Şantiye, inşaat işinin yapıldığı, teknik malzeme ve inşaat çalışanlarının bulunduğu mekana denir.
Şantiye nedir?
Şantiye; bir yapının yapılacağı mekana denir. İnşaat makineleri, inşaat malzemeleri burada toplanır. Çalışacak elemanların vakit geçirdiği ortamlardır. Genelde şantiyelerde, konteynırlar bulunur ve inşaat çalışanları bu konteynırda yaşar. Yapı çalışması bitene kadar şantiyeler bir çalışma alanı, bir ofis olarak devam ederler. Bir diğer adı, inşaat sahasıdır. İşin yapıldığı bölüme göre depolama, barınma ve çalışma yeri kurulur.
Şantiye organizasyonu ve kurulumu nasıl olur?
Şantiye içerisinde yer alan her alet hareket halindedir. Hareket eden bu makinelerin çalışması içinde bir enerji gerekir. Şantiye içerisinde organizasyonun iyi yapılmadığı durumlarda gereksiz aletler çalışmış olur bu da fazla enerjinin tüketimi yani fazla maliyettir. Bunla için şantiyelerin topoğrafik ve fiziki yapıları incelenmelidir. Bu çalışmaların ve tespitlerin yapılmasına şantiye yerleşim planı denir.
Şantiyelerde ön hazırlık nasıl olur?
1. Yapılacak yapıların yerleri ayarlanmalıdır.
2. Drenaj planı hazırlanır.
3. Gereç ve depoların büyüklükleri, kaplayacakları yer belirlenir.
4. Şantiyede kullanılacak iş makinelerinin tespiti sağlanmalıdır.
5. Günde ortalama kaç işçi çalışacak belirlenmelidir. Bu çalışanlardan kaçı şantiyede yatacak bunlar tespit edilmeli şantiye ona göre hazırlanmalıdır.
6. Şantiyenin dış yollara ve merkeze uzaklığı tespit edilmelidir.
7. Elektrik enerji temini sağlanmalıdır.
8. Yeterli oranda günlük, haftalık ya da aylık su depolanmalıdır.
9. Isıtılacak yerler için çalışmalar yapılmalıdır.
Dumankaya İnşaat'ın konteynırlardan oluşan şantiye binası...
Şantiye binaları nasıldır?
Şantiye binalarını genelde konteynırlar oluşturur. 1+1’den 5+1’e kadar konteynır seçenekleri mevcuttur. Bu konteynırlar, inşaat çalışanlarının konaklaması, yemekhanesi, banyosu, tuvaleti, ofisi, müdür odası, proje çizim odası gibi bölümleri bulunur. Şantiyede yapı çalışmalarına başlamadan önce kurulur, iş bittikten sonra sökülür.
Konteynırlar dışında işin uzun sürebileceği öngörülerek şantiye binaları inşa edilir. Bu binalar daha sonra mal sahibinin kullanabileceği şekilde tasarlanır. Bu binalar, iş güvenliği ve deprem yönetmeliğine uygun bir şekilde planlanmalıdır.
Şantiyelerde yer alan depolar ve türleri nelerdir?
Şantiyelerde 15 adet depo bulunur. Bunlar: Kum deposu, Çakıl deposu, Kazılardan çıkan toprak deposu, Kireç çukurları, Taş ve tuğla depoları, Çimento depoları, Çivi-bulon-cam-boya depoları, Betonarme demirlerinin yeri, Doğramalar, Demircilik İşleri, Park, İskele-kalıp-kemer şablonları, Haberleşme merkezi, beton yapma yerleri, yollar.
Dumankaya İnşaat'ın şantiye konteynırının içinden görüntü...
Şantiyeler kurulurken nelere dikkat edilmelidir?
1. Şantiyenin kurulurken iklim şartlarına dikkat edilmelidir.
2. Şantiyeye sevk edilecek araçların rahat bir şekilde giriş çıkışını sağlayabilecekleri yer ayırmak önemlidir.
3. Konteynır ya da şantiye binalarının nasıl yapılacağı, nereye yapılacağı önemli bir konudur.
4. Telefon bağlantıları unutulmamalıdır.
5. Şantiye etrafı tahta ya da tel örgü ile örülmelidir.
6. Şantiye şefi, belediyelerle, polis merkeziyle iletişim halinde olması gereklidir.
Şantiye Şefi kimdir?
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'ne göre şantiye şefi, konusuna ve niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan, mühendis veya mimar diplomasına sahip teknik personeldir.
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'ne göre yapı müteahhidi ile şantiye şefinin görev ve sorumlulukları nelerdir?
MADDE 9 – (1) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Her türlü yapı inşası işinin Bakanlıkça yetki belgesi verilmiş gerçek veya tüzel kişiler tarafından üstlenilmesi mecburidir. Yapı müteahhidi, şahsen sahip olduğu teknik ve mali kaynakları kullanarak veya taşeron marifetiyle yapım işini ticari maksatla üstlenen, yapının plana ve mevzuata, fen, sanat ve sağlık kurallarına, ruhsata ve eki projelere uygun olarak ve bünyesindeki mimar ve mühendisler ile diğer uzmanların gözetimi altında inşa edileceğini yapı sahibine ve ilgili idareye taahhüt eden gerçek veya tüzel kişidir.
(2) (Değişik:RG-1/7/2011-27981) Yapım işleri yürütülen şantiyede, mühendis veya mimar diplomasına sahip olmak üzere bir şantiye şefinin bulundurulması mecburidir. Yapı müteahhidi, inşaatta görevlendireceği şantiye şefi ile asgari hüküm ve şartları ek-12’de gösterilen form-10’da belirlenmiş sözleşmeyi imzalar. Bu sözleşmenin bir sureti yapı denetim kuruluşuna verilir. Mühendis veya mimar diplomasına sahip olan yapı müteahhidinin şantiye şefliğini üstlenmesi hâlinde, şantiye şefliği için sözleşme akdedilmesi şartı aranmaz. Yapı sahibi ile yapılan sözleşmede bu husus belirtilir.
(3) Şantiye şefi; yapıyı ilgili mevzuat hükümlerine, ruhsata ve eki projelere, denetçi mimar ve mühendis ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının talimatlarına uygun olarak inşa ettirmek, yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunarak, denetimin uygun şartlar altında yapılmasını sağlamak, ek-10’da gösterilen form-8’e uygun yapı denetleme defterini şantiyede muhafaza etmek, bu defterin ilgili bölümünü ve yapı denetim kuruluşunca düzenlenen diğer tutanak ile belgeleri imzalamakla yükümlüdür.
(4) Şantiye şefinin herhangi bir sebepten dolayı yapı ile ilişiğinin kesilmesi hâlinde, bu durum yapı müteahhidi tarafından, en geç üç iş günü içinde yapı denetim kuruluşuna bildirilir. Bunun üzerine yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi tarafından seviye tespit tutanağı düzenlenerek ilgili idareye ibraz edilir. Yeni bir şantiye şefi görevlendirilinceye kadar, yapı müteahhidi tarafından inşai faaliyet durdurulur.
(5) Yapı müteahhidi ve onu temsilen görevlendirilen şantiye şefi, yapım işlerindeki kusurlardan dolayı müteselsilen sorumludur.
(6) Yapı müteahhidi veya onu temsilen görevlendirilen şantiye şefi, inşaatta herhangi bir imalata başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna haber vermek zorundadır. Aksi takdirde, işin denetimsiz ilerlemesinden doğabilecek her türlü sorumluluk yapı müteahhidine ve onu temsilen görevlendirilen şantiye şefine aittir.
Şantiye şikayetleri
İşçilerin şantiyelerden zaman zaman bu tarz şikayetleri olabiliyor. (Sol Gazetesi, 20 Mart 2013)
Şantiye kitaplığı
Firuzan Baytop'un Şantiyede Olay Var! adlı kitabının arka kapağındaki tanıtım bölümünden:
"Firuzan Baytop’un, 50 yılı aşkın bir süreye yayılan uluslararası şantiye deneyimlerinden süzülen ders alınacak sıradışı öyküleri okuyucuya aktarmayı hedefliyor.Bir şantiyede çalışmaya başladıkları andan itibaren mimarların, mühendislerin, teknisyenlerin başlarına neler gelir? Ne gibi sorunlarla, olaylarla karşılaşabilirler? Bunları önceden kestirmenin elbette olanağı yok. Ancak kitap, öğretici ve akılda kalıcı kimi deneyimleri aktardığından, bu yönüyle, şantiyede çalışmaya başlayan kişiler için vazgeçilmez bir rehber olma niteliği taşıyor.Firuzan Baytop, Türkiye’deki ve yurtdışındaki muhtelif yapı üretim süreçlerinde, farklı kurum ve kişilerle birlikte edindiği uygulama deneyimlerinden yararlanarak hazırladığı kitap aracılığıyla, özellikle genç meslektaşlarına şöyle sesleniyor: “Ben burada 53 yıllık şantiye yaşantımda başımdan geçen olayların ve karşılaştığım problemlerin örnek oluşturabilecek, sıradışı bir bölümünü sizlere sunuyorum. Ki, şantiye yaşamına hazırlıklı olasınız, şaşırmayasınız ve de en önemlisi kendinize dersler çıkarasınız.”Bu kitap, yazarın bir şantiyeyi kurmanın ve yönetmenin esaslarını anlattığı Şantiye Yönetimi adlı kitabındaki bilgileri destekleyici anılardan oluşmaktadır ve bu niteliğiyle de onların tamamlayıcısıdır. O nedenle iki kitabın birlikte kullanılması önerilir."
ŞANTİYEDE OLAY VAR! Firuzan Baytop
YEM Yayın 1. Baskı Şubat 2013
16,5x24 cm104 sayfa
Şantiye kazalarından bir tanesi
11 Mart 2012 günü Esenyurt'ta bir alışveriş merkezi (AVM) inşaatının şantiyesinde işçilerinin kaldığı çadırda elektrik kontağından çıktığı sanılan yangında 11 işçi yaşamını yitirdi.
Yangın, saat 21.00 sıralarında Güzelyurt Mahallesi 6. Cadde üzerinde bulunan inşaat şantiyesinde işçilerin kaldığı çadırlarda çıktı. Elektrik sobası ile ısınan ve 15 kişilik olduğu belirtilen çadırda işçiler yangına uykularında yakalandı. Yangın kısa sürede bitişikteki 2 çadıra daha sıçradı. Alevler, bez çadırların tamamını sardı ve işçilerden bazıları yanarak bazıları da dumandan zehirlenerek yaşamını yitirdi.
11 işçinin isimleri belirlendi
Bayram Ege Pehlivan (48), Çetin Coşkun (42), Seyfettin Topal (38), Abdurrahman Deniz (42), Sevdin Özen (28), İsa Topal (22), Ahmet Yağal (30), Barış Kıyak (30), Hakim Akçam (46), Fatih Acun (24) ve Ahmet Keskin.
Yangın faciasıyla ilgili inşaat sahibi, şantiye şefi ve iş güvenliği sorumlusunun da aralarında bulunduğu 5 kişinin gözaltına alındığı ileri sürüldü ve polisin olayla ilgili 3 kişiyi de aradığı belirtildi ancak İstanbul Valisi, bu bilgiyi doğrulamadı.
Bakan Çelik: "Çıkış kapıları yok"
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Esenyurt'ta 11 işçinin hayatını kaybettiği yangına ilişkin, çadırlarda karşılıklı çıkış kapılarının olmadığının tespit edildiğini belirterek, "İşyeriyle ilgili ruhsatından denetimine kadar hangi noktada olduğunu rapor halinde alacağız ve gerekli açıklamaları daha detaylı bir şekilde yapacağız" dedi. (CNNturk.com, 12 Mart 2012)