Çeşme'ye bağlı Ildırı köyü sakinleri, SİT alanı olduğu için çivi bile çakamadıkları, tarlalarını ekip biçemedikleri köylerinde yeni evlenen gençlerin de ev bulamadıkları için taşındığını söylüyor
Ildırı Köyü’nde SİT alanı problemi nedir?
İzmir'in Çeşme ilçesindeki Ildırı köyü sakinleri, SİT alanı ilan edilen köylerindeki evlerine çivi bile çakamazken tarlalarını da ekip biçememenin sıkıntısını yaşıyor. Uzun süredir köyleri için başka bir yerleşim alanı tahsis edilmesinin mücadelesini veren köylüler, SİT nedeniyle yapılaşma olmadığından evlenen gençlerinin başka yerleşim alanlarında ev kiralamak zorunda kaldığını söyledi.
Ildırı ne zaman ve neden SİT alanı ilan edildi?
Ildırı köyü, Romalılar dönemine ait antik Erythrai şehri üzerinde kurulu olması sebebiyle 1 No'lu Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1985 yılında arkeolojik SİT alanı ilan edildi. Halen 2. derecede SİT alanı olan yaklaşık 100 haneli köyün sakinleri, geçimlerini sağladıkları tarlalarının kazı için kamulaştırılması, evlerinde yaptıkları ufak bir tadilatta dahi ağır ceza mahkemesinde haklarında dava açılması, evlenen gençlerin ev bulamamaları nedeniyle başka yerleşim alanlarına taşınmalarından şikayet etti. Köy sakinleri, SİT nedeniyle büyük sıkıntı yaşadıklarını bildirdi.
Ildırı Köyü sakinlerinin yaşadığı sorunlar neler?
Yeni Asır Gazetesi’nin 22 Ekim 2013 tarihli haberine göre; köy sakinlerinden Muharrem Mete, yapılaşma yasağı olduğu için oturdukları evlerine tek bir çivi bile çakamadıklarını, ağır para cezalarıyla karşılaştıklarını söyledi. "Ev yapamıyoruz, yaptığımız anda da cezalar geliyor, yıkım kararı çıkıyor" diyen Mete, böyle bir durumda sürekli mahkemelerle uğraşmak zorunda kaldıklarını ifade etti. Evlerindeki ufak bir tadilat için uzun uğraşlar sonucunda izin alabildiklerini kaydeden Muharrem Mete, küçük oğlu için evinde yaptığı tadilat nedeniyle yargılandığını belirtti. Köyde yeni bina yapılamadığı, evlerine bir oda ekleyemedikleri için evlenen gençlerin başka yerleşim alanlarında ev kiralamak zorunda kaldıklarını ifade eden Mete, iki oğlunun bu nedenle İzmir'de oturduğunu söyledi.
Mete şöyle konuştu: "Onarım müsadesi alarak evimde tadilat yaptığım halde yargılandım. Bir sürü para cezası ödedim. Mahkeme 2 yıl hapis cezamı erteledi, 5 yıl içinde bir ceza alırsam bu cezayı da çekeceğim. Çatım akarsa ne yapacağım? Şu an zaten akıyor. SİT bizi mahfetti. Bize, arazilerimize karşılık yeni belirlenen alanda yer verileceği söylendi ama bir gelişme yok. Ne yapılacaksa bir an önce yapılsın." Köyündeki arazide ev yapamadığı için yakındaki yazlık sitede kirada kaldıklarını belirten Sadık Demir de, köy için belirlenen yeni yerleşim alanında yapılaşmaya bir an önce izin verilmesi talebinde bulundu.
60 yaşındaki Asım Arpacı, tarlalarının SİT alanında olması sebebiyle istimlak edildiğini söyledi. Çiftçilikle geçindiklerini, istimlak nedeniyle ekip biçecek tarlalarının kalmadığını belirten Arpacı, "Nasıl geçineceğiz? Tarlaların gün gelip satılmasından endişe ediyoruz. Köy gelişmiyor. Evlerimiz de SİT alanında olduğu için tamir edemiyoruz. Evinin önüne gölgelik yaptığı için ağır cezada yargılananlar var" diye konuştu.
Balıkçılıkla geçimini sağlayan Vedat Timuçin, köy limanının yetersiz olduğunu, yeni liman taleplerinin SİT'te takıldığını ifade ederek, "Köyde yaşayanların yarıdan fazlası balıkçılıktan geçiniyor. Fırtınalı havalarda tekneleri koruyacak bir limanımız yok, limana kimin teknesinin gireceğinin kavgası oluyor" dedi.
Ildırı Köyü nerede?
Ildırı, İzmir'in ilçesi Çeşme’nin 20 km. kuzey doğusunda uç kısımda yer alan, adını verdiği körfeze bakan bir turistik yerleşimdir.
Ildırı, Çeşme'nin kuzeyde bulunan Akdağlara açılan yerleşimidir. Aynı şekilde Ildırı güney yoluyla Ovacık üstünden İzmir-Çeşme Karayolu'na, batı yoluyla Ilıca ve Çesme'ye kuzey yoluyla ise Balıklı Ova ve Küçükbahçe ile bağlantılıdır.
Ildırı’nın tarihçesi nedir?
Ildırı köyünün antik dönemdeki adı Erythrai’dir. Erythrai sözcüğünün Yunanca’da “kırmızı” anlamına gelen
Erythros’tan türediği, kent toprağını kırmızı renginden dolayı Erythra’nin “Kızıl Kent” anlamında kullanıldığı sanılmaktadır. Bir başka varsayıma göre ise kent adını ilk kurucu Giritli Rhadamanthes’in oğlu Erythros’tan almıştır.
Kentte ele geçen bulgular, bu yörede ilk Tunç Çağ’ından bu yana yerleşimin olduğunu göstermiştir. İkinci kolonileşme döneminde kent, Atina Kralı Kadros soyundan gelen Knopos yönetimindeydi. Başlangıçta krallık ile yönetilen kent sonraları yine kral soyundan olan ancak halkın seçtiği Basileuslar tarafından yönetildi. Ion kentlerinin aralarında kurdukları Panionion dinsel ve siyasal birliğe katıldılar. Kent Pythagoras’la birlikte kısa süreli tiranlık dönemi yaşamış, bu dönemde üreterek dışarı sattığı değirmen taşlarıyla önem kazanmıştır.
Erythrai, Lidya ve daha sonra da Persler’in eline geçer. Pers boyunduruğuna karşı diğer Ion kentleri gibi ayaklanmaya katılan kente, bütün Ion kentleriyle birlikte M.Ö. 334'te İskender, bağımsızlığını kazandırır. İskender'in ölümünden sonra çıkan kargaşalar sonucu birçok el değiştiren Erythrai Pergamon (Bergama) Krallığı'nın eline geçer. M.Ö.133' te Roma İmparatorluğu içinde özgür bir kent statüsü kazanır. Bu dönemde şarabı, keçileri, değirmen taşları ve kadın kahinleri Sibyl ile Herophile ile ün kazandı.
M.Ö.1 yy.'da depremler, savaşlar ve Romalı komutanların yağmaları yüzünden büyük yıkıma uğrayan yöre; 16.yy'dan sonra Ilderen ve Ildırı adlarıyla anılmaya başladı.
Şehirde 1963-1966 yılları arasında Prof.Hakkı Gültekin ve sonraları Prof. Ekrem Akurgal tarafından kazı çalışmaları yapılmıştır. İlk önce M.Ö. 3.yy. sonlarında yapıldığı sanılan akrapolün kuzey yamaçlarındaki antik tiyatro toprak altından çıkarıldı. Akrapol'ün en yüksek düzlüğünde yapılan araştırmalarda da Athena tapınağına ait kalıntılar bulundu. Şehrin etrafının 5 km. uzunluğunda surla çevrili olduğu anlaşıldı. Tiyatro kısmen açığa çıkarıldı ve restorasyon çalışmaları yarım kaldı. Araştırmalarda akrapolde M.Ö.6. ve 7.yy'dan kalma çanak, çömlek, taş ve topraktan figürler bulundu. Bunlar Erythrai şehrinin en eski tarihi buluntularıdır.
Ildırı Köyü Muhtarlığı iletişim bilgileri nelerdir?
Muhtar: Seyhan Mete
Adres: Ildırı Köyü Gazi Mustafa Kemal Cd No:8 İzmir
Telefon: 0532 363 4115