Tarihte tapınak ve saraylarda kullanılmasından dolayı konutta lüksün sembolü olmuştur
Mermer nedir? Hangi özelliklere sahiptir?
Mermer; kalker ve dolomitik kalkerlerin yerinde kristalleşmeleri sonucunda oluşur. Mermerlerin renkleri çoğunlukla gri ve beyazdır. Yabancı maddelerin karışımı ve yapı sektöründe kullanılmaya başlaması ile mermer renkleri sarı, pembe, kırmızı, mavi olur.
5 Haziran 2004 yılında yürürlüğe giren Maden Kanununa göre mermerler; II. Grup madenler; Dekoratif taşlar, Traverten, Kalker, Dolomit, Kalsit, Granit, Siyenit, Andezit, Bazalt ve benzeri taşlar’ içerisinde yer alır.
Mermerin tarihine bakıldığında en eski yapılarda bile mermere rastlamak mümkündür. Antik tapınaklarda, heykellerde, saraylarda, Mısır firavun mezarlarında, piramitlerde, surlarda, kalelerde, stadyum ve açık hava tiyatrolarında kullanılan mermer; mineral tanelerine göre, mineral bileşim ve oranlarına göre, yapı ve dokularına göre sınıflandırılır.
Türkiye’de mermerin tarihi
Türkiye’de ilk mermer yatakları Bizanslılar ve Romalılar tarafından işletilmiş olup, Afyon-İsçehisar - Bacakale, İzmir- Efes, Kütahya - Altuntaş - Çalça, Bileceik - Gülümbe - Lümbe, Bursa - İznik, İzmit - Gebze, Ankara - Koçhisar, Yozgat - Akdağı, Niğde - Gümüşler başta olmak üzere tüm bölgelerde bulunur. Son olarak Türkiye’de 120’nin üzerinde değişik renk ve desende mermer üretimi yapılır. 500’den fazla ocak, 900’den fazla fabrika ve 5 bin civarında mermer atölyesi Türkiye’de faaliyetlerini sürdürür.
Dünyada mermer üretimi
Dünyadaki mermer üretimlerine bakıldığında 1.sırada 11 milyon ile Çin, 2.sırada 9 milyon ile İtalya ve 3.sırada 5 milyon üretim ile İspanya gelir. Diğer ülkelerin mermer üretim miktarları şöyledir:
5 milyon üretim ile Hindistan, 2 milyon üretim ile Brezilya, Kore ve Türkiye.
İnşaat sektöründe mermerin yeri nedir?
Konut alıcılarının konut alırken göz önünde bulundurduğu özelliklerden biri de konuttaki mermer kullanım oranıdır. Mermerler genellikle; inşaat sektörü, dekorasyon, mimari, binaların iç ve dış kaplamaları, anıtlar ve süs eşyalarında kullanılır. Konutlarda ise mermer şu alanlarda kullanılır:
-Mutfak tezgahları
-Banyo tezgahları
-Merpen basamakları
-Zemin döşemesi
-Duvar kaplaması
-İç ve dış kaplamalar
-Ev dekorasyonu
Mermerlerin konut sektöründe kullanılmaya başlaması geçmiş tarihe dayanır. Anadolu’da Hititliler döneminde kullanılmaya başlanılan mermerden saray ve tapınaklar yapılır. Osmanlı döneminde ise camilerde, saraylarda, yalılarda, hanlarda, hamamlarda kullanılır. Cumhuriyet döneminde ise mermer daha çok Ziraat Bankası şubelerinde ve demiryolu ile okul inşaatlarında görülür. 1940’lı yıllarda Afyon ve Denizli mermer ocaklarından çıkarılan mermerler Anıtkabir yapımında kullanılır.
Mermer kullanılan yapılar hangileridir?
Tarihten günümüze kadar gelen ve mermerin kullanıldığı yapılar şunlardır:
1. Efes Artemis Tapınağı: MÖ 4.yy’da mermerden inşa edildi. Dünyanın 7 harikasından biri.
2. Ayasofya: İç mekan duvarlarında ve sütunlarında mermer kullanıldı.
3. Yerebatan Sarnıcı: 336 sütunu mermerden oluşturuldu.
4. Süleymaniye, Selimiye, Sultanahmet camileri
5. II.Beyazıd Külliyesi
6. Çeşme, havuz, korkuluk, kapı, duvar kaplaması, basamak gibi yapılarda mermer kullanıldı.
7. Cağaloğlu Hamamı
8. III.Ahmet, Azapkapı, Göksu, Emirgan ve Tophane çeşmelerinde de mermer kullanıldı.
9. Mermer kullanımı tarihi mezarlıklarda da yer aldı. Bunlar: Karacaahmet ve II.Mahmut’a ait türbeler.
10. Çırağan Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Yıldız Sarayı, Ihlamur Kasrı, Küçüksu Kasrı mermer kullanılan yapılar.
11. Eminönü, Karaköy, Bankalar Caddesi, Beyoğlu ve Şişli’de ve İzmir’de yer alan binalarda mermer kullanımı mevcut.
12. Sivas’da mermer kullanılan yapılar ise şunlar: Gökmedrese, Behrampaşa Taşhanı, Güdük Minare Türbesi, Şemsettin Sivas Türbesi, Numan Efendi Türbesi, Meydan Cami, Kale Cami ve Ali Baba Cami.
Mermer türleri nelerdir?
Mermerler, ekonomik şartlara göre Normal mermerler (mermer, dolomit, konglomera gibi), Sert mermerler (granit, serpantin, diyabaz gibi), Traverten ve oniks mermerler olmak üzere üçe ayrılırlar.
Mermeri ticari pazara ve renge göre sınıflandırma nasıl olur?
Mermer bulunduğu yerleşim yerine ve mermerin rengine göre sınıflandırılır. Buna göre mermer piyasada bu isimle tanınır ve nitelikleri bilinir. Örneğin; Afyon Şeker, Gölpazarı Bej, Mermara Beyazı gibi.
Konutta mermer fiyatları hangi aralıktadır?
Mermer tezgahlar iyi cilalanmış olsalar bile leke tutar, çizilebilir. Buna karşın su ve ısı geçirmez. Mutfak tezgahlarında genellikle Afyon mermeri kullanılır. Mermer tezgah fiyatları 150 TL ile 400 TL arasında değişmektedir.
Türkiye Mermer Haritası
Türk mermeri en çok hangi ülkelere ihraç ediliyor?
Antalya Limanı'ndan çoğunlukla Çin ve Hindistan'a yapılan mermer ihracatının 1 milyon 800 bin ton olduğu; bu miktarın da Türkiye'nin mermer ihracatının yüzde 35'ine karşılık geldiği açıklandı.
Akdeniz Antalya Limanı Genel Müdür Vekili Özgür Sert, 2013 yılının Şubat ayında yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Buradan oldukça yoğun şekilde dünyanın birçok ülkesine maden, özellikle mermer ihraç ediliyor. Dünyanın birçok ülkesinin ithalatı Çin'den yapılıyor. Ancak Antalya Limanı olarak Çin'e çok yoğun şekilde mermer ihraç ediyoruz. Antalya Limanı geçen yıl Türkiye'nin toplam mermer ihracatının yüzde 35'ini gerçekleştirdi. Mermercilik sektörünün gelişmesiyle bunun artacağını ve limanın da gelişmesine katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Mermerlerin büyük bölümü Çin ile Hindistan'a gönderiliyor. Mermer dışında krom, alüminyum, barit, çimento ile ağaç ürünleri ve sebze ve meyve, Antalya Limanı'ndan ihraç edilen diğer ürünler arasında”