Tarihi yarımada üzerinde bulunan Ayvansaray’da 2012 yılından itibaren kentsel dönüşüm projesi devam etmektedir.
Ayvansaray nerede?
İstanbul'un Fatih ilçesine bağlıdır. Tarihî yarımada da, Suriçinde kalan mahalle Haliç'in güney kıyılarında kuruludur. Doğusunda Balat, batısında, Eyüp'ün Defterdar mahallesi, kuzeyinde Haliç ve güneyinde Edirnekapı yer alır.
Ayvansaray adını nereden alır?
Mahallenin adının kökenine ilişkin birkaç görüş vardır.
Bunlardan biri; Osmanlı döneminde saraya ait bazı egzotik hayvanların özellikle de fillerin, buradaki Blaherne Sarayı'nda (günümüzde Tekfur Sarayı) barındırılmasından ötürü bu semte "hayvan sarayı" dendiği; bunun da zamanla değişerek Ayvansaray'a dönüştüğü yönündedir.
Bir diğer yaygın kanı da, semt adının yüksek bina anlamına gelen "eyvan" sözcüğünden geldiğidir.
Ayvansaray’da yer alan tarihi yapılar hangileridir?
Ayvansaray'da gerek Bizans döneminden, gerekse Osmanlı döneminden kalma pek çok tarihî yapıt bulunur. Bunlar arasında, Bizans döneminde kilise olarak kullanılırken İstanbul'un Türklerce ele geçirilmesinden sonra camiye çevrilen Atik Mustafa Paşa Camii, Tekfur Sarayı kalıntıları ve Anemas Zindanları vardır.
Ayvansaray Mahallesi yenileme projesi nasıl bir projedir?
Ayvansaray Türk Mahallesi kentsel ölçekli proje tasarımında dikkate alınan en önemli kriter buranın tarihi bir kimliğinin olması ve geleneksel Türk Mahallesi olma özelliklerine koruması. Bu kriterler çerçevesinde tasarım aşamasında buranın tarihi dilinin ön plana çıkarılması, Türk mimari ve kültürel kimliğinin korunması ve buranın uluslararası çerçevede sanatsal ve kültürel etkinliklerin yapıldığı Sultan Ahmet Turizm aksına alternatif bir turizm aksı haline getirilmesi amaçlanmıştır.
Ayvansaray Fatih ilçe sınırları içinde yer almaktadır. Kara ve haliç surlarının Haliç kıyılarında buluştuğu yerde konumlanmıştır. Bu semt Tekfur sarayı civarlarından başlayıp, Ivaz Efendi Cami’ni, Herakleios Surları’nı Anemas Zindanları’nı, Blekherna Kilisesi’ni, Cabir Camii’ni ve Lonca, Karabaş gibi mahalleri içine alarak Balat’a kadar uzanır.
Blakherna Kilisesi ve Ayazma’nın varlığı nedeniyle semt, Ortodoks Hıristiyanlar için her zaman önde gelen uğrak yerlerinden biri olmuştur. Diğer yandan, Arap Kuşatmaları sırasında surlar önünde şehit düşen sahabelerin mezarlarının buralarda bulunması sebebiyle, Müslümanlarca da önemli bir semt halini alır.
Ayvansaray yenileme projesinin özellikleri nedir?
Yenileme Alanı, Sur'un üst tarafı (Ayvansaray ve Mürselpaşa caddeleri) Haliç'e kadar olan alan içerisinde bulunan ve Toplam 59 yapı adası 909 adet parsel ve civarı alanlardan oluşmaktadır. Bu alanlar, Surun üst tarafında brüt yaklaşık 79.335 m2. Surun alt tarafında brüt yaklaşık 200010,00 m2 olmak üzere toplam 279345,00m2’lik bir alanı kapsamaktadır.
Ayvansaray’da bulunan daire fiyatları kaç TL?
Ayvansaray’da yer alan satılık daire fiyatları 2013 yılı güncellemelerine göre; 100 bin TL ile 300 bin TL arasında değişti. Kiralık daireler de 750 TL’den başladı.
Ayvansaray kentsel dönüşüm projesi nasıl meydana geldi?
Ayvansaray Kentsel Dönüşüm ve Yenileme Projesi’nin mimari projesini üstlenen Utopia Mimarlık’ın kurucularından Serhan Sarıpınar, proje hakkında şu bilgileri verdi:
Ayvansaray Kentsel Dönüşüm ve Yenileme Projesi işini Aralık 2005’de Fatih İlçe Belediyesi’nden ihale ile aldık. Proje 16 adet 2 – 3 katlı eski binadan ve 30 – 32 adet yeni binadan oluşuyor. Bu 16 adet eski binanın röleve – restorasyon restitüsyon çalışmaları da projeye dahil. Yeni yaptığımız binalar ise yine 2 – 3 katlı dokuya uygun çelik strüktürlü binalar, bunun yanında 2007 yılında tasarlandığı da belli olan binalar. Yeni malzemeler kullanmaya çalıştık.
Bu binalara ek olarak bir de küçük motelimiz var. Fakat bu motel binası da yine 2 – 3 katlı bağımsız binalardan oluşuyor, büyük bir otel binası koymayı uygun bulmadık.
Proje 4 adet yapı adasından ve 52 parselden oluşuyor. Aynı zamanda öneri projemizde bu alanı yayalaştırdık. İnen kalkan bariyerlerimiz var. Geceleri ve acil durumlarda ambulans, itfaiye ve çöp arabası girebiliyor.
Projenin Haliç’le ilişkisini de kurmaya çalıştık. Surların yıkık olduğu bölge bizim proje alanımızın tam ortasına denk geliyor bu bizim için bir avantaj oldu. Surun üstünden yanından atlamak zorunda kalmadan o yıkıntı bölgeyi kullanıyoruz geçiş için.
Daha önce de belirttiğim gibi proje 4 yapı adasından oluşuyor. Birinci adayı tamamen ofis binaları yaptık. İkinci büyük yapı adasına ise küçük iki katlı binalardan oluşan otelimizi koyduk. Bu otellerin her biri ayrı ayrı çalışıyor. Bunun dışındaki alanlar ise konut.
Aynı zamanda o bölgede en olmayan şey meydandı. Biz proje alanında sokak sürekliliğini ve kotlarla ilişkiyi kaybetmeden küçük meydanlar yapmaya çalıştık.
Ayvansaray’a nasıl gidilir?
Ayvansaray’a gidebilmek için E5 üzerinden ya da metrobüs hattını kullanabilirsiniz. Bunun dışında Avrupa Yakası’ndan Anadolu Yakasına, Anadolu Yakası’ndan da Avrupa Yakası’na geçen İETT hatları Ayvansaray durağından geçmektedir. Bunun dışında Levent, Kağıthane taraflarından minibüsler Ayansaray’a gitmektedir.