Mühendislik Fakültesi; İnşaat Mühendisliği Bölümü derslerinden biridir. Malzeme Bilgisi, fakülteye göre ilk iki yılda öğretilen derstir. Üniversite ve bölüme göre farklı isimler alabilir.
Malzeme Bilgisi dersi İstanbul Teknik Üniversitesi’nde (İTÜ) nasıl öğretilir?
İTÜ İnşaat Mühendisliği Lisans Ders Katalog Formu’nda Malzeme Bilimi olarak adlandırılan dersin içeriği şöyledir;
“Malzeme bilimine giriş ve malzemelerin atomik yapılarının sınıflandırılması. Kristal yapıları ve hatalar.
Mühendislik malzemelerin mekanik ve fiziksel özellikleri. Katı hal difüzyonu. Faz diyagramları ve
katılaşma. Demir-çelik / demir dışı alaşımlar ve ısıl işlem. Malzemelerin elektron bant yapılarına bağlı
olarak elektrik, optik, termal ve manyetik özellikler. Genel malzeme modelleri”
Malzeme Bilgisi dersinin amaçları nelerdir?
1 - Malzeme Biliminin mühendislik uygulamaları açısından önemini kavratmak
2 - Malzemelerin özellikleri, yapıları ve üretim süreçlerini öğretmek ve bunların arasındaki kuvvetli
ilişkilerinin malzeme performansı üzerindeki etkilerini anlatmak
3 - Malzeme bilimi bilgisini kullanarak malzeme seçimi ve tasarımı yapabilmenin önemini kavratmak
Malzeme Bilgisi dersinin öğrenme çıktıları nelerdir?
1- Malzemelerin çekme, eğilme, basınç ve kesme yükleri altındaki davranışına ait temel prensipleri anlar.
2- Malzemelerin fiziksel özelliklerini tanır ve fiziksel özellikler ile malzeme davranışını ilişkilendirir.
3 - Kimyasal bileşim ve atomik bağ bilgileri ile malzemelerin özellikleri arasındaki ilişkileri kurabilir.
4 - Düzenli ve düzensiz kristal yapıları ve aralarındaki farkları anlar ve kristal yapılardaki Bravais kafesleri ve Miller indekslerini tanımlayabilir
5 - Kristal hatalarının malzeme özelliklerine etkilerini anlar. Mekanik özellikleri belirleme yöntemlerini bilir.
6 - Yayınma kavramını, yayınma kanunlarını ve malzeme özellikleri üzerindeki etkisini bilir.
7 – Katı eriyik, faz kavramı ve faz diyagramlarının önemini kavrar ve kullanmasını bilir.
8 - Demir-çelik demir dışı alaşım sistemlerini sınıflandırılabilir. Polimerik ve seramik malzemelerin
özelliklerini bilir
9 - Malzemelere mukavemet kazandırma mekanizmalarını anlar; faz dönüşümlerinin, ve ısıl işlem
süreçlerinin malzeme özellikleri üzerindeki etkisini bilir.
10- Genel malzeme modellerini tanır.
11- Malzemelerin elektron bant yapılarına bağlı olarak elektrik, optik, termal ve manyetik özelliklerini
tanır.
Malzeme Bilgisi dersinin kitabı hangisidir?
Ders Kitabı: K. Onaran, Malzeme Bilimi Problemleri ve Çözümü, Bilim Teknik Yayınevi, 1993 Materials Science and Engineering an Intro
Malzeme Bilgisi dersinin ders planı nedir?
Hafta Dersin Çıktıları
1 Malzemelerin Mekanik Davranışı, Mekanik Davranışın Temel Kavramları, 1
2 Çekme, Basınç, Kayma ve Eğilme Etkisinde Davranış, Sertlik 1
3 Fiziksel Özellikler, Birim Ağırlık, Özgül Ağırlık, Boşlukluk, Geçirimlilik, Kılcal Emme, Laboratuvar 2
4 Atomlararası Bağlar ve Atomsal Diziliş, Atomsal Yapı, Atomlararası Bağlar, Atomsal Koordinasyon. 3 - 4
5 Atomlararası Bağlarla Özellikler Arasında Genel İlişkiler, Malzemelerin Sınıflandırılması, 3-4-5
6 Kristal Türleri, Kafes Yapılar, Kristal Geometrisi, Kristal Yapı Kusurları, Dislokasyonlar 3-4-5
7 Amorf Yapı, Sıvılar, Camlar, Fazlar, Laboratuvar 3-4
8 1. ARA SINAVI 1-2-3-4-5
9 Katı Eriyikler, Katı Eriyik Türleri, Alaşımların Bileşimi, Bileşik Katı Eriyikler 7-8
10 Atom Hareketleri ve Atomsal Yayınım, Atomsal Titreşimler, Atomsal Yayınım 6
11 Malzemelerin Şekil Değiştirmesi, Elastik Şekil Değiştirme, Plastik Şekil Değiştirme, Dislokasyon
Hareketleri, Mukavemet Arttırıcı İşlemler 1-5-9
12 Kırılma, Gevrek Kırılma, Sünek Kırılma, Yorulma, Malzemelerin Zamana Bağlı Davranışları, Viskoelastik Davranış, Sünme, Gevşeme, Mekanik Modeller 1-10
13 2. ARA SINAVI 6-7-8-9-10
14 Malzemelerin elektrik, optik, termal ve manyetik özellikleri. 11
Malzeme Bilgisi dersinin mezuna kazandıracağı bilgi ve beceriler (programa ait çıktılar) nelerdir?
a- Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi.
b- Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
c- Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.)
d- Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi.
e- Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
f- Mesleki ve etik sorumluluk bilinci.
g- Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi.
h- Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
i- Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
j- Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık.
k- Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği’nin Malzeme Bilimi ders içeriği nedir?
İM 285 GENEL - MALZEME BİLİMİ - İnşaat Mühendisliği
Dersin İçeriği: Mühendislik malzemelerinin sınıflandırılması, atomsal yapı, atomsal diziliş, kristal yapı, yapısal kusurlar ve atom hareketleri. Mekanik özellikler. Çekme ve basınç etkisinde davranış. Kuvvet, gerilme, şekil değiştirme ve uzama kavramları. Kırılma türleri, sünek ve gevrek göçme. Visco-elastisite, reolojik modeller ve yorulma. Malzemelerin sünme, gerilme gevşemesi, gevreklik, süneklik, sertlik, tokluk. Malzemelerin fiziksel özellikleri.
Dersin Amacı: Malzemelerin temel özelliklerini ve inşaat mühendisliğindeki uygulamalarındaki yeri ve önemini tanıtmak. Malzeme ile ilgli diğer mühendislik tasarımları ve analizleri için genel bilgileri öğretmek.
Öğrenme Çıktıları ve Yeterlilikler: Malzemelerin temel özelliklerinin anlaşılması. İnşaat Mühendisliğinde kullanılan malzemelerin uygulamalarındaki yeri ve önemininin öğrenilmesi. Malzeme ile ilgili diğer mühendislik tasarımları ve analizleri için genel bilgilerin öğrenilmesi.
Ders Kitabı ve/veya Kaynaklar: Introduction to Materials Science For Engineers, James, F. Shackelford, Prentice Hall, Fifth Edition, 2000 Materials Science and Engineering, An Introduction, William, D. Callister, Jr., Wiley & Sons, Inc., Fifth Edition, 2000
Muğla Üniversitesi İnşaat Bölümü, ‘Yapı Malzemesi ve Deneyleri’ adlı dersin kapsamı nedir?
YAPI MALZEMESİ VE DENEYLERİ: Malzemelerin içyapısı, malzemelerin özellikleri (Elektriksel, optik, ısıl ve akustik, mekanik, fiziksel, kimyasal) yapıda kullanılan malzemeler (metal, taş, toprak, ahşap, çam, plastik, kireç, alçı, çimento, bitümlü malzemeler)
Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü’nün Malzeme Bilimi dersinin içeriği nedir?
Dersin İçeriği: Atomsal Yapı ve Atomsal Diziliş, Kristal Yapılar, Amorf Yapı, Katı Eriyikler, Atom Hareketleri ve Atomsal Yayınım, Faz Dönüşümleri ve Faz Diyagramları, Malzemelerde Mekanik Davranış, Malzemelerin Şekil Değiştirmesi, Kırılma, Yorulma, Malzemelerin Zamana Bağlı Davranışları, Sünme ve Gevşeme, Fiziksel Özellikler, Metaller.
Kırıkkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ‘Malzeme Bilgisi’ adlı dersin içeriği nedir?
(0201304) Malzeme Bilgisi (2-0-2) 3. Yarı Yıl:
Atomsal yapı, atomsal diziliş. Kristal yapı ve kusurları. Amorf yapı. Katı eriyikler. Atomsal yayınım. Denge diyagramları. Elektriksel özelikler, yarı iletkenler. Mekanik özelikler, çekme ve basınç etkisinde davranış, sertlik. Elastik şekil değiştirme, plastik şekil değiştirme, dislokasyon hareketleri, pekleşme, yumuşatma tavlaması ve yeniden kristalleşme. Kırılma türleri, sünek ve gevrek kırılma. Yorulma. Sünme, gerilme gevşemesi. Fiziksel özelikler: Geçirimlilik, kılcal su emme.
(0201501) Yapı Malzemeleri (3-0-3) 5. Yarı Yıl:
Bağlayıcı maddeler; kireç, çimento, puzolanlar, Fiziksel ve mekanik özelikleri. Agregalar;özelikleri, deneyleri. Beton mukavemetini etkileyen faktörler. Taze betonun özelikleri. Beton karışımının hesabı. Beton üretimi. Metaller ve alaşımlar. Çelikler. Demir-karbon denge diagramları. Isıl işlemler.Yapılarda kullanılan diğer alaşımlar. Doğal taşlar. Kagir inşaat. Seramik malzeme. Camlar. Plastik malzemeler. Ahşap.