Bir yapının tüm hesap - kitap işlerini yapan kişidir. İnşaat malzemesi ve tekniğini bir araya getiren kişidir. Yapıların, plan ve proje denetimiyle ilgilenir.
İnşaat mühendisi kimdir, ne iş yapar?
Bina, baraj, havaalanı, köprü, yol, su kemerleri, liman, kısacası yapıyı gerektiren her konuda inşaat mühendisine görev düşmektedir. Yapı hizmeti veren firmaların inşaat mühendisi bulundurma zorunluluğu vardır. 18.yy’da askeri mühendislikten ayırt edilebilmek için bu meslek dalı çıkmıştır. Geniş bir alanı kapsadığı için bazı dallarda uzmanlıklar aranır. Uzmanlık gerektiren dallar şunlardır: çevre mühendisliği, geoteknik, belediye ya da kentsel mühendislik, kıyı mühendisliği, ölçme bilgisi, yapı mühendisliği, temel mühendisliği, su mühendisliği, malzeme bilimi, ulaştırma mühendisliği.
İnşaat mühendisliğinin tarihteki yeri ve ortaya çıkışı nasıl olmuştur?
Tamamen yazılır bir belgeye rastlanmamış olmasından dolayı MÖ.4000 ve 2000’li yıllarda Antik Mısır ve Mezopotamya bölgelerinde insanların göç etmesi ile ortaya çıkmıştır. Göç sebebi ile insanların barınak yapma ihtiyacı başlamıştır. Burada inşaat mühendisliğinin varlığından bahsedebiliriz. Çünkü; Mısır Piramitleri yapı inşaatlarının en büyüğüne örnektir. Antik Yunanistan’da ki Athena Tapınağı, Roma mühendisleri tarafından yapılan Appion Yolu ve Çin Seddi bu tür yapılar arasında yer alır.
1747 yılında Fransa’da Köprü ve Otoyol Kolordu'sundan ayrılarak oluşan Köprü ve Karayolları Ulusal Okulu, mühendislik eğitiminde dünyaca ünlü okulların ilkidir.
İnşaat mühendisliği, 18.yy’da askeri mühendislikten ayrılmak için civil engineering şeklinde kullanıldı. John Smeaton, Eddystone Fenerini inşa ederek tarihte kendine inşaat mühendisi diyen ilk kişi oldu. John Smeaton ile birkaç arkadaşı bir araya gelerek İnşaat Mühendisleri Smeatonian Derneğini kurdu. Londra’da ise 1818 yılında inşaat mühendisliği kurumu kuruldu.
Dünyada ilk inşaat mühendisliği eğitimi veren özel Norwich Üniversitesi, ABD’de 1819 yılında kuruldu. 1905 yılında ise Nora Stanton Blatch ödül alan ilk kadın mühendis oldu.
Türkiye’de ise 1727 yılında Damat Ferit tarafından açılan Humbarahane, ilk inşaat mühendisliği fakültesi olarak kabul edilir. Yeniçerililer’in yapımının bitimine izin verilmeyen Humbarahane sonrasında ilk adı Mühendishane olan Türkiye’nin ilk üniversitesi açılmıştır. Şam-Mekke arası 1200 km'lik Hicaz Demiryolu bu okuldan mezun olan Türk mühendisler tarafından 8 yılda tamamlandı. Cumhuriyetin kuruluşuna kadar bu okuldan 432 inşaat mühendisi mezun olmuştur.
İnşaat mühendisliğinde uzmanlık alanları nedir?
İnşaat mühendisliği uzmanlıklarına göre alanlara ayrılır. Bunlar;
- Projeci; masa başında çalışır. Hesap ve çizim yapar. Bazı durumlarda şantiyede yer alan ofiste çalışması gerekebilir.
- Planlamacı; merkez ofiste ya da şantiyede bulunan ofiste görev alır. Paperwork-kağıt işleri yazışma, rapor, teklif hazırlama gibi işlerle ilgilenir.
- Şantiyeci; şantiyede çalışır. Şantiyede almış olduğu ünvanlar şöyledir; İnşaat Müdürü, Şantiye Şefi, Şantiye Mühendisi, Kalite Kontrol Şefi, İş Sağlığı ve Güvenliği Mühendisi.
- Yönetici; şantiyede ya da merkez ofiste çalışır. Belli başlı yönetici pozisyonları şudur: Genel Müdür, Proje Müdürü, Proje Koordinatörü.
İnşaat mühendisliklerinde olumlu-olumsuz yönleri nedir?
Olumlu:
- Zevklidir. Dinamizm arar. Çok kapsamlı bir meslektir.
- Serbest çalışma olanağı vardır.
- Özel ve kamu alanlarında çalışabilirler.
Olumsuz:
- Şantiyelerde çalışırlar. Genelde şantiyeler merkeze uzak yerlerdedir.
- Kaza olasılığı yüksek bir meslektir.
- Seyahat yaparlar.
- İnşaat mühendisliğinde krizler yaşanabilir.
- Sürekli bir iş yoktur.
İnşaat mühendisi olan politikacılar kimler?
İnşaat mühendisi olan politikacılarımız arasında Süleyman Demirel ve Recai Kutan yer alır.
Süleyman Demirel; İstanbul Teknik Üniversitesi İnşat Fakültesi’nde 1949 yılında mezun oldu. 1954-1955 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nde barajlar, sulama ve elektrifikasyon konularında eğitim aldı. 1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında da Devlet Su İşleri Genel Müdürü oldu. 1960’lı yıllarda Orta Doğu Üniversitesi’nde mühendislik dersleri verdi.
Recai Kutan; İstanbul Teknik Üniversitesi’nden 1952 yılında mezun oldu. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nde bölge müdürlüğü ve genel müdür muavini olarak 1952-1969 yılları arasında görev aldı. Tümaş Türk Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini ise 1969-1977 tarihleri arasında yaptı.
Türkiye’de hangi üniversiteler İnşaat Mühendisliği eğitimi veriyor?
Türkiye’de neredeyse tüm devlet ve özel üniversitelerde inşaat mühendisliği fakültesi yer alıyor. Bazıları;
1. Boğaziçi Üniversitesi
2. Orta Doğu Teknik Üniversitesi
3. İstanbul Teknik Üniversitesi
4. Yıldız Teknik Üniversitesi
5. Yeditepe Üniversitesi
6. Ege Üniversitesi
7. İstanbul Üniversitesi
8. Gazi Üniversitesi
9. Dokuz Eylül Üniversitesi
10. Anadolu Üniversitesi
11. İstanbul Kültür Üniversitesi
12. Kocaeli Üniversitesi
13. Beykent Üniversitesi
14. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
15. Akdeniz Üniversitesi
17. Okan Üniversitesi
18. Çukurova Üniversitesi
20. Selçuk Üniversitesi
21. Muğla Üniversitesi
22. Sakarya Üniversitesi
23. Erciyes Üniversitesi
24. Karadeniz Teknik Üniversitesi
25. Dicle Üniversitesi
26. Pamukkale Üniversitesi
27. Balıkesir Üniversitesi
28. Celal Bayar Üniversitesi
29. Süleyman Demirel Üniversitesi
30. İnönü Üniversitesi