İngiltere ile Fransa'yı Manş Denizi’nin altından birbirine bağlayan tüneldir. Manş Tüneli projesi ilk olarak 1802’de teklif edilse de tünelin açılışı 1994’te gerçekleşti. 50,5 km uzunluğundaki Manş Tüneli’nin 38 km’si denizin altındadır.
Manş Tüneli’nin tarihçesi nedir?
Manş Denizi'nin tebeşir kayalarından meydana gelen tabanında kolayca tünel açılabilceğini düşünen bir Fransız mühendis, 1802'de Dover Boğazı'nda iki kıyıyı birleştiren bir tünelin yapılmasını teklif etti. Napolyon tarafından beğenilen teklif savaş yüzünden askıya alındı. Bu tür teklifler 19. yüzyılda defalarca gündeme geldi. 1880'li yılların başlarında bazı özel kuruluşlar iki kıyı arasında bir demiryolu tüneli yapmak için kazılara başladılar. Tünel 1800 m'ye ulaştığında basının, İngiltere'nin güvenliği açısından projenin tehlikeli olduğu hakkındaki kampanyaları yüzünden yapım durduruldu.
Manş Tüneli ne zaman hizmete açıldı?
Fransa ve İngiltere hükümetleri 1960'lı yılların ortalarında tünelin yapılması için tekrar anlaştılarsa da daha sonra yüksek maliyetleri gerekçe gösteren İngiltere, 1970'li yıllarda yapımı durdurdu. Bu süre içinde tünelin her iki taraftan 2,4 km'lik kısmı kazılmıştı. Manş Tüneli 1986'da tekrar gündeme geldi. Projenin maliyeti Fransız ve İngiliz firmalarından meydana gelen bir şirketler birliği tarafından çok sayıda bankadan borç alınarak ve hisse senedi çıkarılarak karşılandı. Dover ile Calais'yi birbirine bağlayan tünel 50.5 kilometre (31.4 mil) uzunlukta olup, 6 Mayıs 1994'te tünel açılışı yapıldı.
Manş Tüneli için kazı çalışmaları nasıl gerçekleştirildi?
14.000 işçinin görev aldığı bu projede, milyonlarca metrik tonluk taş, toprak ve çamurun atılması için kazı makineleri kullanılmıştır. Bunlardan iki kazıcı ile kanalın iki ucundan kazmaya başlamıştır. Her biri bir lazer ışını yardımıyla yönlendirilmiştir. Tünel, Fransa ve İngiltere ortak yapımıdır. Tünelin su altındaki bölümünün uzunluğu 38 kilometredir.
Manş Tüneli kaça mal oldu?
İngiltere’nin Dover şehri ve Fransa’nın Calais şehri arasında manş denizi’nin altında 32 mil boyunca uzanan bu tünel sayesinde, iki ülke arasındaki ulaşım hızlı trenlerle 20 dakikaya kadar düşmüştür. toplam 21 milyar dolara mal olan Manş tüneli projesi, 120 yıllık kullanım ömrüne göre inşaa edilmiş olup bu süre zarfında oluşabilecek bozulmaların onarımlarının çok zor olduğu düşünülerek,kullanılan her malzemede en yüksek kalite hedeflenmiş olup hiçbir masraftan kaçınılmamıştır.
Manş Tüneli’nin teknik özellikleri nelerdir?
Yapı üç tünelden oluşmaktadır. Bunlardan ikisi tren yolları için yapılmıştır ve 7.6m’lik bir çapa sahiptirler. Ortadaki tünel ise acil durumlar, bakım ve havalandırma olarak kullanılmaktadır. Bu tünel 4.8m lik bir çapa sahiptir. Tüneller deniz yatağının 45m altında inşaa edilmiştir. Bugün Fransa-İngiltere arasi seyahat etmekte olan trenler 160km/h gibi bir hızla tünelden 20 dakikada geçmektedirler. Tünel kullanıma açıldığında sadece bir yıl sonra ilk testine tabi tutulmustur. Fransa'dan gelen trenin vagonlarında nedeni bilinmeyen bir sebepten ötürü tutuşan malzeme yüklü kamyon tüneli zehirli duman tabakasıyla kaplamış 30 kişi tünelde kapalı kalmış fakat tasarımın başarısı sayesinde kurtulmuşlardır.
Marmaray’ı Manş Tüneli ile karşılaştırabilir miyiz?
Suat Kılıç Marmaray'ın Manş Tüneli ile mukayese edilip edilmeyeceği konusundaki soruyu yanıtladı.
Hürriyet Gazetesi’nin 29 Ekim 2013 tarihli haberine göre; asrın projesi olarak nitelenen Marmaray'ın açılış törenine katılmak için Ankara'dan İstanbul'a gelen Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç, Marmaray'ın Manş Tüneli ile mukayese edilip edilmeyeceği konusundaki soruya şu cevabı verdi:
"Manş Tüneli, İngiltere'yi kıta Avrupa'sına bağlamıştı. Şimdi Avrupa yakası ile Asya yakası bir araya gelecek. Biz bu projeye başlarken, 'Marmaray projesi, Londra'yı Pekin'e kesintisiz demiryolları ile bağlama projesidir' diye ilan ettik. Londra'dan yani Avrupa'nın batısından Asya'nın doğusuna Marmaray sayesinde kesintisiz ulaşım sağlanmış olacak. Bu proje asırların projesi. O nedenle medeniyetler arasında, kültürler arasında, inançlar arasında tarifsiz bir bağ oluşturulacaktır. Avrupa İngiltere'yi birleştirmişti Manş Tüneli. Ama burada bakıldığı zaman sadece Avrupa'nın iki ülkesi değil kıtalar birleşmiş olacak. İnançlar birleşmiş olacak, kültürler birleşmiş olacak, doğu ile batı birleşmiş olacak. Bu birlikteliğin hiçbir şeyle tarif edilmesi mümkün değil. Marmaray'ın Manş tüneli ile kıyaslanarak tarif edilmesi de mümkün değil. Bu bambaşka bir proje."