Müteahhit kişi veya firmanın sözleşmede yer alan tarihte inşaatı bitirmemesi halinde arsa sahibine kira ödemek ile mükellef olabiliyor. İşte kat karşılığı inşaat sözleşmesi kira tazminatı..
Arsasını üzerinde bina inşa etmesi için müteahhite veren kimseler, kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalıyor. Sözleşme tarafları bazı hak ve sorumluluklara sahip oluyor.
Kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre müteahhitin inşaata belirlenen tarihte başlaması, inşaatta belirtilen malzemeleri kullanması, projesine göre inşa etmesi ve yine belirtilen tarihte bitirmesi gerekiyor.
Müteahhit kişi veya firmanın sözleşmede yer alan tarihte inşaatı bitirmemesi halinde arsa sahibine kira ödemek ile mükellef olabiliyor. Arsa sahibi bu kira alacağı için bildirimde bulunabildiği gibi dava da açılabiliyor.
15. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/1431
K. 2005/1704
•KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜ
•KİRA KAYBI TALEBİ
•FAİZ
YARGITAY
15. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/1431
K. 2005/1704
T. 22.3.2005
• KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜ ( Sözleşmedeki Teslim Tarihinden Bağımsız Bölümün Arsa Malikince Satıldığı Tarihe Kadarki Süre İçin Gecikme Tazminatına Hükmedileceği - Faiz Başlangıcı)
• YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜ NEDENİYLE KİRA KAYBI TALEBİ ( Sözleşmedeki Teslim Tarihinden Bağımsız Bölümün Arsa Malikince Satıldığı Tarihe Kadarki Süre İçin Gecikme Tazminatına Hükmedilmesi Gereği - Faiz Başlangıcı)
• KİRA KAYBI TALEBİ ( Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü - Faiz Başlangıcı )
• FAİZ BAŞLANGICI ( Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü Nedeniyle Kira Kaybı Talebi/Kira Kaybı İstenebilecek Dönem)
818/m.101,358
ÖZET :
1- Dava, davacı arsa sahiplerine isabet eden bağımsız bölümlerin süresinde teslim edilmemesi nedeniyle gecikme tazminatının tahsili için yapılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davalı yükleniciler davacılara kalan bağımsız bölümleri teslim tarihinden önce tamamlayıp fiilen teslim ettiklerini kanıtlayamamışlardır. Bu durumda davacı arsa sahiplerinin 5, 13, 14 nolu bağımsız bölümler yanında 1.6.2001 tarihinde sattıkları 16 nolu bağımsız bölüm için teslim tarihinden satış tarihine kadar gecikme tazminatı ( kira kaybı )istemekte haklı olduklarının kabulü gerekir. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak bilirkişilerin, satılmış olması nedeniyle 16 nolu bağımsız bölümle ilgili gecikme tazminatı istenemeyeceğine dair görüşüne itibar edilerek satış tarihine kadar bu bağımsız bölüm için gecikme tazminatına hükmedilmemesi doğru olmamıştır.
2- Bir alacağa temerrüt faizi yürütülebilmesi için muaccel olması yeterli değildir. Karşı tarafın ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekir. Somut olayda 1.10.2001 tarihli ihtarname ile gecikme tazminatı istendiği ve 12.10.2001 tarihli cevabi ihtarname ile ödenmeyeceği bildirilmiş olduğundan davalılar 1.10.2001 tarihi itibariyle gerçekleşen gecikme tazminatı için 12.10.2001 tarihinde temerrüde düşmüşlerdir. Mahkemece 1.10.2001 tarihine kadar istenebilecek gecikme tazminatı için 12.10.2001 temerrüt tarihinden takip tarihine kadar hesaplanacak işlemiş faizine ve takip tarihinden itibaren bu tarihe kadar istenebilecek tazminatın tamamı üzerinden değişen oranlarda yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekir.
DAVA :
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR :
Dava, davacı arsa sahiplerine isabet eden bağımsız bölümlerin süresinde teslim edilmemesi nedeniyle gecikme tazminatının tahsili için yapılan ilamsız icra takibine itiraz üzerine İİK.nun 67. maddesi uyarınca açılmış itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Tüm arsa sahipleri ile yüklenici arasında biçimine uygun olarak düzenlenen 25.11.1998 günlü kat karşılığı inşaat sözleşmesinin 4. sayfa 15. maddesinde inşaatın sözleşme tarihinden itibaren 26 aylık sürede bitirilerek teslim edileceği, edilmediği takdirde her geçen ay için arsa sahiplerine ait olan her bağımsız bölümün o günün rayiç kira değeri üzerinden kira bedelini yüklenicinin ödeyeceği kararlaştırılmıştır. Buna göre inşaatın bitirilip teslim edilme tarihi 25.1.2001'dir. Taraflar arasındaki karşılıklı ihtarlar ve 1.8.2001 günlü taahhütnameye göre 5, 13, 14, 16 nolu bağımsız bölümler davacı arsa sahiplerine kalmış olup, dosya içeriğine göre yükleniciler iskan ruhsatını almamışlardır. Davalı yükleniciler davacılara kalan bağımsız bölümleri teslim tarihinden önce tamamlayıp fiilen teslim ettiklerini kanıtlayamamışlardır. Bu durumda davacı arsa sahiplerinin 5, 13, 14 nolu bağımsız bölümler yanında 1.6.2001 tarihinde sattıkları 16 nolu bağımsız bölüm için 25.1.2001 tarihinden 1.6.2001 tarihine kadar gecikme tazminatı ( kira kaybı )istemekte haklı olduklarının kabulü gerekir. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak bilirkişilerin, satılmış olması nedeniyle 16 nolu bağımsız bölümle ilgili gecikme tazminatı istenemeyeceğine dair görüşüne itibar edilerek satış tarihine kadar bu bağımsız bölüm için gecikme tazminatına hükmedilmemesi doğru olmamış, kararın bu yönden davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
3-Dava edilen alacak süresinde teslim etmeme nedeniyle müspet zararlardan olan gecikme tazminatıdır. 25.1.2001 tarihinde binanın teslim edilmemesi nedeniyle bu tarihten itibaren sözleşmede öngörülen gecikme tazminatı ( kira kaybı )muaccel hale gelmiştir. Ancak bir alacağa temerrüt faizi yürütülebilmesi için muaccel olması yeterli değildir. Karşı tarafın ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekir. Davada istenen gecikme tazminatı olduğundan kira ve ecrimisil alacakları için uygulanan dönem sonundan itibaren faiz yürütülmesi kuralının tazminat alacaklarında uygulanması mümkün değildir. Somut olayda 1.10.2001 tarihli ihtarname ile gecikme tazminatı istendiği ve 12.10.2001 tarihli cevabi ihtarname ile ödenmeyeceği bildirilmiş olduğundan davalılar 1.10.2001 tarihi itibariyle gerçekleşen gecikme tazminatı için 12.10.2001 tarihinde temerrüde düşmüşlerdir. Mahkemece 1.10.2001 tarihine kadar istenebilecek gecikme tazminatı için 12.10.2001 temerrüt tarihinden takip tarihine kadar hesaplanacak işlemiş faizine ve takip tarihinden itibaren bu tarihe kadar istenebilecek tazminatın tamamı üzerinden değişen oranlarda yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekirken her ay için bir sonraki aydan başlayıp takip tarihine kadar faiz hesaplaması yapan bilirkişi raporu doğrultusunda fazla işlemiş faize hükmedilmesi de doğru olmamış, kararın bu yönden davalılar yararına bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ : Yukarıda ( 1. )bentte açıklanan nedenlerle tarafların sair temyiz itirazlarının reddine, ( 2. )bent uyarınca davacılar yararına, ( 3. )bent uyarınca davalılar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcının istekleri halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, 22.3.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com