Dünyada hızla yayılan ancak ülkemizde yeni yeni üzerinde konuşulmaya başlanan bir ev konseptidir. Pasif ev konseptinde ev, ısıtma-soğutma için metrekare başına 15 kilowatt saatten fazla enerji harcamamalıdır.
Pasif Ev nedir?
Türkiye’de yeni yeni konuşulan ev konseptidir. Bir evin Pasif Ev olabilmesi için öncelikli şart ısıtma ve soğutma için harcanan enerjinin yılda metrekare başına 15 kilowatt saat'i geçmemesi gerekir.
Ayrıca dış cephedeki ısı iletkenlik değerinin de metrekarede 0,10–0,15 kilowatt saat olması gerekiyor. Bu değerlere ulaşabilmenin ilk şartı da binanın dış cephesine uygulanacak çok iyi bir ısı yalıtımı sisteminden geçiyor. Bina dış cephesinde yapılacak ısı yalıtımının ısı kayıplarını tamamen ortadan kaldıracak şekilde tasarlanması çok önemli.
Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Evi İzmir’in ilçesi Urla’da yeralıyor. Bir diğeri de Gaziantep’de yapılıyor.
Pasif Ev ne kadar enerji tasarrufu sağlıyor?
Pasif Ev yapıları , içerisinde ikamet edenlerin konforunu az miktarda enerji ile ısınma ve soğutma yaparak sağlamaktadır. Kullanılan enerji miktarıyla, Türkiye’ de bulunan günümüz standart binalarına oranla, ısıtma ve soğutmada % 75 oranda tasarruf sağlamaktadır.
Pasif Ev standartları nelerdir?
Pasif Ev yapıları gerekli olan oda sıcaklığına ulaşabilmek için , temiz havayı ısıtarak ya da soğutarak gerekli termal rahatlığı sağlayabilen yapılardır. Pasif Ev yapıları Almanya’daki Pasif ev Enstitüsü’nün belirlemiş olduğu standartlar doğrultusunda tasarlanır ve inşa edilir. Daha sonra bu yapılar enstitünün vermiş olduğu standartlara uygun olmalarına bağlı olarak sertifikalandırılırlar.
Pasif ev standartları her ne kadar ilk önce Orta ve Kuzey Avrupa mevsim koşullarına göre uyarlanmış olsa da, daha sonra sıcak iklimli yerleşim yerlerine de uygun hale getirilmiştir.
Pasif Ev’in temel tasarım özellikleri nelerdir?
- Çok yüksek derecede yalıtım,
- Son derece yüksek performanslı ve yalıtımlı cam çerçeveleri,
- Hava sızdırmaz yapı malzemesi,
- Isı köprülerinin ortaya çıkmasının engellenmesi,
- Yüksek ısı dönüşümü sağlayabilen mekanik havalandırma sistemi
Sıcak iklimlerde güneş ısı ve ışığının fazla olmasına rağmen, hava sızdırmazlığının ve yalıtım düzeyinin yüksek olması sebebiyle, yapının aşırı ısınmasına engel olunur. Pasif Ev Enstitüsü pasif ev üzerine Güney Avrupa’da yapılmış olan bir projenin detaylarını inceleyip aşağıdaki verilere ulaşmıştır :
- Sıcak iklimlerde çift cam daha kullanışlıdır.
- Isıl kütle ve hava sızdırmayan malzemeler önem taşımaktadır.
- Hareketli dış gölgeleme elemanları muhakkak kullanılmalıdır.
- Aktif iklimlendirme ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilir.
- İlave soğutma ihtiyacında harcanan enerji normal bir konutun kullandığı enerjinin %10 u ( ≤ 15 kWh/(m2a) ) olarak hesaplanmıştır.
- Gerekli ısıl koşullara ulaşabilmek için, döşemeden ısıtma ya da soğutma kullanılabilir.
Sıfır Enerji ve Pasif Ev Derneği hangi faaliyetleri sürdürmektedir?
Sıfır Enerji ve Pasif Ev Derneği ‘nin yürütmekte olduğu çalışmalar içindeki araştırma, eğitim ve yön gösterme faaliyetleri aşağıda sıralanan şekildedir:
Araştırma ve Rehberlik: Sıfır Enerji ve Pasif Ev Derneği, Pasif Evleri Türkiye koşullarına uyarlayabilmek için gerekli olan yöntemleri araştırmak için teknik çalışma grupları kurmuştur.
Bu gruplar Türkiye iklim kuşaklarının hava koşullarını, termal ısı değerlerini ve bu koşullara uyarlanacak Pasif Ev uygulamalarının özelliklerini araştırmaktadır.
Bu grubun elde etmiş olduğu veriler, Türkiye’de inşa edilecek olan Pasif Evlerin bütünlüğünü ve başarısını geliştirmek üzere kullanılacak teknik notlar olarak derlenmektedir.
Gaziantep’te inşa edilen pasif binanın özellikleri neler?
Gaziantep’te Türkiye’nin İlk Pasif Binası olarak R-M-P Architects tarafından tasarlanan İnsan Kaynakları Merkezi’nin inşaatı devam ediyor.
İnsan Kaynakları Merkezi binası,Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve Gaziantep Üniversitesi işbirliğiyle inşa ediliyor.
Türkiye’nin ilk pasif kamu binası olmasının yanısıra, bina LEED Yeşil Bina Sertifikasına da adaydır. Entegre edilen yenilenebilir enerji teknolojileri sayesinde binanın sıfır enerji tüketimine (sıfır karbon salımına) sahip olması hedeflenmektedir. İnsan Kaynakları Merkezi projesi İpek Yolu Kalkınma Ajansı tarafından desteklenmektedir.
Bina MVHR (Isı Geri Kazanımlı Mekanik Havalandırma Sistemi), su kaynaklı ısı pompası, çevre dostu iç mekan malzemeleri, güney cephede güneş kırıcısı kullanımı, alüminyum doğramalı üçlü cam pencere sistemleri, yeşil çatı, gri su ve yağmur suyu toplama sistemleri gibi özelliklere ve fotovoltaik paneller gibi yenilenebilir enerji teknolojilerine sahiptir.
İnsan Kaynakları Merkezi kendi fonksiyonunun yanısıra sıfır enerji ve pasif binalar hakkında mimar, mühendis ve inşaat teknikerlerine eğitimlerin verileceği bir alan olarak da kullanılacaktır.
İnsan Kaynakları Merkezi’nin, Pasif Ev sertifikasi icin Pasif Ev Enstitüsü tarafından ve LEED Yeşil Bina Sertifikasi icin USGBC tarafindan değerlendirilme süreçlerinin 2013 yazında tamamlanmasi beklenmektedir.
LEED süreci MİMTA Mimarlık , Pasif Ev Sertifika süreci EKHO Mimarlık ve Tasarım tarafından yürütülmektedir.
Arka cephe , kuzey yönü, kapalı tasarlanmıştır.
Soğutma yüklerini azaltmak amacıyla Yeşil çatı uygulanacaktır .
Güneş kırıcılarıyla güney cephesi
Sıfır Enerji ve Pasif Ev Derneği iletişim bilgileri neler?
Adres: Mesa Koru, No: 7 Ankara, Yenimahalle 06670 Türkiye
Telefon: 0312 235 19 32
E-Posta: info@sepev.org
Web Adresi: sepev.org/
Pasif ev konsepti hangi haberlere konu oldu?
Doğalgaz faturası 'Pasif Ev'le tarih oluyor! (Hürriyet Gazetesi, Mayıs 2013)
Dünyada son yıllarda hızla yayılan ‘Pasif Ev’ trendi ülkemizde de konuşulmaya başlandı. Pasif Ev’ler enerjiden yüzde 90 tasarruf sağlıyor...
Maksimum seviyede enerji tasarrufu sağlamak için tasarlanan Pasif Evler; ısıtma enerjisi, iç hava değişimi, aydınlatma ve sıcak su için kullanılan tüm enerji miktarını en düşük seviyede tutmayı hedefleyen bir bütünden oluşuyor.
Bir evin Pasif Ev olabilmesi için öncelikli şart ısıtma ve soğutma için harcanan enerjinin yılda metrekare başına 15 kilowatt saat olması. Ayrıca dış cephedeki ısı iletkenlik değerinin de metrekarede 0,10–0,15 kilowatt saat olması gerekiyor. Bu değerlere ulaşabilmenin ilk şartı da binanın dış cephesine uygulanacak çok iyi bir ısı yalıtımı sisteminden geçiyor. Bina dış cephesinde yapılacak ısı yalıtımının ısı kayıplarını tamamen ortadan kaldıracak şekilde tasarlanması çok önemli.
Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Evi Urla’da
G & G Renewable Energies Energy Efficiency Natural Resources tarafından projelendirilen ve Blue’Safe Mavi Kale’nin öncülüğünde hayata geçirilen Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Ev projesi de Pasif Ev kriterlerine uygun olarak inşa edildi. Merkezi Almanya’da bulunan Passive House Institute – Pasif Ev Enstitüsü’nün “Pasif Ev Projelendirme Paketi”ne uyumlu olarak hayata geçirilen Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Evi enerjiden yüzde 90 tasarruf sağlıyor.
İzmir Urla’daki Pasif Ev’de göze çarpan ilk ve en önemli detay, dış cephelere CE belgeli Dow Shapemate IB styrofoam ısı yalıtım levhaları ile 16 cm’lik yalıtım yapılması. Pasif Ev’in bulunduğu İzmir’de genel olarak kullanılan ısı yalıtım levhası kalınlığının 3 cm olduğu düşünüldüğünde aradaki fark daha net görülüyor.
Evin temel duvarlarında da 16 cm, zemin ve teraslarında ise 10 cm kalınlığında Dow Roofmate XPS levha kullanıldı. Isı yalıtım çalışmalarında, Kalekim ID sertifikalı Kalefiks Isı Yalıtım Yapıştırıcısı ve Kaleplast Isı Yalıtım Sıvası tercih edildi. Ayrıca Kalekim boya ürünleri de son aşamada kullanılarak mükemmel bir yalıtım için gerekli tüm süreç tamamlandı.
Tüm kışı faturasız geçirdiler
Bunun sonucunda evin içinde yaşayan Uğur Gül ve Gerd Ketelhake çifti ve 2 çocuğu bütün kış ne doğal gaz faturası ödediler ne de ısınmak için herhangi bir şeye ihtiyaç duydular. Önümüz yaz; bununla birlikte İzmir gibi neredeyse her evde klimanın olduğu bir şehirde inşa edilen Pasif Ev’de klima bile yok. Ancak eve uygulanan ısı yalıtımı, klimaya ihtiyaç duymadan evin iç ortam sıcaklığının 20 – 26 C derecede olmasını sağlayacak.
Pasif Ev için belirttiğimiz gibi en önemli şart kusursuz bir ısı yalıtımı uygulaması. Ancak bu tek başına yeterli değil. Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Ev’inde camların konumu kışın güneşi maksimum seviyede alacak, yazın ise güneşten etkilenmeyecek şekilde dizayn edildi. Pasif Ev’de ısı geçirgenliği çok düşük olan argon gazının yer aldığı çift camlar tercih edildi. Bu evde kışın soğuk havanın, yazın da sıcak havanın içeriye girmesini önleyen geri ısı kazanımlı havalandırma sistemi kullanıldı. Pasif Ev’in teras çatısında uygulanan drenaj sistemi sayesinde de yağmur suyu bahçede yer altına gömülü 20 tonluk su tankında toplanıyor. Tankın içinde yer alan mekanik bir sistemle arıtılan su, bahçe sulamada, tuvaletlerde ve çamaşır makinesinde kullanılıyor.
Güneş enerjisinden sıcak su elde edilmesi için de 10 metrekarelik solar paneller evin çatısına yaptırıldı. Bu solar paneller evin sıcak su ihtiyacını karşıladığı gibi kış aylarında ek bir ısıtmaya gerek olduğunda kalorifer sistemi için gerekli olan sıcak suyun da güneşten kazanılmasını sağlıyor.
Mardav Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Alper Doğruer ‘Pasif Ev’ uygulamasının ayrıntılarını anlattı...
Pasif ev uygulamasında Türkiye neden bu kadar geç kaldı?
Alper Doğruer: Enerjisinin yüzde 75’ini ithal eden ve bu açıdan enerjide dışa bağımlı bir ülke olmamıza rağmen enerji verimliliği konusuna gerekli duyarlılığı yeni yeni gösteriyoruz. Pasif Ev uygulaması konusunda geç kalmışlık bir yana ülkemizdeki 19 milyon konutun yüzde 85’inde hala ısı yalıtım uygulaması yok. Maalesef biz henüz yalıtım sorununu çözebilmiş değiliz. Yalıtımsızlık yüzünden her yıl ortalama 9 milyar 265 milyon doları havaya savuruyoruz. Ekonomik zararın yanı sıra çevreye de zarar veriyoruz.
Yalıtım konusunda toplumdaki bilinç son yıllarda artıyor. Bunda gerek sektörel derneklerin bu alandaki çalışmaları gerek bizim gibi firmaların yürüttüğü bilinçlendirme kampanyaları ve uygulanmaya başlanan yasal düzenlemelerin payı çok büyük. Özellikle yeni yapılacak tüm binalara getirilen ısı yalıtımı zorunluluğu bilincin gelişmesinde oldukça etkili oldu.
Ülkemizde yapılan enerji israfı nasıl önlenir?
Ülkemizde enerjinin yüzde 34’ü konutlarda kullanılıyor. Konutlarda kullanılan enerjinin yüzde 80’i ise ısıtma ve soğutma amaçlı tüketiliyor. Yani aslında fazla lambaları söndürmek ya da televizyonu kumandadan değil de düğmeden kapatmakla elde edeceğimiz enerji tasarrufu hep bu yüzde 20’nin içinde. Asıl tasarruf ısıtma ve soğutma alanında. Bu nedenle enerji israfına son demek için ilk adım binalara ısı yalıtımı yaptırmaktan geçiyor.
Ülkemizde ısı yalıtımı olmayan 16 milyonun üzerindeki binayı ısıtmak ve soğutmak için ise enerjimizin yarısını boşa harcıyoruz. Bunun ülke ekonomisine bedeli ise her yıl 9 milyar 265 milyon dolar. Avrupa Birliği’ne baktığımızda ise binaların yüzde 50 – 60’ında ısı yalıtımı olduğunu görüyoruz. Bunun sonucunda son 10 yılda Türkiye’de enerji tüketimi yüzde 30 artarken, AB’de bu artış oranı sadece yüzde 10.
Bir binaya ısı yalıtımı yaptırarak ısıtma ve soğutma masraflarından yüzde 50 tasarruf elde etmek mümkün olduğu gibi bu rakamı Pasif Ev’ler sayesinde çok daha yukarıya taşımak da mümkün. Pasif Ev’ler enerjiden yüzde 90 tasarruf sağlıyor.
Isı yalıtımı yaptıran bina sayısının son yıllardaki artışı nasıl?
1 Kasım 2008’de revize edilerek Resmi Gazete’de yayımlanan “TS 825 Isı Yalıtımı Yönetmeliği” ile ısı yalıtımı ciddi bir zorunluluk oldu. Yönetmelik ile artık ısı yalıtımı olmayan projelerin hayata geçmesi mümkün değil… Mevcut projelerin de tadilatla yenilenen ve ilave edilen kısımlarının enerji verimli olarak tasarlanması zorunlu. Bu da öncelikle yeni yapılan tüm binaların ısı yalıtımlı olduğu anlamına geliyor.
Ayrıca 1 Ocak 2011’de yürürlüğe giren “Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği” gereğince de yeni inşa edilen binaların Enerji Kimlik Belgesi alması zorunlu oldu. 2017 yılına kadar mevcut binaların da bu belgeyi almaları gerekecek. Binaları beyaz eşyalarda olduğu gibi enerji verimlilik oranlarına göre sınıflandıran bu belge, özellikle ev satın almak ya da kiralamak isteyenlerin bakacağı ilk şey olacak. Satın alma ve kiralamada enerji israf eden yani enerji obur konutlar tercih edilmeyecek. Bu durum konut fiyatlarını da etkileyecek. Bu nedenle mevcut binaların da değer kaybetmemesi için bir an önce yalıtım yaptırması gerekiyor.
Pasif ev uygulaması ne zaman yaygınlaşır?
Blue’Safe Mavi Kale olarak yalıtım sektörüne liderlik etmeyi, diğer firmaların önünde koşmayı kendimize misyon edindik. Pasif Ev projesi de bunun bir örneği. Türkiye’ye rol model olmak için çıktığımız bu yolda, amacımız Pasif Ev’lerin yani en çevreci ve enerji tasarruflu evlerin sayılarını artırmak. Bu amaçla çıktığımız yolda araladığımız kapıdan birçok firmanın ve ev sahibinin de geçmesini diliyoruz.
Ülkemizde doğal gaz ve elektrik fiyatlarının çok yüksek olduğu bir gerçek. Vatandaşlarımız kışın doğal gaz faturalarından, yazın ise klimadan kaynaklı yükselen elektrik faturalarından bunalmış durumda. Ayrıca güneş enerjisinden yararlanmak için de çok önemli bir potansiyele sahip bir iklime sahip olduğumuzu da hesaba katarsak Pasif Ev’lerin önünün açılmaması için bir neden yok.
Blue’Safe Mavi Kale olarak Türkiye’nin ilk içinde yaşanılan Pasif Evi’ni Urla’ya inşa ederek ülkemizde Pasif Ev uygulamalarının yaygınlaşması adına çok önemli bir adım attık. Pasif Ev projesini herhangi bir laboratuvar ortamında yapmak yerine normal bir konut gibi yaşanabilir ve herkes tarafından da yapılabilir olduğunu göstermek istedik. Bu evin içinde 2 çocuğuyla birlikte yaşayan Uğur Gül ve Gerd Ketelhake çifti de Pasif Ev’in gerçek hayatta mümkün olduğunun en güzel göstergesi.
Pasif Ev’i kamuoyuna ne kadar anlatırsak, Pasif Ev’in sağladığı faydalar daha net anlaşılacak. Bu da Pasif Ev’lerin artmasında etkili olacak.
Pasif evler yıllık ne kadar tasarruf ediyor?
Pasif Ev’ler enerji tasarrufu sağlamada üstün performans gösteren mimari özelliklere sahip. Pasif Ev’in en temel özelliği ısıtma ve soğutma için metrekare başına yılda sadece 15 kWh enerji harcaması. Ülkemizdeki TS 825 Isı Yalıtımı Yönetmeliği’ne göre binalarda ısıtma – soğutma için harcanacak enerji miktarı metrekare başına yılda 80 - 100 kWh. Ülkemizde yalıtımsız bir binada tüketilen enerji miktarı ise yılda metrekare başına 300-350 kWh. İzmir Urla’da inşa ettiğimiz Türkiye’nin ilk Pasif Ev’i normal bir eve kıyasla enerjiden yüzde 90 oranında tasarruf sağlıyor. Bu evde yalıtımsız ve kalitesiz binalara kıyasla tam 20 kat daha fazla enerji tasarruf ediliyor.
Pasif evlerin maliyeti normal evlere göre ne kadar fazla?
Pasif Ev’e sahip olmak sanıldığı gibi yüksek maliyetler gerektirmiyor. İzmir Urla’daki Pasif Ev’de normal bir evin yapı maliyetiyle kıyaslandığında metrekare başına 75 – 100 TL arasında bir ekstra harcama yapıldı. 300 metrekare brüt kullanım alanı olan bu evin metrekare maliyeti bin 200 TL oldu. Yapı maliyetinin sadece yüzde 5’i ısı yalıtımı için harcandı.
Ekstra harcamalar normal bir evle kıyaslandığında tasarrufla kaç yılda kendini amorti ediyor?
Klimasız ve doğal gaz faturasız bir hayat vadeden Pasif Ev için harcanan ekstra kalemler sağlanan enerji tasarrufuyla kendisini 5 yıl gibi kısa bir sürede amorti ediyor. Bu açıdan bunlara ekstra maliyet ya da harcama olarak bakmak yerine yatırım olarak bakmak gerekir.
Türkiyenin ilk pasif evi ne kadar zamanda yapıldı?
Pasif Ev’i yaklaşık olarak iki yıl gibi bir sürede tamamladık.
Pasif evlerin yaygınlaşması için neler yapmak gerekiyor?
Türkiye’de Pasif Ev’lerin yaygınlaşması için hepimize sorumluluklar düşüyor. Öncelikle hepimizin Pasif Ev’lerle ilgili yeterince bilgiye sahip olmamız ve Pasif Ev’lerin hayatımıza yapacağı olumlu katkının farkında olmamız gerekiyor. Ve tabi bunları kamuoyuna ne doğru şekilde anlatabilmek de önemli.
AB ülkeleri, 2019 yılından itibaren inşa edilecek olan tüm kamu binalarını Pasif Ev olarak yapmak için bir anlaşma yaptı. Şu anda gerekli kanun, yönetmelik ve prosedürler üzerinde çalışıyorlar. Pasif Evin ilk yapıldığı yer olarak bu alanda en gelişmiş ülke olan Almanya’da Pasif Ev sayısı 13 bini buluyor. Avrupa ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de yapılacak yasal düzenlemelerle Pasif Evlerin yaygınlaşmasını sağlayabiliriz.
Blue’Safe Mavi Kale markası olarak Türkiye’de Pasif Evlerin yaygınlaşması için çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz.
Kentsel dönüşüm projesi kapsamında pasif evler nasıl kullanılacak?
Kentsel dönüşümle yeniden inşa edileceke evlerin ısı yalıtımında enerjiyi koruması amacı ile pasif evlere dönüştürüleceği açıklandı. Konu ile ilgili Blue'Safe Mavi Kale sözcülerinden Kalekim Genel Müdürü Altuğ Akbaş şu açıklamalarda bulundu:
Ülkemizdeki 19 milyon konutun 16 milyonunda ısı yalıtımı bulunmuyor. Isı yalıtımsız bu binalar yüzünden enerjimizi boş yere tüketiyoruz. Oysa enerjisinin yüzde 75’ini ithal eden bir ülkeyiz. Toplam enerjimizin yüzde 34’ünü konutlarda kullanıyor ki bunun da yüzde 80’ini ısıtma ve soğutma amaçlı harcıyoruz. Bu yüzden ısı yalıtımsız binalar dış ticaret açığında son derece önemli bir rol oynuyor. Kentsel dönüşüm hareketiyle gereksiz yere tükettiğimiz bu enerjinin önüne geçmek mümkün olacak. Kentsel dönüşüm hareketiyle yeniden yapılacak tüm binalar TS 825 Isı Yalıtımı Yönetmeliği’ne göre ısı yalıtımlı inşa edilmek zorunda. Bu yönetmeliğe göre bir bina yılda metrekare başına ısıtma ve soğutma için 80 - 100 kWh enerji harcayacak şekilde dizayn edilecek. Ülkemizde yalıtımsız bir binada bu rakam 300-350 kWh civarında. Oysa günümüzde yeşil bina konseptinin en son geldiği nokta olan Pasif Ev’ler sayesinde yılda ısıtma ve soğutma için sadece 15 kWh enerji harcayan binalar inşa etmek mümkün. Bu da Pasif Ev’lerin yalıtımsız ve kalitesiz binalara kıyasla tam 20 kat enerji tasarruf sağladığını gösteriyor. Mevcut yönetmeliklere göre inşa edilen bir binayla kıyasladığımızda ise Pasif Ev’lerin 6 kat daha fazla enerji tasarruf sağladığını ortaya koyuyor. Pasif Ev konseptinde eviniz için kışın çoğu zaman herhangi bir ısıtma ihtiyacı duymazken, yaz sıcaklarında da klima açmadan serin serin oturma şansınız var.