Binalarda zeminin altında kalan katlara bodrum kat denir. Bazı binalarda bu katlarda depolama bölümleri varken, bazı binaların ise bodrum katları oturum amaçlı kullanılmaktadır.
İngilizcesi: Basement.
Bina türü yapıların zemin katının altında yer alan kat veya katlara verilen genel addır.
Bodrum katlar ikamet amaçlı kullanımda, hem satılık olarak hem kiralık olarak, binanın diğer katlarından daha ucuzdurlar.
Temmuz 2013'te alınan bir kararla, İstanbul'un ekonomik ve turistik açıdan en cazip alanlarından biri olan Tarihi Yarımada'nın imar hareketlerini düzenleyen imar planında yeni düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemelere göre, SİT alanı ilan edilen bölgede bodrum kat iskan edilemeyecek. SİT alanı dışında yer alan 1. ve 2. derece koruma alanları içerisinde ise en fazla 2 kat bodrum iskan edilebilecek.
Ağustos 2012 tarihinde, Samsun'da yaşanan can alıcı sel felaketinden sonra şu açıklama yapılmıştı:
Afet Yasası’na ‘bodrum katı’ ayarı geliyor. Samsun’da meydana gelen sel felaketinin ardından uzmanlarıyla durum değerlendirmesi yapan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, bodrum katlarının, ev yerine, iş yeri ve otopark olarak kullanılmasına yönelik çalışma başlattı. Ayrıca, bodrum katlarında oturanların da riskli bina statüsüne alınarak ‘evini yenileme’ imkanlarından yararlandırılması gündemde.
Bodrum katlarına yönelik çalışmaların işaretini Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar verdi. Sel bölgesinde incelemelerde bulunan Bayraktar, “Bodrum katlarını gözden geçirmemiz gerekiyor” açıklamasında bulundu. Bakan Erdoğan Bayraktar’ın açıklamasının ardından, gözler bodrum katlarına ilişkin yapılacak düzenlemelere çevrildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kaynakları, mevcut sistemde, bodrum katlarının konut olarak kullanılmasının önünde bir engel olmadığını bildirdiler. Yetkililer, bu tür yapılarda önemli olanın, mühendislik önlemlerin alınması olduğunu belirterek, bodrum katlarının yasaklanması yerine bu tür yapıları disiplin altına alacak, sel ve diğer felaketlere karşı koruyacak bazı önlemler alınabileceğini bildirdiler.
Bodrum katları çürük bina statüsünde
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Samsun’da yaşanan ve 10 vatandaşın hayatına mal olan sel felaketini mercek altına aldı. Felaketin nedenleri ve yapılan hatalar araştırılıyor. Araştırmanın sonucunun, bir rapor halinde hem hükümet üyelerine hem de Başbakan’a sunulması planlanıyor. Her iki bakanlık yetkilileri, bodrum katlarında yeni felaketlerin yaşanmaması için de neler yapılması gerektiğine ilişkin çalışma başlattı. Bu çerçevede, yeni yapılacak binalardaki bodrum katlarına ilişkin bazı düzenlemelerin hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu çerçevede, sel riski bulunan yerleşim birimlerindeki binaların bodrum katlarına konut izninin verilmemesi, bu tür yapılardaki bodrum katlarının sadece otopark ve işyeri olarak kullanılması öngörülüyor. Bodrum katlarına ilişkin yapılacak düzenlemeler ilk etapta, Afet Dönüşüm Yasası kapsamında yapılacak yeni binalarda uygulanacak. Deprem riskinin yanı sıra, sel riski altındaki yerleşim birimlerindeki çürük binaların yıkımlarına öncelik verilecek. Bu tür yerleşim birimlerinde yapılacak binaların, bodrum katları konut olarak kullanılmayacak.
20 yıl vadeli konut kredisi verilecek
Samsun’da yaşanan sel felaketinin altındaki yerleşim birimlerinde yer alan bodrum katlarında oturan vatandaşlara yeni imkanlar sağlanmasına yönelik de çalışmalar üzerinde duruluyor. Buna göre, üzerinde çalışılan projeler hayata geçerse, sel riski altındaki bodrum katlarında oturan vatandaşlara, kentsel dönüşüm kapsamında çürük binalar için alınan kararlarda olduğu gibi deprem kredisi hakkı verilecek. 20 yıl vadeli kredilerle vatandaşları konutlarını değiştirme imkanı sağlanacak.
Bayraktar, ayrıca, normal daireler nerede yapılıyorsa kapıcı dairelerinin de orada yapılması gerektiğini belirterek “Biz de bu konuda kendi düzenimizi, yasaları, yönetmenlikleri irdeleyeceğiz” dedi. Bayraktar, yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanunu 70-80 senelik olduğunu ifade ederek “Bu kanun ve belediyelerin çıkardıkları yönetmenliklere göre iskan edilebilecek gerek kapıcı daireleri gerekse de bodrum katları, bodrum derken sıfır kotunun altında yapılan, pencereleri 50 santim yukarda olmak şartıyla yapılabilen daireler” dedi. Bayraktar “Sadece sel afet yönünden değil, hayat kalitesinin artması yönünden de gözden geçirilmesi gereken bir husus” diye konuştu.
AA Editör Masası'na konuk olan Erdoğan Bayraktar, Ocak 2013'te ise şu açıklamayı yapmıştı:
'Zemin kotu altındaki iskanları kaldırmak için çalışmamız bitti, gerek yönetmelik gerekse yasal düzenleme. Bunu en kısa sürede yürürlüğe koyacağız.'
