İstanbul'un evsel atıklarının toplandığı alanlardır. Şu anda İstanbul'un iki yakasında, Şile’nin Karakiraz Köyü Kömürcüoda mevkiinde ve Eyüp’ün Göktürk Odayeri Köyü mevkiinde birer adet toplama merkezi bulunmaktadır.
İstanbul’un çöplüklerine ne oldu?
İstanbul’un katı atıkları 1994 yılına kadar çevre ve insan sağlığını tehdit eden bir ortamda kontrolsüz bir şekilde depolanıyordu. 1980 yılına kadar ciddi bir kent planı yapılmayan İstanbul’un, 1984’e kadar da bir çöp yönetmeliği yoktu. İstanbul’da 1953’e kadar denize dökülen atıklar, ardından 40 yıl boyunca şehir çöplüklerine taşındı. 1995 yılına kadar düzenli depolama sahaları olmadığı için Halkalı, Hasdal ve Ümraniye gibi bölgelere vahşi döküm yapıldı. Çöp yığınlarının patlamasının ardından bugün İstanbul’un çöpü Avrupa yakasında Göktürk, Asya yakasında Karakiraz merkezlerinde depolanıyor. Çöpler önce Baruthane, Yenibosna, Halkalı, Aydınlı Hekimbaşı ve Küçükbakkalköy aktarma merkezlerinde presleniyor. Katı atıkların çevreye zarar vermeden bertaraf edilmesi için uygulanan çeşitli metotlardan en ekonomik olanı ‘Düzenli Depolama’ olarak kabul görüyor. Hacmi yüzde 30 küçültülerek bu yöntemle taşınan çöpler Göktürk ve Karakiraz’a aktarılıyor. Oluşturulan düzenli depolama alanlarıyla İstanbul’da vahşi çöp döküm uygulaması tamamen ortadan kaldırıldı.
İstanbul’un çöpleri nereye dökülüyor?
İstanbul'da Belediye (Evsel) Atıklarının bertaraf edildiği biri Avrupa Yakasında diğeri Anadolu Yakasında olmak üzere iki adet II. Sınıf Düzenli Depolama Tesisi bulunmaktadır.
Anadolu Yakasında yer alan Kömürcüoda II. Sınıf Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi Şile ilçesinin Karakiraz Köyü Kömürcüoda mevkiinde toplam 233 Ha. alan üzerine kuruludur.
Avrupa Yakasında bulunan Odayeri II. Sınıf Düzenli Depolama Tesisi Eyüp ilçesinin Göktürk Odayeri Köyü Mevkiinde Göktürk beldesinin kuzeybatısında, Göktürk beldesine yaklaşık 5 km. mesafede 114 Ha'lık alanda yer almaktadır. Odayeri ve Kömürcüoda II. Sınıf Düzenli Depolama Tesisleri 1995 yılında inşaat çalışmaları tamamlanarak işletmeye alınmıştır.
II. Sınıf Düzenli depolama tesislerine Avrupa yakasında bulunan 4 adet, Anadolu Yakasında bulunan 3 adet aktarma istasyonlarından gelen belediye(evsel) atıkları bertaraf edilmektedir. İstanbul genelinde yaklaşık 14000 ton çöp toplanmaktadır. Bunun 9000 tonu Avrupa Yakasında 5000 tonu Asya yakasında toplanıp II. sınıf düzenli depolama alanlarına getirilmekte ve bertaraf edilmektedir.
II. Sınıf Düzenli Depolama Tesislerinde;
Çöp Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi, Çöp Sızıntı Suyu Toplama havuzları:
Kantar, İdari Bina,
Tıbbi Atık Yakma Tesisi(Odayeri),
I. Sınıf Düzenli Depolama Sahası(Kömürcüoda),
Endüstriyel Atık Ara Depolama Tesisi(Kömürcüoda) LFG Tesisi,
Araç Bakım Atölyesi gibi üniteler bulunmaktadır.
İstanbul’un çöplerini kim enerjiye dönüştürüyor?
İstanbul Çevre Yönetimi San.ve Tic. A.Ş. (İSTAÇ), 1994'te İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin bir kuruluşu olarak ulusal ve uluslararası standartlar çerçevesinde çevre yönetimi çalışmalarını sürdürüyor.
İSTAÇ’ın görevi, Avrupa Birliği (AB) Atık Yönetimi Normları çerçevesinde yürütülen faaliyetler kapsamında evsel ve tıbbi atıkların bertarafı, ambalaj atıklarının geri dönüşümü, inşaat ve hafriyat atıklarının yönetimi, düzenli depolama sahaları kurulumu ve işletilmesi, çöp sızıntı suyu arıtılması, çöp gazından elektrik üretimi, gemilerden ve deniz yüzeyinden atıkların toplanması ve bertarafı, kıyı, plaj ve dere ağzı temizliği, ana arter, meydanlar ve caddelerin temizliği, organik atıklardan kompost üretimi ve geri kazanımı çalışmaları ile endüstriyel atıkların bertarafı ve geri kazanımı konularında çalışmalar yapmaktır.
İSTAÇ, atık yönetimi faaliyetleri kapsamında; evsel ve tıbbi atıkların bertarafı, ambalaj atıklarının geri dönüşümü, inşaat ve hafriyat atıklarının yönetimi, düzenli depolama sahaları kurulumu ve işletilmesi, çöp sızıntı suyu arıtılması, çöp gazından elektrik üretimi, gemilerden ve deniz yüzeyinden atıkların toplanması ve bertarafı, kıyı, ana arter, meydan ve caddelerin temizliği, dere ağzı çamur tarama ve ıslah çalışmaları, organik atıklardan kompost üretimi ve geri kazanımı çalışmalarını yürütmektedir. İSTAÇ A.Ş.’nin Genel Müdürü, Osman Akgül’dür.
İstanbul’un eski ama felaketleriyle ünlü çöplükleri şimdi ne oldu?
İstanbul’un en büyük çöplük alanı; Avrupa yakasında Halkalı, Anadolu yakasında ise Ümraniye’deydi. 1993 yılında Ümraniye çöplüğünde metan gazı birikimi sonucu yaşanan patlama ile 29 kişi hayatını kaybetti ve Ümraniye çöplüğü kapatıldı. 1994 yılında da Halkalı çöplüğü kapandı. Çöplüklerin bir kısmı geri dönüşüm için kullanılırken bir kısmı da üzeri toprakla örtülerek yeşil alan olarak kullanılmaya başlandı. Park alanı, spor komplekslerine dönüşen bazı çöplükler, imar sorunlarının çözülmesi ve konut ihtiyacının artışı ile birlikte konut projelerinin yapıldığı alanlara çevrildi.
Halkalı’da çöplükten konut projelerine doğru dönüşüm nasıl başladı?
TOKİ, 2000’li yıllarda Halkalı’da toplu konut yapmaya başladı. Ulaşım akslarının artması ve imar sorununun olmadığını gören büyük inşaat şirketleri ise çok geçmeden birbirinden lüks konut projelerini bu bölgede hayata geçirdi. Hasdal’da yer alan bir diğer çöplük alanı ise enerji üretimi kullanılmak üzere hizmete açıldı.
2000’li yıllara kadar çöplük olan ve yakınından dahi geçmenin cesaret istediği Ümraniye ve Halkalı’da inşaat firmaları birbirleriyle yarışır hale geldi. Yatırım amaçlı, oturum amaçlı yapılan konut projelerinin uygun fiyata satılması ve yapılan kampanyalarla beraber İstanbul nüfusunun büyük çoğunluğu bu bölgelere kaydı.
Halkalı’da yapımına başlanan ve 2013 Nisan ayında açılması planlanan Vialand Alışveriş Merkezi ile Türkiye’nin ilk temalı park projesi de bu bölgede çalışmalarına başladı. Bu proje sayesinde Halkalı’da konut fiyatlarının artması ile birlikte, yatırıcımlar gözlerini Halkalı’da yer alan konut projelerine dikti.
Ümraniye’de ise gecekondulaşmanın çok fazla olması sebebi yüzünden kentsel dönüşüm projeleri başladı. Planlı, programlı kentleşmeye başlayan Ümraniye’de Kazım Karabekir, İnkılap ve Hekimbaşı mahallerinde kentsel dönüşüm projeleri kapsamında birçok konut projesi yapıldı.
Halkalı’da yer alan konut projeleri hangileridir?
1. TOKİ
2. Emlak Konut
3. Kiptaş
4. Elite City
5. Soyak Park Aparts
6. Divan Residence
7. Vialand AVM ve Temalı Park Projesi
8. Dumankaya Miks
9. Lounge Evleri
10. İstanbul Sarayları
11. Sinpaş Bosphorus City
12. Dumankaya Konsept
13. Soyak Evostar
14. Terrace Tema
15. Dumankaya Miks
16. Avrupa Konutları Atakent Projesi
Ümraniye’de yer alan konut projeleri hangileridir?
1. Soyak Ümraniye Evleri
2. Soyak Yenişehir Palmiye Evleri
3. Kibele Evleri
4. Sofistanbul
5. Ağaoğlu My City
6. Ümran Oryataş Oteli
7. Buyaka AVM
8. Boulevardi
9. Sarissa İstanbul
10. Dora Park
11. Nev İstanbul Evleri
12. Antrium Residence
13. Yeşil Vadi Konakları
14. Ağaoğlu Eltes Gold Residence
15. Sinpaş Central Life
Arşivden...
28 Nisan 1993 yılında patlayan Ümraniye çöplüğü, 29 Nisan 1993 tarihli Milliyet Gazetesi'nde böyle haber olmuştu;
Kaynak: www.gecmisgazete.com
Önerilen Bağlantılar : TOKİ indirim 2016