tatbik olunur. Kira sözleşmelerinde hüküm olmayan hallerde mülga Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.”
Yukarıda yer alan kanun hükmünde de görüldüğü üzere işyeri kiralamalarında sözleşme serbestisi söz konusu. Ancak, devam eden kira sözleşmelerinde "kira artış oranının tanımı" hangi şekilde yapıldıysa, sözleşme devam ettiği sürece mal sahibi, sözleşme hükümlerine uymak zorunda kalıyor.
Buna göre kira sözleşmesinde kira artış hesaplamalarında ÜFE oranlarının baz alınması gerektiği yazıyorsa, işyeri sahibi dönemin ÜFE oranlarından yüksek bir oranda zam yapamıyor.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com