Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Karayolları binası - Zincirlikuyu

Türkiye’nin ilk gökdelenidir. Bu sebeple ‘kültür varlığı’dır. Zorlu Grubu 2007’de araziyi, 2009’da binayı aldı. Araziye Zorlu Center’ı yapan grup, Karayolları Binası’nı yıkamayacağı için restore edecek.


Karayolları binası

Karayolları binası nerededir?

Zincirlikuyu’da yer alan karayolları binası, Barbaros Bulvarı bitirildikten sonra Büyükdere Caddesi’nin başladığı yerde konumlandırılmıştır. 13 katlı olarak inşa edilen bina 53 metre yüksekliğe sahiptir. 1980’li yıllarda yapılmış ilk gökdelenlerdendir. Bu yüzden birçok sinema filmi çekilmiştir. (Mesela Kartallar Yüksek Uçar - TRT dizisi - Başrol: Sadri Alışık.) Bina içinde misafirhane, lojman, tesisler vardır. 

Karayolları binası ne durumda?

2009 yılında Zorlu Holding tarafından 55 milyon 10 bin liraya satın alınan karayolları binası, kültür varlığı kabul edildiği için restore edilecek. Mimarlığını Mehmet Konuralp’in yaptığı karayolları binasının cephe sistemi, büro binası olarak yenilenmesi için söküldü.  

Zorlu Gayrimenkul Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Even, karayolları binası hakkında “İstanbul'daki A sınıfı ofis ihtiyacına cevap verecek 40 katlı binada asansörler 29 saniyede gelebilecek. 2013 yılının ücüncü çeyreğinde tamamlanacak. Ofisleri kiralamayı düşünüyoruz. Ofisler için ayrıca bir de helikopter pisti yapmak istiyoruz. ” açıklamasını yaptı. 

Zorlu Grubu, binayı ne zaman ve kaça satın aldı?

Habertürk Gazetesi’nin 15 Kasım 2009 tarihli haberine göre Zorlu, Türkiye de yapılan ilk gökdeleni 55 milyona aldı. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün satışa çıkardığı bina Zorlu Grubu'nun oldu. 

5 şirketin katıldığı ihalede Zorlu Grubu 55 milyon 10 bin TL ödeyerek Zincirlikuyu'daki Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü'nün binasını aldı. Zorlu,  binaya ödediği miktarın yanında da Karayolları'na Hasdal'da yeni bir bina yapacak. Türkiye'de yapılan ilk gökdelen olması nedeniyle 'Kültür Varlığı’ kabul edilen bina için planlarını anlatan Zorlu Grubu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu "Binanın yıkılarak biraz daha geride yapılması için başvurularımızı yaptık. Eğer gerekli izni alırsak, benzerini 15 bin metrekarelik inşaat alan üzerinde tekrar yapacağız" dedi.

TOPLAM MALİYET 76 MİLYON LİRA

Karayolları'na yapılacak binanın maliyetinin de 20 milyon 900 bin liraya çıkacağını belirten Zorlu "Karayolları binası 14 ay içinde bitirilecek. Binayı teslim etmeden ihaleden aldığımız yeri vermeyecekler" dedi. Zorlu, Karayolları binasının yerine yeni projenin yapılması durumunda holding merkezinin buraya taşınacağını söyledi. Zorlu, bölgedeki insanların binanın mevcut halinin çirkin olduğuna dair görüşler aldıklarını da söyledi. Zorlu Grubu 2006 yılında 800 milyon dolar ödeyerek Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü'ne ait 96 bin 555 metrekare araziyi satın almıştı. Buraya 2 milyar dolarlık yatırımla Zorlu Center adlı dünyanın en iddialı komplekslerinden birisini inşa ediyor.

Karayolları Binası ne zaman ve nasıl ‘kültür varlığı’ oldu?

27 Ağustos 2006 tarihli Radikal Gazetesi’nde yayımlanan habere göre; 17. Bölge Müdürlüğü binasının, arsanın ilk ihalesinin yapıldığı 2004'te Türkiye'nin ilk asma cephe deneyiminin gerçekleştirildiği ulusal mimari örneği olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı uhdesindeki bağımsız Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma 3 No'lu Kurulu tarafından tescillendiği belirlendi. 

2004'te satışa çıktı 

Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından ilk olarak 1 Mart 2004'te kapalı zarf usulü ile satış ilanına çıkılan Beşiktaş Ortaköy'de iki parseldeki toplam 96 bin 500 metrekarelik Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü arazisi için 320 milyon YTL tahmini bedel konulmuştu. 13 katlı bölge müdürlüğü binası, lojmanlar, misafirhane, işletme binaları, hangarlar, futbol sahası, çocuk parkları ve koruluğu ile birlikte satılması planlanan arazinin satış ihalesi daha sonra alıcı çıkmadığı için iptal edilmişti. 

Ardından da genel müdürlük binası Koruma Kurulu tarafından tescil edildi. Karayolları 17. Bölge Müdürlük binasının da içinde yer aldığı kompleksin temelinin 1972'de atıldığı 40 milyon dolar inşaat maliyetiyle 1977'de tamamlandığı öğrenildi. Türkiye'nin çağdaş mimarlık tarihi içinde önemli konuma sahip oduğu öne sürülen binanın, birçok yapı bileşeni ve malzemesi özel olarak üretildiği ve ilk kez kullanıldığı için Koruma Kurulu tarafından ulusal mimari örneği olarak tescillendiği belirtildi. 

Arazinin satışı için bu yıl yeniden düğmeye basıldı. Önce iki parsel halindeki arazi birleştirilerek tek parsel haline getirildi. Bu işlem yapılırken 17 Bölge Müdürlüğü'nün binasının 'tescilli bina' olduğu gözönünde tutularak arazinin o bölümü ayrıldı ve satış dışına çıkartıldı. Arazideki binanın 'tescilli' çıkması talipleri de şaşırttı. Koruma Kurulu yetkilileri, 'tescil' kararının kaldırılmasının, binanın tescil koşullarını kaybetmesiyle mümkün olduğunu belirtti. 

Henüz alınmış karar yok 

Arazi ile ilgili henüz bir karar alınmadığını belirten Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) yetkilileri ise imar planı yapılmadığını söylemekle yetindiler. 

ÖİB, arazinin imar planı çalışmalarını tamamlayacak ve Özelleştirme Yüksek Kurulu onayına sunacak. Adının açıklanmasını istemeyen ve Ortadoğu kökenli ortakla ihaleye girmeyi planlayan bir şirketin sahibine göre tescilli bina işin biraz keyfini kaçırdı. Çünkü araziyi satın alanlar uygulayacakları projeye pek uygun olmayan bir komşu ile birlikte olmak zorunda kalacak. 

Konuralp: Binayı yıkamazlar 

Yapının mimarı Mehmet Konuralp, Arkitera.com sitesinde 23 Ağustos 2006'da yayımlanan söyleşisinde, binanın yıkılmasının tescili olduğu için imkânsız olduğunu ifade etmişti. 17. Bölge Müdürlüğü kompleksinde ilk olarak küçük binaların daha sonra da eski eser olarak korumaya alınan bölge müdürlüğü binasının yapıldığını belirten Konuralp, şunları söylemişti: 

"Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü Binası'nı yıkamazlar çünkü yapı, Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından koruma altında. 2004 senesinde 3. koruma kurulu tarafından bu bina, ulusal mimari örneği olarak korumaya alındı. Yıkılması mümkün değil."

Karayolları binası

Karayolları arazisi ’bina hariç’ satışa çıktığında kimler talip olmuştu?

9 Ocak 2007 günü Hürriyet Gazetesi’nde yayımlanan habere göre; Karayolları Genel Müdürlügü 17’inci Bölge Müdürlüğü arazisi olarak bilinen 30 ada 157 parselde kayıtlı ve yüz ölçümü 96 bin 505 metrekarelik gayrimenkulun uzun süredir beklenen ihalesi için 12 Ocak 2007’ye kadar başvuru yapmak gerekiyordu.  

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı danışman olarak Garanti Yatırım ve Avrupa Değerleme’yi seçerken, yatırımcı adaylarının şartname ve bilgi kitapçığı dökümanı satın alabilmek için 12 Ocak’a kadar başvurması gerekiyor ve bunun ardından da ihalesinin en kısa zamanda tamamlanması planlanıyordu.

Sama Dubai ’talibim’ dedi büyük çekişme bekleniyor

Habere göre; “Levent’teki eski İETT Garajı’na yapılması öngörülen Dubai Towers projesiyle kamuoyunda tartışma yaratan Dubaili inşaat grubu Sama Dubai’nin de bu arsa ile ilgilendiği biliniyor. Sama Dubai, bu arazi ile açılacak ihaleye gireceğini daha önce açıklarken, Ofer Grubu’nun da talip olması bekleniyor. Geçen yıl Donald Trump’ın Yeşil İnşaat’la, Emaar’ın Atasay ile Türkiye’de gayrimenkul işine girmiş olması, bu ihalenin büyük gruplar arasında çekişmeye sahne olacağı yorumlarına neden oluyor.”