Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Nigoğos Balyan

Osmanlı İmparatorluğu’nun mimarlarındandır. Balyan ailesindendir. Babası Garabet Balyan ile birlikte Dolmabahçe Sarayı’nı yapmıştır.



Nigoğos Balyan


Nigoğos Balyan kimdir?


1826 doğumludur.  I. Abdülmecit'in mimarlarındandır. En önemli eseri, babası Garabet Amira Balyan'la birlikte yaptıkları Dolmabahçe Sarayı'dır.


Paris’te Sainte-Barbe Koleji’nde eğitim görmüştür. Dolmabahçe Sarayı Muayede Salonu ve iki Saltanat Kapısı, Ortaköy Camii, Mecidiye Kasrı, Ihlamur Kasrı, Göksu Kasrı, Tophane Saat Kulesi, Dolmabahçe Saat Kulesi ona atfedilen yapılar arasındadır. Nigoğos Balyan’ın yapılarının tümü sapasağlam ayakta durmaktadır ve özgünlüklerinden hiç birşey kaybetmeden koruma altına alınmıştır.


Balyan Ailesi, Osmanlı İmparatorluğu’nun mimarlarıdır. Ermeni kökenli olan aile üyeleri: Bali, Krikor Balyan (Krikor Amira Balyan; 1.764-1.831), Senekerim'in Balyan (1768-1833), Garabet Amira Balyan (1800-1866), Nigoğayos Balyan (1826-1858), Levon Balyan (1.855 -?), Sarkis Balyan (1835-1899), Hagop Balyan (1838-1875), Simon Balyan (1848-1894).


Nigoğos Balyan tarafından yapılan projelerin özellikleri nedir?


Dolmabahçe Sarayı: Dolmabahçe Sarayı Kabataş ile Beşiktaş arasında yer almaktadır. Üsküdar’ın tam karşısındadır. Avrupa saraylarının anıtsal boyutlarına özenilerek yapılan Dolmabahçe Sarayı, değişik biçimlerin, yöntemlerin öğeleriyle donandığından belirli bir biçemi bağlanamaz. Büyük bir orta yapıyla iki kanattan oluşan planında, geçmişte mimari açıdan işlevsel değeri olan öğelerin farklı bir anlayışla ele alınarak süsleme amacıyla kullanıldığı gözlemlenir.


Dolmabahçe Sarayı'nın kendine has, belirli ekollere giren bir mimari biçemi olmamasına karşın Fransız Baroku, Alman Rokokosu, İngiliz Neo Klasizmi, İtalyan Rönesansı karışık bir şekilde uygulanmıştır. Saray, batı anlayışıyla çağdaşlaşma çabaları içinde bulunan toplumun sanatta da batının etkisi altında kalarak, Osmanlı saray gereksinimlerini de dikkate alıp, o asır bünyesinin sanat atmosferi içinde yapılmış bir eserdir. Nitekim, 19. yüzyıl köşk ve saraylarına dikkat edildiğinde onların, içinde yaşanılan yüzyılın sanat olaylarına değil, toplumun ve tekniğin gelişmesini de anlattığı fark edilebilir.


Dolmabahçe Sarayı’nın süslemeleri; Batı'nın çeşitli sanat dönemlerinden alınan motiflerin bir arada kullanılmasıyla meydana geldi. Barok, Rokoko ve Ampir özelliğindeki motifler iççice kullanıldı.  İç süslemede su mermeri, billur, somaki gibi kıymetli haiz mermer ve taşlarla çalışmalar yapıldı. 


Ihlamur Kasrı: Beşiktaş ve Nişantaşı arasında yer alır. Buraya Abdülmecit tarafından Nigoğos Balyan'a “Merasim Köşkü” ile “Maiyet Köşkü” olarak adlandırılan iki kasır yaptırıldı. Merasim Köşkü'nün biraz ilerisinde bulunan Maiyet Köşkü daha sade bir yapıdır, iki katı olan bu yapıda, giriş cephesinde iki kollu bir merpen bulunmaktadır. Girişin ortasında bir hol ve merpenler ile köşelerde 4 adet oda yer almaktadır. Maiyet Kasrı olarak tanınan, diğerine göre daha küçük boyuttaki yapıysa, dış süsleme açısından daha yalın olmakla birlikte benzer anlayıştadır. Bu yapının iç süslemeleri de oldukça yalın biçimde ele alınmıştır.


Nigoğos Balyan

Dolmabahçe Sarayı




Nigoğos Balyan

Dolmabahçe Sarayı




Nigoğos Balyan

Ihlamur Kasrı