Büyükşehir belediye başkanlarının görevleri Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 18.Maddesi’nde belirtilmiştir.
Büyükşehir belediye başkanı nasıl seçilir?
Büyükşehir belediye başkanı, büyükşehir belediye idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Büyükşehir belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre büyükşehir belediyesi sınırları içindeki seçmenler tarafından doğrudan seçilir.
Büyükşehir belediye başkan vekili, Belediye Kanunundaki usullere göre belirlenir. Ancak, büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe belediye başkanları büyükşehir belediye başkan vekili olamaz.
Büyükşehir ve büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe belediye başkanları görevlerinin devamı süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.
Büyükşehir belediye başkanının görevleri nelerdir?
Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre, büyükşehir belediye başkanlarının görevi Madde 18’de şöyle açıklanmıştır:
1.Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.
2.Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak.
3.Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek.
4.Meclise ve encümene başkanlık etmek.
5.Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek.
6.Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek.
7.Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak.
8.Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.
9.Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek.
10.Belediye personelini atamak.
11.Belediye ve bağlı kuruluşları ile işletmelerini denetlemek.
12.Şartsız bağışları kabul etmek.
13.Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak.
14.Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek ve özürlüler merkezini oluşturmak.
15.Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Büyükşehir belediye başkanının görevleri nasıl sona erer?
Belediye Kanunundaki hükümler saklı kalmak kaydıyla büyükşehir belediye meclisinin feshine neden olan eylem ve işlemlere katılan büyükşehir, ilçe ve ilk kademe belediye başkanlarının görevlerine Danıştay kararıyla son verilir.
Büyükşehir belediye başkanları kimlerdir?
Kadir Topbaş – İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
1945 yılında Artvin’de doğdu. Işık Lisesi ve İstanbul İmam Hatip Lisesi’nde okuduktan sonra 1972 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden, 1974 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Bölümünden mezun oldu. Doktora tezini, İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi ve Arkeoloji Bölümü’nde “Hip Kasrı ve Boğaziçi Sivil Mimarisindeki Yeri” konusunda tamamladı.
1994–1998 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın danışmanlığını yaptı. 1999 yılında Beyoğlu Belediye Başkanlığı’na seçildi. 28 Mart 2004 tarihinde yapılan yerel seçimlerde AK Parti’den aday oldu ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na seçildi.
Melih Gökçek – Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı
1948 yılında Ankara’da doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Gaziantep'te tamamladı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden mezun oldu. Gazi Üniversitesi Gazetecilik Yüksek Okulunu bitirdi ve ilk işine Gaziantep Haber Gazetesinde başladı.
1984 yılında Anavatan Partisi'nden Keçiören Belediye Başkanlığına aday oldu ve seçildi. 1989 yılından itibaren Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne getirildi. 25 Mart 1984 yerel seçimlerinde Keçiören Belediye Başkanlığı'nı kazandı. 20 Ekim 1991 genel seçimlerinde Refah Partisi Ankara milletvekili olarak meclise girdi. Gökçek, 1994 yılında milletvekilliği devam ederken Refah Partisi'nden Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na aday oldu. 1994 Türkiye seçimlerinde 6.500 oy farkla büyükşehir belediye başkanlığını kazandı.
Aziz Kocaoğlu - İzmir Büyük Şehir Belediye Başkanı
1948 yılında İzmir’de doğdu. 1973 yılında Ege Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden mezun oldu. 1974’te İstanbul Üniversitesi’nden İşletme dalında yüksek lisansonı tamamladı. Kocaoğlu, 1975 - 1978 yılları arasına bir kamu kuruluşunda muhasebe uzmanı olarak çalıştı.
Siyasi yaşamına CHP Gençlik Kolları’nda başladı. 2001-2003 döneminde CHP Bornova İlçe Başkan Yardımcılığı yaptı. 28 Mart 2004 seçiminde CHP’den Bornova Belediye Başkanı seçildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ahmet Piriştina'nın ani vefatı üzerine CHP İzmir teşkilatının Büyükşehir Belediye Meclisindeki üye çoğunluğu sayesinde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına getirildi.
29 Mart 2009 Yerel Seçimleri için tekrar CHP tarafından aday gösterildi ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı olarak tekrar seçildi.