Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Mahalle

En küçük yerleşim birimidir. Mahalleler birleşerek şehir olurlar. İstanbul, 782 mahalleden oluşan bir şehirdir.



Mahalle nedir?


Mahalle; il ve ilçe merkezlerinde kalabalık nüfusu olan, yerel yönetimlerin bir parçasıdır. Mahalleleri, muhtarlar yönetir. Mahalleler kendi içinde sokaklara ayrılır. Mahalle yönetimleri yerel seçimlerle seçilir. Mahalle, “Mh.” Şeklinde kısaltılır.


5393 sayılı Belediye Kanununa göre mahalle şu şekilde tanımlanır: Belediye sınırları içinde, ihtiyaç ve öncelikleri benzer özellikler gösteren ve sakinleri arasında komşuluk ilişkisi bulunan idari birim.


Mahalle kavramının tarihteki yeri nedir?


Mahalleleri Osmanlı döneminde imamlar idare ederdi.  Bu dönem mahalleleri; etnik ve dini farklılıklara göre şekillenirdi. Gayrimüslim mahallelerini papazlar idare ederdi. Tarihte ilk muhtarlık örgütü ise 2.Mahmut döneminde yani 1829 yılında kuruldu. Mahalle yönetimine ilişkin ilk yasal düzenleme 1864 yılında ”Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi” ile yapıldı. Cumhuriyetin ilanından sonra ise 1580 sayılı ”Belediye Kanunu” çıktı.


Mahalle kavramının hukuktaki yeri nedir?


Muhtar ve ihtiyar heyetinden oluşan mahalle yönetimi için 1944 yılında 4541 sayılı “Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline Dair Kanun” çıktı. Mahallelerin kurulması, birleştirilmesi, kapatılması gibi konulara ise valilik onayı gerekmektedir. 5272 sayılı Belediye Kanununda şöyle açıklanır:


Belediye sınırları içinde mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, bölünmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi, belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile olur.

Mahalleler son günlerde gelişen konut sektörü ile farklı bir anlam kazanmaya başladı. Yapılan siteler, neredeyse ayrı bir mahalle gibi tasarlanıyor. İçinde bakkalı, manavı, spor salonu, alışveriş mağazaları ve okulları olan siteler, mahalle anlayışını değiştirmeye başladı.


Mahalle yönetimi nasıl gerçekleşir?


Mahalle yönetimlerinin çoğu muhtara verilmiş olup bu görevler şunlardır:

- Nüfus cüzdanı örneği vermek, ikametgâh ilmühaberi vermek,

- Askerlik yoklama memurlarınca istenen bilgileri vermek; askerlik şubesi davet pusulalarını teslim almak ve ilgililere tebliğ etmek; askerlik meclisine katılmak; askere sevk cetvellerini tebliğ etmek; askere sevk tarihinde bulunmayanlar hakkında bilgi vermek,

- Sandık seçmen listelerini askıya çıkarmak; İlçe seçim kurulu başkanınca verilen görevleri yerine getirmek.

- Kadastro ilanlarını askıya çıkarmak,

- Öğretim yılı başında öğrenim çağındaki çocukların kimliklerini gösterir çizelge hazırlamak; nüfus cüzdanı olmayan çocukların yaşlarını tahmin ve tespit etmek,

- Ölen sigortalının yakınlarının geçimini sigortalı tarafından karşılandığını belirten ilmühaber vermek; yaşlılık ve malullük geliri olanların sağ olduğunu gösterir yoklama belgelerini onamak,

- Yeşil kart almak için başvuranların başvuru formunu onamak,

- Sefer görev emirlerini ilgililere bildirmek;

- Salgın ve bulaşıcı hastalıkları ilgili resmi kurumlara bildirmek,

- Mahalleye giren kimliği belirsiz ve şüpheli şahısları polise haber vermek,

- Tebligat imkânsızlığında tebliğ memurunun düzenleyeceği mazbatayı imzalamak; tebliğ imkansızlığı veya tebellüğünden imtina halinde evrakı teslim almak,

- Vergi inceleme memurlarına bilgi vermek,

-Kendine çalışma yeri olarak belirli bir yer ayırmak ve günün belli saatlerinde bulunmak ve bunu mahalle halkına bildirmek.


Mahalle terimlerinin anlamları nedir?


Aşağı mahalle: Yüksek bir yerleşim bölgesine göre alçakta kalan yerleşim bölgesi.

Mahalle arası: Mahallenin sokakları arasında kalan yer.

Mahalle arkadaşı: Aynı mahallede oturan komşu veya dost:

Mahale takımı: Aynı mahallede oturan çocukların kurdukları, diğer mahallenin çocuklarıyla maçlar yaptıkları futbol takımı. 

Mahalle bekçisi: Mahallenin güvenliğini, düzenini sağlamada yardımcı olan güvenlik görevlisi.

Mahalle çapkını: Beceriksiz çapkın

Mahalle imamı: Mahalledeki mescitte veya camide görevli imam.

Mahalle kahvesi: Mahallede oturanların devam ettiği, oyun oynadığı, çay vb. meşrubat içtiği kahve.

Mahalle kadını: Görgüsüz, kavgacı kadın.

Mahalle mektebi: Mahallede bulunan ilkokul:

Mahalle muhtarı: Muhtar / Mahallede herkesi tanıyan kişilere takılan lakap.

Mahallenin delisi: Hiç kimseden çekinip korkmadan düşündüğü her şeyi söyleyen kimse.

Yüksek mahalle: Yüksek bir yerleşim bölgesine göre alçakta kalan yerleşim bölgesi.

Kenar mahalle: Şehrin merkezinden uzak ve çoğu kültürsüz, görgüsüz ve fakir halkın oturduğu semt,

Yedi mahalle: Herkes, bütün çevre.

Yukarı mahalle: Bir yerleşim bölgesinin yüksek yerlerinde oluşan mahalle.

Teneke mahalle: Damlarının çoğu teneke kaplı, derme çatma evlerin oluşturduğu mahalle.


İstanbul’da kaç mahalle vardır? 


İstanbul ilinin, TBMM'de, 6 Mart 2008 tarihinde kabul edilen ve 22 Mart 2008 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 5747 sayılı yasa uyarınca 39 ilçesi vardır. Bunlardan 25'i Avrupa Yakası'nda; 14'ü ise Anadolu Yakası'nda bulunur. Bu yeni düzenlemeyle birlikte İstanbul'un mahalle sayısı 782 olarak belirlenmiştir. Her ilçenin mahalle sayısı alttaki listede aktarırılmıştır. Bu yeni yasaya göre de belde ve beldeler isimlendirilmeleri de kaldırılmıştır.


İstanbul’da hangi ilçenin kaç mahallesi var?


1. Adalar - 5 mahalle

2. Arnavutköy - 32 mahalle

3. Ataşehir - 17 mahalle

4. Avcılar - 10 mahalle

5. Bağcılar - 22 mahalle

6. Bahçelievler - 11 mahalle

7. Bakırköy - 15 mahalle

8. Başakşehir - 9 mahalle

9. Bayrampaşa - 11 mahalle

10. Beşiktaş - 23 mahalle

11. Beykoz - 25 mahalle

12. Beylikdüzü - 10 mahalle

13. Beyoğlu - 45 mahalle

14. Büyükçekmece - 23 mahalle

15. Çatalca - 8 mahalle

16. Çekmeköy - 17 mahalle

17. Esenler - 16 mahalle

18. Esenyurt - 20 mahalle

19. Eyüp - 21 mahalle

20. Fatih - 57 mahalle

21. Gaziosmanpaşa - 16 mahalle

22. Güngören - 11 mahalle

23. Kadıköy - 22 mahalle

24. Kağıthane - 19 mahalle

25. Kartal - 20 mahalle

26. Küçükçekmece - 21 mahalle

27. Maltepe - 18 mahalle

28. Pendik - 31 mahalle

29. Sancaktepe - 18 mahalle

30. Sarıyer - 27 mahalle

31. Silivri - 22 mahalle

32. Sultanbeyli - 15 mahalle

33. Sultangazi - 15 mahalle

34. Şile - 5 mahalle

35. Şişli - 28 mahalle

36. Tuzla - 17 mahalle

37. Ümraniye - 35 mahalle

38. Üsküdar - 33 mahalle

39. Zeytinburnu - 13 mahalle


İstanbul’da köyler nasıl mahalleye dönüştü? 


Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 13 ili büyükşehir yapan; 6360 sayılı ''On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’u 12 Kasım 2012’de onayladı ve kanun 6 Aralık 2012 günü Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Düzenlemeyle Türkiye genelinde 34 yeni ilçe kurulması ve İstanbul ile Kocaeli'nin köylerinin mahalle statüsüne alınması da öngörülüyor.


İstanbul Şişli'nin Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri Sarıyer'e, Ankara Yenimahalle'nin bazı mahalleleri Etimesgut ve Çankaya'ya bağlanacak. Bu illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içindeki köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği sona erecek, köyler mahalle olacak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılacak. Bu illerin, bucak teşkilatları da kaldırılacak. Bu illerdeki il özel idarelerinin tüzel kişiliği ile İstanbul ve Kocaeli'ndeki orman köyleri de dahil köylerin tüzel kişiliği sona erecek.


Mahalle
Ayazağa Mahallesi


İstanbul’da hangi mahalle hangi ilçeye bağlanacak?


İstanbul Şişli'nin Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri Sarıyer'e bağlanacak. İstanbul Arnavutköy ilçesine bağlı Nakkaş, Bahşayış mahalleleri ile Büyükçekmece ilçesine bağlı Muratbey mahallesi Çatalca belediyesine katılacak.


Ankara’da hangi mahalle hangi ilçeye bağlanacak?


Ankara'nın Yenimahalle ilçesine bağlı Dodurga ve Alacaatlı mahallelerinin çevre yolu dışında kalan kısımları Şehitali mahallesi ile birleştirilecek.


Şehitali, Aşağıyurtçu, Yukarıyurtçu, Ballıkuyumcu ve Fevziye Mahalleleri Etimesgut'a bağlanacak.

Yenimahalle'nin Dodurga ve Alacaatlı mahalleleri de çevre yolu içinde kalan kısmı ile Çayyolu, Ahmet Taner Kışlalı, Ümit, Koru, Konutkent ve Yaşamkent mahalleleri Çankaya'ya katılacak.