Kiralama sürecinde kira artış davası da açılabiliyor. Peki kira artış davası ne zaman ve nasıl açılır? İşte kanun hükümleri..
Mesken ve işyeri kiralamalarında taraflar kira bedeli konusunda zaman zaman anlaşmazlık yaşayabiliyor. Kiracılar, kiralama süresi boyunca belirlenen kira bedelini ödemek ile mükellef oluyor. Kanunen meskenlerde ÜFE oranında zam yapılması gerekirken, işyerlerinde 2020 yılına kadar istenilen oranlarda zam yapılıyor. Ancak kimi zaman mal sahibinin fazla zam yapmak istemesi, problemlere neden olabiliyor.
Kiralama sürecinde kira artış davası da açılabiliyor. Peki kira artış davası ne zaman ve nasıl açılır?
Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin dava her zaman açılabilir. Kira artış davasını mal sahipleri açabileceği gibi, kendisine yüksek oranda zam yapıldığını düşünen kiracılar tarafından da açılabiliyor.
Dava, yeni dönemin başlangıcından en geç otuz gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açılabiliyor.
Mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar. Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli oluyor.
Kanunen taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirleniyor. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebiliyor.
Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamıyor. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanıyor.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com