Bir mimari mekânın içinde, kullanıcılara işlevsel, yapısal ve estetik ölçütlere göre en uygun tasarımı sunmak için çözümler üreten meslek dalıdır. Mimarlık, üniversitelerin mühendislik fakültelerinde okutulurken; iç mimarlık bölümleri genellikle güzel sanatlar fakültelerinin kapsamındadır. Türkiye’de hangi üniversitelerin iç mimarlık bölümleri var? İşte cevabı…
İç mimarlık nedir?
İç mimarlık bir yandan güzel sanatların gerektirdiği plastik değerleri içeren, estetik bilgi ile yoğrulmuş, diğer yandan mimarlığın bina olgusuyla ilişkilendirilen bir konumda da yer almaktadır. İç mimarın bir bina içinde yer alan mekânların hacim ve yüzeylerini değerlendiren bir boyutta konuya yaklaşmasının yanı sıra, yapı sistemleri, fiziksel çevre kontrolü, aydınlatma, ergonomi, ısıtma, gibi mekân konforu konularında da bilgili olması gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında mekânı kullanan bireylerin yaşam kalitesini ve konforunu öne çıkartan tanımlı mekânların, tanımlı işlevlerle, kullanıcı için biçimlendirilmesi ve tasarlanması mesleğin temel amaçlarındandır.
İç mimar ne iş yapar?
İç mimar, mekân organizasyonuna yeni ve ekonomik çözümler getirmek amacı ile tasarımlar yapar. Bir meslek adamı olarak, insan-donanım-mekân sorunlarını alışılmış biçim ve ölçülendirmelerin ötesinde temel verileri ele alarak, yeniden, günümüz ve gelecek kaygısı ile araştırır. Malzeme ve teknoloji alanındaki gelişmeleri, mekân ve donanım tasarımlarında kullanır. İç mimarların hizmet ettikleri alanlar genel olarak söyle sıralanabilir :
Mekân tasarımının ilk aşamalarından, etütlerden, uygulamaların bitimine kadarki (karar verme-uygulama) süreci gerçekleştiren ekip içinde yer alır. Mekâna özgü mobilyaların (donanımların) elde edilen veriler doğrultusunda boyut ve kullanım verilerini saptar, özgün biçimleri gerçekleştirir.
İç mekânın yeniden düzenlenmesine, yeni bina yapımından daha sık gereksinim duyulduğu bir gerçektir. Yapımı tamamlanmış veya eski işlev dışında yeni bir işlev kazandırılacak yapıların iç mekânlarında öngörülen yeni işlevi, insanin yasam ve davranış biçimlerine göre çözümler ve düzenler.
Kültür kalıtı ya da tarihi eser olarak belirlenmiş eski yapıların iç mekânları ve bu mekânlarda yer alan öğelerin (mobilya, yapı elemanları vb.) saptanması ve restorasyonunu yapar. Geleneksel sanat ve kültürümüzün benimsetilmesi ve tanıtılmasına böylece aracı olmak iç mimarın çalışma alanı içindedir.
İç mimar olmak için gereken özellikler nelerdir?
Uluslararası İç Mimarlar Federasyonu’nun (IFI) iç mimarlık alanında çalışacak olan kişilerin sahip olması gereken özellikler olarak benimsediği temel özellikler : iç mekânların işlevsel ve nitelikli olabilmesine ilişkin sorunları tanımlayarak araştıran ve yaratıcılığını katarak çözen; iç mekânı tasarlayan, tasarım analizi yapan, şantiye denetimi, yapı sistemleri, estetik, iç mekâna ilişkin yapı bilgisi, donatı, malzeme, donanım konusunda bilgi veren ve iç mekâna ilişkin çizim ve dokümanları hazırlamak üzere eğitim ve deneyimle donanmış olmalarıdır.
İç mimarlığın tarihçesi nedir?
İç mimarlık hem sektör hem de eğitim alanlarında 20. yüzyılın başında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurumsallaşmıştır. Dünya’ya yayılan bu meslek, özünde güzel sanatlar ve süsleme (dekoratif) sanatlarının bir doğal gelişimi ve mimarlığın odaklanan özel bir alanı olarak yapılandırılmış ve uzmanlaşarak gelişmiştir.
Türkiye'de iç mimarlık eğitimi ne zaman başladı?
Mimarlık, üniversitelerin mühendislik fakültelerinde okutulurken; iç mimarlık bölümleri genellikle güzel sanatlar fakültelerinin kapsamındadır
Türkiye’de iç mimarlık konusunda eğitim ilk olarak 1925 yılında, bugünkü adı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi olan, Sanayi-i Nefise Mektebi’nde başlamıştır. 1976 yılında 17 Haziran,1938 Tarihli ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık hakkında kanun ile 27 Ocak, 1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) kanuna dayanarak TMMOB çatısı altında kurulan İç Mimarlar Odası ise halen hizmet vermektedir.
İç mimar olabilmenin koşulları nelerdir?
Türkiye'de ‘içmimar’ ünvanını alabilmek için bir üniversitenin dört yıllık eğitim veren bir iç mimarlık lisans programından mezun olmuş olmak ve T.M.M.O.B İçmimarlar Odası'na kayıt olmak gerekmektedir. Ayrıca bu konuda ihtisaslaşmak isteyen meslek insanları için yüksek lisans, doktora/sanatta yeterlik eğitimi veren enstitülerin programları da bulunmaktadır. Günümüzde Türkiye’de devlet üniversitelerinden, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi , Kocaeli Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesi’nin yanı sıra birçok vakıf üniversitesinin de katılımı ile 50 civarı bölümde iç mimarlık lisans ve lisansüstü eğitimi verilmektedir.
Ünlü Türk iç mimarlar kimler?
Ahmet Güneş, Kerim Çarmıklı, Zeynep Fadıllıoğlu, Emre İzer, Hakan Helvacıoğlu, Tunç Yetenek, Burak Özcan, Eren Yorulmazer, Şafak Çak, Mahmut Anlar, Hülya Döşer, Dara Kırmızıtoprak, Hasan Mingü, Eren Talu ve Mustafa Toner, Türkiye’deki ünlü iç mimarlardan birkaçıdır…
İç Mimarlık Bölümü olan üniversiteler hangileridir?
2013-2014 yerleştirme sonuçlarına göre İç Mimarlık Bölümü olan üniversitelerin adları, taban ve tavan puanları ve kontenjanları şöyle;
