Rüzgar türbinleri, rüzgar enerjisini mekanik enerjiye dönüştürmeye yarayan sistemdir.
Rüzgar Türbini özellikleri nedir?
Rüzgar türbini; rüzgardaki enerjiyi önce kinetik daha sonra ise mekanik enerjiye dönüştüren sistemdir. Bir rüzgar türbinini kule, jeneratör, hız dönüştürücüleri, elektrik-elektronik elemanlar ve pervaneler oluşturur.
Rüzgar türbininin çalışması için sürükleme ve kaldırma kuvveti gereklidir. Sürükleme kuvveti; cisim üzerindeki akış
yönünde oluşan kuvvettir. Kaldırma kuvveti ise akış yönüne dik bir açıyla gelen kuvvettir. Örnek verecek olur ise sürükleme kuvvetine en iyi örnek paraşüttür.
Rüzgar Türbininin çeşitleri nelerdir?
1. Yatay eksenli rüzgar türbini: Dönme ekseninin rüzgar yönüne paralel olmasıdır. Yatay eksenli rüzgar türbini kanatları rüzgara dik açıdadır. Bu türbinler rüzgarı önden alacak şekilde tasarlanmış olup, kötü tarafı türbinin sürekli rüzgara bakması için dümen sisteminin yapılmasıdır.
2. Düşen eksenli rüzgar türbini: Türbin mili düşey olan bu yapıda rüzgar geliş yönü diktir. Deney amacı ile üretilmiştir.
Düşey eksenli rüzgar türbininin özellikleri şöyledir:
- Jeneratör ve dişli kutusu yere yerleştirildiği için, türbini kule üzerine yerleştirmek gerekmez, böylece kule masrafı olmaz.
- Türbini rüzgâr yönüne çevirmeye, dolayısıyla dümen sistemine ihtiyaç yoktur.
- Türbin mili hariç diğer parçaların bakım ve onarımı kolaydır.
- Elde edilen güç toprak seviyesinde çıktığından, nakledilmesi daha kolaydır.
- Yere yakın oldukları için alt noktalardaki rüzgâr hızları düşüktür.
- Verimi düşüktür.
- Çalışmaya başlaması için bir motor tarafından ilk hareketin verilmesi gerekir, bu yüzden ilk hareket motoruna ihtiyacı vardır.
- Ayakta durabilmesi için tellerle yere sabitlenmesi gerekir, bu da pek pratik değildir.
- Türbin mili yataklarının değişmesi gerektiğinde, makinenin tamamının yere yatırılması gerekir.
Türkiye’de rüzgar enerjisinin tarihçesi nedir?
1980'li yılların ortalarında Elektrik İşleri Etüt İdaresi kurularak Türkiye’de ilk rüzgar enerjisi çalışması başlamıştır. Yap - İşlet - Devret modeliyle 1995 yılında küçük uygulamalar yapılmıştır. Enerji kaynaklarını kapsayan kanun 2001 yılında Elektrik Piyasası Kanunu olarak ortaya çıkmıştır. 2005 yılında ilk yenilebilir enerji santrali kurulmuştur.
Türkiye’de ilk rüzgar enerji santrali İzmir’in Çeşme – Germiyan bölgesinde kurulmuştur. 3 adet türbinden oluşan tesisin kurulu gücü 1.74 MW’dır.
Türkiye’de yer alan rüzgar türbinleri nerede?
