Emlak vergisi, gayrimenkul sahibi olan milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor. Emlak vergisi ödemelerinde son tarih 1 Haziran olarak belirlendi...
Ogün Haber yazarı Abdullah Tolu bugünkü yazısında Emlak Vergisi ödemelerini kaleme aldı. İşte Abdullah Tolu'nun o yazısı...
Emlak vergisi, gayrimenkul sahibi herkesi ilgilendiriyor. Emlak vergisi her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödeniyor.
Unutmamak lazım, gerçi unutsak da Belediyeler her türlü bize hatırlatıyor. Öyle değil mi?
Emlak Vergisi Mükellefi Sayısını Bilen Var Mı?
Türkiye’de emlak vergisi dışındaki vergilerin mükellef sayısı biliniyor, ancak emlak vergisininki bilinmiyor, sadece tahmin ediliyor. Çok enteresan değil mi?
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) verilerine göre; Mart 2020 itibarıyla Türkiye’deki toplam vergi mükellefi sayısı, 11 milyon 447 bin 535. Bunun dağılımı şu şekilde: Gelir Vergisi Mükellefi 1.982.541, Muhtasar (Gelir Vergisi Stopaj) mükellefi 2.963.172, GMSİ mükellefi 2.060.410, Basit Usulde Gelir Vergisi mükellefi 789.110, Kurumlar Vergisi mükellefi 864.999 ve KDV mükellefi 2.787.303.
Peki, sizce Türkiye’de emlak vergisi mükellefi sayısı ne kadar? Bu verginin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemleri ile mükellefiyete ilişkin işlemler belediyeler tarafından yapıldığından, bu konuda GİB’de herhangi bir bilgi ve belge bulunmuyor. Biraz daha araştırdık, bu bilgiye hiçbir yerde ulaşamadık. İstatistiki bilgiler çok önemli, çünkü, etki analizlerinin yapılabilmesi için bu bilgilere ulaşılması gerekiyor. Bu sayının, yaklaşık 25 Milyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Bize göre, İçişleri Bakanlığı’nın bir çalışma yaptırarak, emlak vergisi mükellefi sayısını tespit ettirip, kamuoyuna açıklaması lazım.
Emlak vergisi mükellefi sayısı ile ilgili olarak geçmişte başımdan çok ilginç bir olay geçti, sizlerle paylaşmak istiyorum: Rahmetli Hocam Prof. Dr. Şükrü Kızılot 1999 yılında yapacağı bir çalışma ile ilgili olarak beni arayarak, Türkiye’deki emlak vergisi mükellefi sayısını sordu. Ben de o tarihlerde Maliye’de görev yapıyordum. Araştırdım, ancak bugün olduğu gibi, o günde bir sonuca ulaşamadım. Hocamı aradım ve böyle bir bilginin olmadığını söyledim. Hoca biraz düşündükten sonra, bana göre 18 milyon emlak vergisi mükellefi var dedi ve ertesi günkü gazete yazısında ve Tv programında bu sayıyı telaffuz etti. Aynı akşam haberleri izlerken dönemin Maliye Bakanı da, “Türkiye’de 18 milyon emlak vergisi mükellefi var” diye açıkladı. Gerçekten buna çok şaşırmıştım.
Kimler Emlak Vergisinin Mükellefi?
Bina (konut, büro, dükkan mağaza vb.), arazi ve arsanın maliki, varsa intifa hakkı sahipleri, her ikisi de yoksa bina veya arazi ve arsayı malik gibi tasarruf eden kişiler emlak vergisinin mükellefi. Paylı mülkiyet halinde malik olanlar ise, hisseleri oranında mükellef sayılıyor.
2020 Yılı Emlak Vergisi Tutarları Nasıl Hesaplanacak?
Emlak vergisinin üzerinden hesaplanacağı 2020 yılı vergi değerleri; 2019 yılı vergi değerlerinin, bu yıla ait % 22,58 olarak belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı yani (%22,58/2) %11,29 oranında artırılması suretiyle belirlendi. Yani, 2020 yılında emlak vergisi, geçen yıla göre %11,29 zamlı olarak ödenecek. Ayrıca, emlak vergisinin yüzde 10’u oranında da Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı var. Bu payın da emlak vergisi taksitleri ile beraber ödenmesi gerekiyor.
2020 Yılı Emlak Vergisi Ne Zaman Ödenecek?
2020 yılı emlak ilk taksit ödeme süresi 1 Haziran’da (31 Mayıs’ın tatile rastlaması nedeniyle) sona erecek. Yani, 1 Haziran 2020 Pazartesi ilk taksitin son ödeme günü. Taksitle ödemeyi tercih etmeyenlerin bu süre içerisinde verginin tamamını ödemesi de mümkün. İkinci taksiti ise, Kasım ayında ödenecek (Emlak Vergisi Kanunu Mad. 30).
Emlak Vergisi Nereye Ödenecek?
Emlak Vergisi ödemeleri gayrimenkulün bağlı olduğu Belediye’ye yapılıyor. Vergi ödemeleri belediyelerin veznelerine yapılabileceği gibi, belediyenin web sitesinden kredi kartı ile, ayrıca PTT ve İnternet Bankacılığı sisteminden havale yöntemi ile de ödenebiliyor.
Vergi Ödemesini Geciktirmeyin, Cezası Var!
Emlak vergisi taksitlerini süresinde ödemek gerekiyor. Aksi halde, geciken her taksit için aylık yüzde 1,6 oranında gecikme zammı hesaplanıyor.
2020’de Satılan Konutun Emlak Vergisini Kim Ödeyecek?
2020’de satılan konutun 2020 yılı emlak vergisi satıcıya ait. Alıcının emlak vergisi mükellefiyeti ve emlak vergisi ödemesi 2021 yılında başlıyor.
Günlük Kiralanan Evlerin Emlak Vergisi İşyeri Olarak Mı Ödenecek?
Günlük kiralanan evler her ne kadar konut olarak kayıtlarda görünse de, fiziki olarak işyeri olarak kullanıldığından, işyerinin tabi olduğu oranda emlak vergisi ödenmesi gerekiyor.
İşyeri Olarak Kullanılan Konutlarda Emlak Vergisi Nasıl Ödenecek?
Konutun bir kısmının iş yeri olarak kullanılmaya başlanması halinde, belediyeye bildirimde bulunularak artık işyerinin tabi olduğu orandan (izleyen yıldan itibaren) emlak vergisi ödenmesi gerekiyor.
OSB’lerdeki Emlak Vergisi Muafiyetinde İnce Nokta!
OSB’lerde bulunan binalar kiraya verilmemeleri koşuluyla emlak vergisinden muaf. OSB’lerde bulunmakla beraber, malikleri tarafından kullanılmayıp şirket ortaklarına, grup şirketlere, kardeş şirketlere, başka sanayicilere kiraya verilen binalar emlak vergisi muafiyetinden yararlanamıyor, bu binalar emlak vergisine tabi. Aman Dikkat!
Emlak Vergisi Ödemeleri Ertelenebilir Mi?
Emlak Vergisi Kanununun 30. Maddesinde, Emlak Vergisi birinci taksidinin, Mart, Nisan ve Mayıs aylarında, ikinci taksidinin Kasım ayı içinde olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceği, Maliye Bakanlığı’nın ödeme aylarını, bölgelerin özelliklerine göre değiştirebileceği hükme bağlanmış durumda.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu yetkisini kullanarak, 2002 yılında emlak vergisinin ikinci taksit ödeme süresini uzattı.
Şu an ülkemizde yaşanan koronavirüs salgını nedeniyle birçok sektör ve mükelleflere ilişkin beyan ve ödeme süreleri uzatıldı. Ancak, bu süreler içerisinde emlak vergisi yer almıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı Kanunun 30. Maddesinde belirtilen yetkisini kullanarak emlak vergisi birinci taksitinin ödeme süresini uzatabilir.
Konutlarda SIFIR ORANLI EMLAK VERGİSİ Uygulaması
Brüt 200 m2 ve tek konuta sahip olan (intifa hakkına sahip olunması dahil);
- Hiç geliri olmayan ev hanımları ve işsizler,
- SGK’dan (SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı) aldıkları emekli aylığından başka geliri olmayan emekliler (ve bunların dul ve yetimleri),
- Engelliler,
- Gaziler,
- Şehitlerin dul ve yetimleri
sıfır oranlı emlak vergisi (bina vergisi) uygulamasından yararlanabiliyor. Yani, bu şartları taşıyanlar emlak vergisi ödemeyecekler. Sıfır oranlı emlak vergisi sadece konutlar için geçerli. Yani, konut dışındaki işyeri, arsa gibi taşınmazlar için geçerli değil.
Sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanılabilmesi için; “Hiçbir Geliri Olmadığını Belgeleyenlerin Tek Meskenlerine Ait Form” ve “Hiçbir Geliri Olmayanların Tek Meskenlerine Ait Taahhüt Belgesi”, “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dahil) Emeklilere, Dul Ve Yetimlere Ait Form”, “Tek Meskeni Olan Engellilere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu” ile “Sağlık Kurulu Raporu” , “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dahil) Şehitlerin Dul Ve Yetimlerine Ve Gazilere Ait Form”un ilgili belediyeye verilmesi gerekiyor. Söz konusu form ve belgeler, 38 ve 44 Seri No.lu Emlak Vergisi Tebliğlerinin ekinde yer alıyor. Bildirim formları belediyelerden “ücretsiz” olarak temin edilebilir. Geçmiş yıllarda belediyelere verilen form ve taahhütlerin, 2020’de tekrar verilmesi gerekmiyor.
Sıfır Oranlı Emlak Vergisi İle İlgili Özel Durumlar
1) Sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanma için, meskende bizzat oturma şartı aranmıyor. Sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları şartıyla kaydıyla sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından faydalanabilirler.
2) Brüt 200 m2'yi geçmeyen tek meskene hisse ile sahip olunması halinde, sıfır vergi oranı, meskenin vergi değerinin hisseye isabet eden kısmına uygulanıyor.
3) Birden fazla meskeni olanların veya birden fazla meskende hisseye sahip olanların meskenlerine sıfır vergi oranı uygulanmıyor.
4) Belirli zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan yazlıklar için sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanılamıyor. Ancak, ikamet olarak kullanılan yazlıklar için bu avantajdan yararlanılabiliyor.
5) Bir konutun işyeri olarak kullanılması veya bir bölümünün işyeri olarak kiraya verilmesi halinde sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından faydalanılamıyor.
6) Emekliler, ev hanımları ve işsizlerin 2019 yılında 40 bin TL’yi aşan menkul sermaye iradı (mevduat faizi, repo, döviz tevdiat hesabı faizi, fon payı geliri vb.) geliri varsa, 2020 yılında sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanamıyorlar.
7) Sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunması halinde, bunların meskenine indirimli vergi oranı uygulanmıyor.
8) Mükelleflerin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanmalarına engel oluşturmuyor.
9) Brüt 200 m2'nin altı tek konuta sahip ve kendi adına geliri olmayan kişiler, eşlerinin geliri olsa da, yine sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanabiliyorlar.
10) Brüt 200 m2'yi 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu bulunan ve nafaka geliri dışında başkaca bir geliri bulunmayanlar da, sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanabiliyorlar.
11) Sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanan mükelleflerin, yararlanma ile ilgili şartlardan herhangi birini kaybetmeleri halinde, bu durumu mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri gerekiyor.
12) Sıfır oranlı Emlak Vergisinden faydalanma şartlarını taşıyan Emlak Vergisi mükellefleri, geçmişte fazla ödemiş oldukları Emlak Vergilerini iade alabilirler. Bu durumda olanların ilgili belediyeye muaf olduklarını yazılı bir dilekçe ile bildirerek, geçmiş dönemlerde fazla ödedikleri vergilerin iade edilmesini talep etmeleri gerekiyor. İade talepleri geriye dönük 5 yıl için yapılabilir.
Devletimize güveniyoruz, Devletimizin yanındayız.