Koronavirüs salgını nedeniyle konut satışları kısa süreli durgunluk yasasa da Haziran ayında bankaların uyguladığı kampanyalar ile yeniden yükselişe geçti. Bu durum konut fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Pandemi sebebiyle gayrimenkul sektörü kısa süreli durgunluğu ve hızı bir arada yaşadı. 2020 yılının on bir ayında toplam 1 milyon 393 bin 335 adet konut satışı gerçekleşti. İkinci el satışlarda ise yüzde 35,2 artış gözlendi. Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, 2020’nin Kasım ayı sonu itibarı ile konut satış adedinin geçen seneyi geçtiğini belirterek, hem 2020 yılını değerlendirdi hem de 2021 için öngörülerde bulundu.
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, 2020 yılı ile ilgili tespitlerinde; sektörün pandeminden Mart, Nisan ve Mayıs aylarında oldukça negatif etkilendiğini, bunu konut satış adetlerinde de sert düşüşlerle gördüklerini dile getirdi. Açıklanan cazip konut kredisi kampanyası ile sektörün toparlandığını ve geçen senenin üstünde bir satış rakamı ile yılın kapanmasını beklediklerini ifade etti.
Türkiye genelinde 2018 yılının son çeyreğinden itibaren konut satış fiyatlarında düşüş gördüklerini ve Eylül 2019 itibarı ile toparlanmaya başlayan sektörün 2020 yılına hızlı başladığını da sözlerine ekleyen Öğüt, 2020 yılını değerlendirerek, 2021 için de tahminlerde bulundu.
Temmuz ayında rekor seviyede satış gerçekleşti
2020 yılının Mart ayında pandeminin etkilerinin ülkemizde de görülmeye başlaması ile birlikte Nisan ve Mayıs aylarında konut satış adetlerinde ciddi düşüşler yaşandı.2020 Mart, Haziran döneminde hayatımızda ilk defa karantina kavramı ile tanışmamızla birlikte yeni yaşam düzeni yeni konut talebini yarattı. Yazlık bölgelere, müstakil ve bahçeli konutlara talep arttı. Haziran ayında 0,65’lere çekilen konut kredisi faiz oranları ile birlikte Haziran ayında konut satış adedi arttı ve Temmuz ayında rekor seviyede satış yaşandı. Kredi faiz oranlarının yeniden artması ve talebin kampanya döneminde büyük oranda karşılanması ile birlikte Ağustos ayından itibaren adetler düşmeye başladı. Pandemide vaka sayılarının yeniden yükselişe geçmesi sonucunda da Eylül, Ekim ve Kasım aylarında geçen sene aynı döneme göre konut satış adetleri daha düşük yaşadı.
Yabancılara yapılan konut satışları azaldı
Tüm yaşananlara karşın 2020 yılının 11 ayında toplam 1 milyon 393 bin 335 adet konut satıldı. Bu rakamı geçen sene aynı döneme göre yüzde 21,5 daha yüksek ve bu rakam ile Kasım sonu itibarı ile konut satış adedi geçen seneki 1 milyon 348 bin
729 rakamını geçmiş oldu. 2020 yılında ipotekli satışlar geçen sene aynı döneme göre yüzde 98 artış göstermiş oldu ve ipotekli satışlar toplam satışların yüzde 40’ını oluşturdu. 11 aylık satışlar satış durumuna göre incelendiğinde ise ikinci el satışlarda geçen sene aynı döneme göre yüzde 35,2 artış, sıfır konut satışlarda ise yüzde 0,8 düşüş olduğu görülüyor. Yabancılara yapılan konut satışları ise geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 9,5 azalarak 36 bin 385 olarak gerçekleşti.
Arazi fiyatlarındaki artış ise yüzde 32,43 oldu
Konut satış adetlerindeki artış ve pandemi ile artan arsa ve arazi talebi fiyatları da etkiledi. Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde konut satış fiyatları son 1 yılda yüzde 32,41, kira fiyatları ise yüzde 18,54 artış gösterdi. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 2.815 TL, ortalama konut satış fiyatı 365 bin 950, ortalama kira bin 484 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi ise 19 yıl oldu. Türkiye genelinde arsa fiyatlarında yıllık artış yüzde 31,25, arazi fiyatlarındaki artış ise yüzde 32,43 oldu.
Depolar ve lojistik alanlarına olan ilgi artacak
Pandeminin dünya ekonomisi üzerinde yarattığı küçülme etkisi elbette ki tartışılmaz. Salgın ile birlikte sosyal hayata ve iş hayatına dair pek çok şeyin değişimine tanıklık ediyoruz. Zaten büyümekte olan teknoloji şirketlerinin salgın sebebi ile birlikte birkaç yılda ulaşacakları noktaya bir senede geldikleri görülüyor. İş yapış şekillerimiz değişti. Her gün ofislerimize gidilmese de işlerimizi başarı ile devam ettirebildiğimiz gördük .Bunun ticari gayrimenkul tarafındaki ihtiyaçları ve dolayısıyla sektörü etkileyeceği öngörülüyor. Pandemi ile birlikte çok yüksek oranda artış gösteren e-ticaret işlem adetleri nedeniyle depolar ve lojistik alanlarına olan ilgi de artacak. Bunun yanı sıra alışveriş merkezleri yeniden işlevlendirme, yeniden pozisyonlama, yenden kiralama projelerine başlayacak. Ofis tarafında ise daha küçük metrekareli ofislere olan ilgi artacak.
Salgına rağmen iki kat büyüdük
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, sektöre ve Endeksa'ya dair şu değerlendirmelerde bulunuyor:
"Endeksa, gayrimenkul sektörünün teknoloji odaklı gelişimine katkı sağlayan bir kurum. Geleneksel yollarla yapılan değerleme ve lokasyon analizi faaliyetlerine teknolojik bir çözüm ve destek sağlıyoruz. Bu anlamda biz de diğer teknoloji şirketleri gibi salgından sonra daha fazla farkındalık ve bilinirlik sağladık. Salgına rağmen iki kat büyüdüğümüz 2020 yılını geride bırakırken, 2021 yılında istihdam açısından büyüme oranımızı bu seviyenin üzerine çıkarmayı planlıyoruz. 2020 için planladığımız fakat salgın nedeniyle hayata geçiremediğimiz yurtdışı açılımı için de 2021 yılında yatırım ve iş birliği planlarımız bulunuyor."