2015 yılında sahip oldukları mal ve hakları kiraya verenler, 2016 yılında vergi mükellefi olabiliyor. İşte kira gelir vergisi hesaplama 2016 örnekleri..
2015 yılında sahip oldukları mal ve hakları kiraya verenler, 2016 yılında vergi mükellefi olabiliyor. Elde edilen gelirler için konutta 3 bin 600 TL, işyerinde ise 29 bin TL istisna sınırı belirlendi.
Bu sınırın altındaki gelirler için kira gelir vergisi ödenmiyor. Vergi, bu sınırın üstündeki gelirler için beyan vererek ödeniyor. Peki, kira gelir vergisi nasıl hesaplanır? Kira gelir vergisi hesaplama 2016 örnekleri şu şekilde sıralanıyor:
Kira gelir vergisi hesaplama 2016 örnekleri
Örnek 1: Bayan (E), 2015 yılında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 27.000 TL işyeri kira geliri ve 30.000 TL mevduat faizi ile birlikte konut olarak kiraya verdiği dairesinden 3.500 TL kira geliri elde etmiştir.
İşyeri Kira Geliri (Brüt) 27.000 TL
Konut Kira Geliri 3.500 TL
Mevduat Faizi 30.000 TL
Beyan Edilecek Gelir Tutarı YOK
● Tevkif yoluyla vergilendirilen 30.000 TL mevduat faizi geliri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.
● Konut kira gelirinden 3.600 TL’lik istisna düşülecek olup, kalan tutar beyan edilecektir. Örnekte, istisna haddinin altında konut kira geliri elde edildiğinden beyan edilmeyecektir.
● Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kira geliri olan 27.000 TL ise 29.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.
Örnek 2: Bay (F), 2015 yılında konut kredisi kullanarak 200.000 TL’ye aldığı dairesini aylık 1.500 TL’den konut olarak kiraya vermiş ve 18.000 TL kira geliri elde etmiştir.
Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider yöntemini seçmiş
olup, bu konut ile ilgili 2.000 TL asansör ve sigorta gideri yapmıştır. Konut kredisi için 2015 yılında bankaya ödenen faiz tutarı da 4.000 TL’dir.
Bay (F), konut olarak kiraya vermiş olduğu daire için 2015 yılında ödediği
asansör, sigorta ve faiz gideri ile birlikte iktisap bedelinin % 5’i olan (200.000 x %5 =) 10.000 TL’yi indirim konusu yapabilecektir. Toplam Gider = 2.000 + 4.000 + 10.000 = 16.000 TL’dir.
(Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyecekler, sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir. Bunun için toplam gider tutarının vergiye tabi hasılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir. Vergiye tabi hasılata isabet eden gider aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.)
Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat - Konut Kira Geliri İstisnası
= 18.000 - 3.600 = 14.400 TL
İndirilebilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat
Toplam Hasılat
= 16.000 x 14.400 = 12.800 TL 18.000
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Gayrisafi İrat Toplamı 18.000 TL
Vergiden İstisna Tutar 3.600 TL
Kalan (18.000 – 3.600) 14.400 TL
İndirilebilecek Gerçek Gider Tutarı 12.800 TL
Vergiye Tabi Gelir (14.400 – 12.800) 1.600 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 240 TL
Damga Vergisi 47,80 TL
Örnek 3: (01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen Döviz Cinsinden Devlet
Tahvili Faiz Geliri ile İşyeri Kira Gelirinin Beyanı)
İsmail ÇELİK 2015 yılında, ihraç tarihi 30/07/2005 olan döviz cinsinden Devlet tahvilinden 300.000 TL faiz geliri ile işyeri olarak kiraya verdiği gayrimenkulünden 100.000 TL brüt kira geliri elde etmiştir. İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 20.000 TL’lik gelir vergisi kesintisi yapılmıştır. İsmail ÇELİK işyeri kira geliri ile ilgili olarak götürü gider yöntemini seçmiştir.
İsmail ÇELİK’in elde ettiği faiz gelirine, Devlet tahvili döviz cinsinden
olduğundan indirim oranı uygulanmayacak olup, işyeri kira geliri tutarı ile döviz cinsinden Devlet tahvili faiz geliri toplamı 29.000 TL olan beyan sınırını aştığı için beyan edilecektir.(*)
Hesaplama aşağıdaki gibi olacaktır;
Devlet tahvili faizi 300.000 TL
Gayrimenkul sermaye iradı (işyeri) 100.000 TL
Götürü gider (100.000 x % 25) 25.000 TL
Safi kira geliri (100.000 TL – 25.000 TL) 75.000 TL
TOPLAM GELİR (300.000 + 75.000 ) 375.000 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 123.340 TL
Kesinti Yoluyla Ödenen Vergi 20.000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 103.340 TL
Örnek 4: Ahmet YILDIRIM, 2015 yılında konut olarak kiraya verdiği
dairesinden 30.000 TL ve işyeri olarak kiraya verdiği dairesinden ise 60.000 TL brüt kira geliri elde etmiştir. İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 12.000 TL tevkifat yapılmıştır.
Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini
seçmiştir. Konut kira gelirinin istisnayı aşan tutarı ile işyeri kira geliri toplamı olan (26.400 + 60.000 =) 86.400 TL, 2015 yılı için beyan sınırı olan 29.000 TL’yi aştığı için, tevkifata tabi tutulmuş olan işyeri kira geliri de konut kira geliri ile birlikte beyan edilecektir.
Konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır.
Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.
Konut Kira Geliri 30.000 TL
Vergiden İstisna Tutar 3.600 TL
Kalan 26.400 TL
İşyeri Kira Geliri 60.000 TL
Gayrisafi İrat Toplamı (26.400 + 60.000) 86.400 TL
%25 Götürü Gider (86.400 x %25) 21.600 TL
Vergiye Tabi Gelir (86.400 - 21.600) 64.800 TL
Hesaplanan Gelir Vergisi 14.866 TL
Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler 12.000 TL
Ödenecek Gelir Vergisi 2.866 TL
Damga Vergisi 47,80 TL
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com