Karaköy-Galata ile Beyoğlu’nu bağlayan füniküler hattıdır. Tünel, dünyanın en eski 2’inci metrosudur. Tünel Meydanı, Beyoğlu’ndaki İstiklal Caddesi’nin Taksim Meydanı’ndan başlayan yönün sonundadır. İETT Genel Müdürlüğü, Tünel Geçidi İşhanı ve Galata Mevlevihanesi bu meydandadır.
Tünel, Beyoğlu, İstanbul
Tünel’in genel özellikleri nelerdir?
17 Ocak 1875'te açılmıştır. Toplam uzunluğu 573 m. olan Tünel'in inşaatına 1871'de başlandı ve inşaat 1874'te tamamlandı.
1910 yılında elektrikli sisteme geçen Tünel, 1939'da İETT genel müdürlüğüne devredildi. 1970 yılında bir Fransız firması tarafından tamamen yenilenen Tünel, 90 saniyede Galata ile Beyoğlu'nu birbirine bağlamaktadır.
Tünel’in tarihçesi nedir?
Londra’dan sonra dünyanın en eski ikinci metrosu olan Tünel’in oluşum hikayesi Fransız mühendis Eugene Henri Gavand’ın girişimiyle başlar. Gavand, dönemin ticaret ve bankacılık merkezi olan Galata ile sosyal hayatın kalbinin attığı Pera arasında sürekli mekik dokuyan insanları gözlemler ve Yüksekkaldırım Yokuşu ile Galipdede Caddesine alternatif bir yol düşünür. Bu iki merkezi birbirine bağlayacak asansör tipinde bir demiryolu projesi için Osmanlı Padişahı Sultan Abdülaziz Han'ın huzuruna çıkar, 10 Haziran 1869’da Tünel yapım imtiyazını alır. İşletme süresi 42 yıl olarak belirlenen Tünel `yap-işlet-devret` modeliyle inşa edilir.
Tünel yapım çalışmaları 30 Haziran 1871’de başlar. Temmuz 1872’de İngiliz uyruklu “The Metropolitan Railway Of Constantinople From Galata to Pera” adlı şirketin tescili yapılır. 05 Aralık 1874’de yapımı tamamlanan Tünel’de hayvan taşımalı deneme seferlerinin ardından 10 para yolculuk ücreti karşılığında insan taşımacılığına geçilir. Tünel, 17 Ocak 1875’te yerli ve yabancı muteber davetli topluluğunun katıldığı görkemli bir törenle hizmete alınır.
İlk yapım maliyeti 180 bin Osmanlı Lirası olan Tünel tesislerinin enerjisi 150 beygir gücünde iki buhar makinesiyle sağlanır. Tünel, sefere başladığında iki tarafı açık olan vagonlar elektrik olmadığı için gaz lambalarıyla aydınlatılır.
1910’da elektrikli tramvaylara geçiş çalışmaları başlayınca, şirket, 1911 yılında Osmanlı uyruğuna geçer ve “Dersaadet Mülhakatından Galata ve Beyoğlu Beyninde Tahtel’arz Demiryolu” unvanını alır. Daha sonra devlet tarafından 175 bin Türk lirasına satın alınarak 01 Mart 1939’da millileştirilen Tünel, 16 Haziran 1939’da 3645 sayılı yasa ile kurulan İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri (İETT) Umum Müdürlüğü’ne devredilir.
İkinci Dünya Savaşında; bazı malzemeleri satın alınamadığı için üç buçuk ay yolcularından ayrı kalan Tünel, Fransız Eletctro Enterprise firması tarafından 33 Milyon Lira sarfla tamamıyla yenilenerek elektrikli hale getirilir. Tünel'in elektrifikasyon çalışmaları 1968 yılında başlar, 2 Kasım 1971 tarihinde yeni haliyle törenle hizmete açılır. 350 beygir gücündeki elektrikli sistemiyle 573 metrelik mesafeyi 90 saniyede aşan Tünel, 16 metre boyunda iki vagonuyla bir seferde 170 kişiyi taşır.
Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında İstanbulluların vazgeçilmezi olan Tünel, her gün sessiz adımlarla Karaköy ile Beyoğlu’nu birbirine bağlarken yolcularına en kısa, en keyifli ve en samimi yolculuğu sunar.
Tünel'in çalışma saatleri nelerdir?
Hafta içi ve Cumartesi : 07:00 - 22:45
Pazar günü : 07:30 - 22:45
Sefer aralığı ortalama 5 dakikadır.
Tünel Meydanı’ndaki önemli yapılar hangileri?
İETT Genel Müdürlüğü, Galata Mevlevihanesi ve Tünel Geçidi İşhanı.