Kamusal alanlarda insanların yaşamlarını kolaylaştıran, güvenlik, kolaylık sağlayan ve toplu yaşam düzenine büyük katkı sağlayan tüm nesnelerin genel adıdır.
Kent mobilyaları ne demektir?
Kent mobilyaları, bir kentin planlanması, yaşama mekanlarının örgütlenmesi kadar öncelik verilmesi gereken önemli şehir kimliği öğeleridir.
Kentsel dış mekanların düzeni ve kullanılabilirliği, insanın günlük hayatına olumsuz yada olumlu katkıları vardır. Kaldırımların düzeni, çöp kutularının ulaşılabilirliği gibi… Kentsel dış mekanların kullanılabilirliği o mekanın organizasyonunda kullanılan kent mobilyalarının uyumu ile yakın ilişkilidir.
Kent mobilyaları tanımına uyan nesneler hangileridir?
Şehir ve Bölge Plancısı Nesrin Sıdal Gündoğan’ın kent mobilyaları tanımına göre; “Otobüs durakları, çöp kutuları, anıtlar, sokak lambaları, posta kutuları, telefon kulübeleri, trafik lambaları, umumi tuvaletler, reklam – ilan panoları, büfeler, merpenler, gölgelikler, oturma grupları, oyun düzenekleri, bordürler, yer döşemeleri, çeşmeler, parkmetreler, yangın muslukları kentlerin mobilyalarıdır. Kamusal alanlarda insanların yaşamlarını kolaylaştıran, güvenlik, kolaylık sağlayan ve toplu yaşam düzenine büyük katkı sağlayan tüm nesneler kentlerin mobilyalarıdır.”
Kent mobilyalarıyla ilgili ilk çalışma ne zaman, nerede yapıldı?
Türkiye’de kentsel dış mekan düzenlemesiyle ilgili ilk çalışmalara Beyoğlu'nda rastlıyoruz. 1857’de 6. belediye dairesinin kurulmasıyla birlikte, İstanbul’daki ilk imar hareketleri de başlamıştır. O yıl Galata-Beyoğlu hattı gazlı sokak lambaları, çöp tenekeleri gibi kentsel mobilyalarla donatılıyor ve yol kaldırımları düzenleniyor.
Kent mobilyalarının kent yaşamındaki rolü nedir?
MSÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Bayrakçı, kent mobilyalarının rolünü şöyle değerlendiriyor:
"Kent içerisinde barındırdığı farklı varlık alanlarında yer alan devingen, birbiriyle ilişkili sistemin tümüdür. Bu sistemler, kişilerin yaşam tarzı, toplum kişiliği, kurumsal, özel yada mekanlar ile kent doğası tüm kent öğeleri olabilir.
Tasarımların estetik açıdan değerlendirilmesi:
1- Zemin taşıyıcı sistem ilişkisi
2- İşlevsel ve sembolik açıdan algılanması
3- Çevre ile uyumu
4- Doğal yıpranmaya karşı dayanıklılıkları
5- Tahribata karşı dayanıklılıkları
Diğer önemli bir konu ise kent mobilyalarına karşı düzenlenen saldırı ve tahribatlardır.Vandalizm de denilen bu saldırılar toplumdaki sosyokültürel eksikliklerle ilgilidir.Kent mobilyaları dünyada toplumsal şiddete en çok hedef olan elemanlardır. Ne tür malzemeden yapılırsa yapılsın boyutları ne olursa olsun, ülkelerin gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun kent mobilyaları kötü kullanılabiliyor.
Çevresel koşullar kent mobilyalarının tasarımında ele alınması gereken bir diğer faktördür.Bu elemanlar ısı, ışık, ses, nem gibi dış çevre faktörlerinden etkilenmeyecek malzeme ,detay ve konumda olmalıdır.