Tapu kütüğünde gayrimenkulün cinsini gösteren hanedir. Nev’i kısmında gayrimenkulün bir vakıfa ait olup olmadığı bilgisine yer verilir.
Nev’i ne demektir?
“Nev” kelimesi, Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde “Çeşit, cins, tür” şeklinde karşılık bulur. Bir malın ‘Nev’i dendiğinde o malın ‘Çeşidi, cinsi, türü’ anlatılmaktadır.
Tapu kütüğünde ‘Nev’i’ hanesine ne yazılır?
Tapu kütüklerinde bulunan nev’i hanesine taşınmazın bir vakıfla ilişkisinin olup olmadığı yazılmaktadır.
Tapu kütüğünde ‘Nev’i’ hanesi nerededir?
Malikleri mirasçısız ölen vakıf taşınmazlarının akıbeti ne olur?
2762 sayılı Vakıflar Kanununun 27 ve 28. maddelerini değiştiren 4103 sayılı, 29. maddesini değiştiren 2888 sayılı Kanun ile 351 ve 333 sayılı Kanunlar uyarınca; Tapu kütüklerinin nev’i hanelerinde vakıf şerhi bulunan ve çıplak mülkiyeti özel kişi veya kuruluşlara ait olan taşınmazların, malikleri varissiz olarak vefat etmiş veya yabancı şahıslardan olup da Türkiye’yi terk etmişse bu taşınmazların ilgili vakfa rücu etmesi gerekir. Bu itibarla nevi hanesinde vakıf şerhi bulunan taşınmaz malların sahiplerinin mirasçı bırakmadan ölmesi halinde bu taşınmaz mallar miras yolu ile Hazine adına değil ilgili vakıf adına intikal ettirilmelidir. Bu da ancak getirilecek veraset belgesi ile yapılabilir. Bu nedenle bu gibi yerlerin tespiti halinde ilgili vakıf veya vakıflar idaresini durumdan haberdar etmekte yarar vardır.
Kadastro çalışmaları sırasında da, zabıt defterlerinin nevi hanelerinde vakıf şerhine rastlanması halinde, bu vakıf şerhlerinin kadastro tutanaklarına yazılarak kadastro sonrası oluşan tapu kütüklerine aynen taşınması, maliklerinin mirasçısız öldüğünün belirlenmesi halinde ise tahdit ve tespitin ilgili vakıf adına yapılması gerekir.
Şirketlerin tapu kütüğünde nev'i değişiklikleri nasıl gerçekleşir?
Hürriyet Gazetesi’nin vergi uzmanı yazarı Şükrü Kızılot’un 2011 yılının Haziran ayında yayınlanan “Şirketlerin unvan değişikliğinde tapu harcı nasıl oluyor?” başlıklı yazısı şöyle;
“Şirketler genellikle limited şirket olarak kuruluyor ve zamanla anonim şirkete dönüşüyorlar. Ticaret Kanunu'na göre unvan değişiklikleri ticaret siciline tescil edilerek ticaret sicil gazetesinde ilan, edilmektedir
Şirket adına kayıtlı olan gayrimenkullerin, tapu kayıtlarının da şirketin yeni unvanına göre değiştirilmesi, başka bir ifade ile, şirketin yeni unvanının tapuya tescil edilmesi gerekmektedir. Uygulama da en çok tereddüte düşülen hususlardan biri de, şirket gayrimenkulleri açısından tapuda yapılacak unvan tescilinde, tapu harcı ödenip ödenmeyeceği hususudur.
HARÇ UYGULAMASI
Tereddüte, şirket kuruluşu, sermaye artırımı, birleşme, devir, birleşme, bölünme ve nevi değişikliği işlemlerinde harç aranmaması yol açıyor. Çünkü, kişilerde bu işlemlere göre daha kolay ve basit olan unvan değişikliğinde de harç aranmayacağı kanaati uyanıyor.
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun, 5035 sayılı Kanun'un 31. maddesiyle değiştirilen ve 02.01.2004 tarihinden itibaren yürürlüğe giren, 123. maddesinin son fıkrası;
"Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile "Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (bu kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil)" bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslar arası kurumlarca kullandırılacak kredilerin-temini ve bunların teminatlan ile geri ödenmelerine ilişkin işlemler bu Kanunda yazılı harçlardan müstesnadır." hükmünü içeriyor.
Madde metninden de anlaşılacağı üzere; anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle noter ve tapuda yapılacak işlemler Tapu harandan müstesna tutulmuş olduğundan, bu işlemlere ilişkin tapu tescillerinde harç ödenmemektedir. Ancak, söz konusu maddede, şirketlerin unvan değişikliğine ilişkin işlemlerin harca tabi olmadığına dair bir düzenleme yer almadığından: unvan değişikliğine ilişkin işlemler, tapu narana tabi tutulacak.
1) 28 Şubat 2009 Tarihine Kadar Olan Uygulanan
Harç
Şirketlerin unvan değişikliklerine ilişkin tapu tescilleri; 28 Şubat 2009 tarihine kadar uygulanan; Harçlar Kanunu'na ekli (4) sayılı tarifenin I-13/c fıkrasında;
"(a) fıkrası dışında kalan her nevi cins ve kayıt tashihinde emlak vergisi değeri üzerinden onbinde 5 oranında harç alınır."
hükmünce; emlak vergi değeri üstünden, onbinde 5 oranında tapu harcına tabi tutuldu..
Örneğin; Gözüm İnşaat ve Nakliyat Limited Şirketi, unvanı 28 Şubat 2009'a kadar olan uygulamada Çözüm İnşaat ve Turizm Limited Şirketi şeklinde değiştirdiğinde, emlak vergi değeri 600 bin TL emlak vergi değeri olan gayrimenkulu için, tapuda yapılacak unvan tescilinde, 300 TL Tapu harcı ödendi.
2) 28 Şubat 2009 Tarihinden Sonraki Harç Uygulaması
5838 sayılı Kanunun 17. maddesiyle, Harçlar Kanununa ekli 4 Sayılı Tarifenin 13/c maddesinde yapılan değişiklikle 28 Şubat 2009 tarihinden itibaren, arsa ve arazi üzerine înşaa olunan bina vesair tesislerin cins tashihi hariç, her nevi cins ve kayıt tashihinde her bir işlem için 50 TL maktu Harç alınmaya başlandı.
28 Şubat 2009 dan 31.12.2009 a kadar (bu tarih dahil) şirketlerin unvan değişikliğine ilişkin tapu tescillerinden 50 TL alınan Tapu Hara 01.01.2010 tarihinden itibaren 55 TL ye ve 01.01.2011 tarihinden itibaren 59,20 TL'ye yükseltildi.
01.01.2011 tarihinden itibaren, Şirketlerin unvan değişikliğinin, sahip olunan gayrimenkullere ilişkin olarak tapuya tescil ettirilmesinde, 59,20 TL Tapu Harcı ödenmesi gerekiyor.”