Türkiye’nin başkenti Ankara’nın Çankaya İlçesi’ne bağlı en merkezi semti Kızılay’ın mahallesidir. Asker ve üst düzey bürokratlar için kurulduğundan dolayı ‘Devlet Mahallesi’ olarak da bilinir. SON DAKİKA BİLGİSİ: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Saraçoğlu Mahallesi için anket düzenlemeye karar verdi.
Saraçoğlu Mahallesi nerededir?
Türkiye’nin başkenti Ankara’nın Çankaya İlçesi’ne bağlı en merkezi semti Kızılay’ın mahallesidir. Asker ve üst düzey bürokratlar için kurulduğundan dolayı ‘Devlet Mahallesi’ olarak da bilinir.
1940'larda planlanıp hayata geçirilmiş cumhuriyetin ilk toplu konut projesidir. Saraçoğlu Mahallesi’nin temelini 1944 yılında dönemin Başbakanı Şükrü Saraçoğlu attı. Mahalle, 1945 yılında Alman mimar Paul Bonatz tarafından projelendirildi. Cumhuriyet döneminin üst düzey bürokratlarına lojman olarak yapılan 434 konutluk yerleşim biriminin yapımı 1946 yılında tamamlandı.
Konutların mimarı, Opera binasını da yapan Alman Paul Bonatz. Mahalle, geniş bahçeli evler, yürüyüş yolları, tiyatro, kütüphane ve okuldan oluşuyor.
Müdafaa Caddesi, Kumrular Sokak, Necatibey Caddesi ve Yahya Galip Caddesi’nin kuşattığı Saraçoğlu Mahallesi, Emlak Bankası tarafından gerçekleştirilen ilk toplu konut uygulamalarından biridir. Alman mimar Paul Bonatz başkanlığında bir grup Türk mimar tarafından gerçekleştirilen mahalle 435 lojman, okullar, sosyal amaçlı binalar, dükkânlar ve oyun sahalarından oluşur.
Koordinatları (Enlem ve Boylam) şöyledir: 39°55'9"N - 32°50'55"E
Saraçoğlu Mahallesi’nin mimari özellikleri nelerdir?
Mahalle, Ebenezer Howard tarafından 1902’de ortaya atılan, iki katlı ve bahçeli evlerden oluşan ‘Bahçe kent mahalle tasarımı’na sahiptir.
Ankara’da özellikle üst düzey memur ailelerinin konut sorununu çözmek için 1939 yılında geliştirilen proje savaş nedeniyle ertelenmiş ve harp sonrası gerçekleştirilebilmiştir. Lojmanların bulunduğu bloklar iki, üç ve dört katlı olarak planlanmıştır. 29 Ekim 1944 yılında yapımına başlanan binalar, İkinci Ulusal Mimarlık Üslubu’nun özelliklerini taşır. Geleneksel Türk Konut Mimarlığı’nın önemli ögelerinden olan çıkmaların, saçakların ve kafeslerin kullanıldığı dış cepheler gereğinden fazla önemsenmiştir. Ayrıca genel planlama açısından bakıldığında tüm mahallede Jansen’in bahçeli ev anlayışının izleri görülür. Kumrular Sokak’taki sosyal ve kültürel etkinlikler için yapılmış olan bina, yakın zamana kadar Milli Kütüphane olarak kullanılmıştır.
Saraçoğlu Mahallesi, günümüzde Kentsel Sit Alanı olarak tescil edilerek koruma altına alınmıştır. Alman Goethe Entitüsü'nün internet sitesinde yer alan bilgilere göre; Ankara’daki mesken bunalımını önlemek üzere 1944 yılında çıkarılan Memur Mesken Yasası uyarınca başlatılan bu konut grubu, II. Ulusal Mimarlık Akımının başkentteki önemli bir örneğini oluşturmaktadır.
Mimar, 1920’ler Almanya’sının Siedlung anlayışını getirmeye çalıştığı yerleşmede, konut bloklarının yanısıra çocuk bahçesi, ilk ve ortaokul ve bugün İl Halk Kütüphanesi olarak işlev gören o zamanki sosyal binayı ortak kullanım için tasarlamıştır. Mahallenin yerleşme düzeni yapıldığı yıllarda eleştirilere hedef olmuş, topoğrafyaya uyumun başarılı olduğu, ancak yönlendirmenin iyi olmadığı ifade edilmişti.
Bitişik nizamda, gruplaştırılmış değişik tip ve yükseklikte tasarlanan apartmanlarda iki, üç ve beş odalı, altı tip üzerinde planlanan 642 daire gerçekleştirilmiştir. Konut blokları bodrum üzerine iki, üç ya da dört katlıdırlar. Cephelerinin odalara tekabül eden kısımları dışa doğru, bazıları balkon olan çıkmalar yaparlar. Konutların dış biçimlenmelerinde 1940’lı yıllarda mimarların millî mimarlık arayışları içinde bir öneri çözüm olarak Sedat Hakkı Eldem tarafından ortaya atılan “Türk Evi” temasının yansımaları izlenmektedir. Geniş saçaklar, cumbaya öykünen destek üzerindeki cephe çıkmaları, pencere modülasyonları, sacdan yapılma kafes biçimli balkon korkulukları geleneksel Türk evinden alıntılardır. Ancak mimar Türk evinin plan düzenini bu konutlar için kaynak olarak görmemiş, hem bu nedenle hem mekân organizasyonu açısından ve de yapı ekonomisi ilkelerinin göz önüne alınmaması nedeniyle yapıldıkları yıllarda planları başarısız bulunmuştur.
Saraçoğlu Mahallesi’ni tasarlayan Alman mimar Paul Bonatz kimdir?
Paul Bonatz, 6 Aralık 1877'de Metz yakınındaki Solgne’de (eskiden: Lothringen, Almanya) doğdu.
1896 yılında liseden mezun olduktan sonra, Münih Teknik Üniversitesinde önce makine mühendisliği öğrenimine başladı, daha sonra mimarlığa geçiş yaptı. Üniversite öğreniminin hemen ardından Theodor Fischer ile birlikte Münih Şehir Planlama Müdürlüğünde çalıştı, 1902 yılında ise Fischer’in asistanı olarak Stuttgart Teknik Yüksekokuluna geçti. Theodor Fischer, 1908 yılında Münih’e atandığında, Paul Bonatz Stuttgart’taki kürsüsünü devraldı ve bu görevi 1943 yılına kadar sürdürdü. Paul Bonatz, eğitimin yanı sıra, üniversiteden arkadaşı Friedrich Eugen Scholer ile birlikte gerçekleştirdiği özel siparişlerle de ilgilendi. Paul Bonatz’ın ünlü eseri Stuttgart Tren Garı (1911–1928) da bu işbirliğinden doğdu.
Nasyonal Sosyalizm zamanında otoyolların yapımının yanı sıra mimar ve mühendislerin eğitimiyle meşgul oldu. 1939 ile 1945 yılları arasında Albert Speer ile birlikte Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Emniyet Müdürlüğü gibi bazı planlama işleri hazırladı. Ancak 1943 yılında Almanya’yı terk ederek Türkiye’ye yerleşti . Bir yıl önce Atatürk mozolesinin (Anıtkabir) proje seçiminde jüri görevini üstlendiği bu ülkede, Türk Kültür Bakanlığı tarafından danışman olarak atandı. 1946’dan 1955’e kadar profesör olarak İstanbul Teknik Üniversitesinde ders verdi. Bu dönemde çeşitli projeler gerçekleştirdi. Almanya’ya geri döndükten sonra yaklaşık 2 yıl yaşadı ve 20 Aralık 1956’da Stuttgart’da vefat etti.
Paul Bonatz’ın Ankara’daki eserleri hangileridir?
Fen Fakültesi (sadece danışmanlık), 1941–43
Gazi Eğitim Enstitüsü, Erkek Teknik Öğretmen Okulu
Saraçoğlu Mahallesi , 1944–46
Türkiye Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü , 1946
Ankara Devlet Opera ve Opera Binası , 1946/47
Saraçoğlu Mahallesi için yıkım söylentileri nereden çıktı?
26 Eylül 2012 tarihli Hürriyet Gazetesi’nde yayınlanan Oğuz Demir imzalı habere göre; Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Salih Bezci, Saraçoğlu Mahallesi’ni ATO tarafından restore edilerek turizme kazandırmak istediklerini Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’a açıkladıklarını belirtti. Habere göre; Saraçoğlu Mahallesi’nin turizme kazandırılması gerektiğinin altını çizen Bezci, mahallenin Cumhuriyet döneminin ilk toplu konut tasarısı olduğunu hatırlattı. Mahalle ile ilgili olarak proje hazırladıklarını anlatan Bezci, mevcut binaları aslına uygun restore edip, kafeler, restoranlar, sergi salonları, kütüphaneler başta olmak üzere sosyal mekanlar halinde Ankaralıların hizmetine sunmak istediklerini belirtti.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın ATO tarafından hazırlanan proje hakkında kendisinden bilgi aldığını aktaran Bezci, Bayraktar’a projeyi sunduğunu söyledi. Bezci, “Bakan Bayraktar projenin biraz daha geliştirilmesini tavsiye etti. Ve bakanlık olarak projenin içinde bulunmak istediklerini söyledi. Proje bittiğinde restore edilen binalarımız Ankara’nın tarihini ve geçmişini yansıtacak” dedi.
Saraçoğlu Mahallesi ne zaman ‘afet risk bölgesi’ ilan edildi?
Halk arasında 'Devlet Mahallesi' ve 'Saraçoğlu Evleri' olarak da bilinen Kızılay'daki lojmanların bulunduğu 82 dönümlük alan 'afet riski altındaki bölge' ilan edildi. Bakanlar Kurulu'nun, 28 Ocak 2013 tarihli kararı geçen 8 Şubat 2013 Cuma günü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
11 Şubat 2013 tarihli Akşam Gazetesi’nde Ali Ekber Ertürk’ün haberine göre; Cumhuriyet döneminin simge yapıları arasında yer alan bölge, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na devredilecek. Halen Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün mülkiyetinde bulunan Saraçoğlu Lojmanları SİT kapsamında bulunduğu için devirden önce, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da görüşü ve 'onayı' alınacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden ne istedi?
Bakanlar Kurulu'nun kararından 21 gün önce Çevre Bakanlığı tarafından Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ne gönderilen resmi bir yazı, Saraçoğlu lojmanlarının bulunduğu bölgeye yönelik olası projelerin işaretlerini verdi. Akşam Gazetesi’nin ulaştığı 7 Ocak 2013 tarihli yazıda, ‘Çevre Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunu Hükmünde Kararname’ye gönderme yapılarak, Saraçoğlu lojmanlarının bulunduğu Namık Kemal Mahallesi sınırları içindeki alanın Çevre Bakanlığı'na devri isteniyor. Çevre Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedat Gürgen'in Bakan adına imza atarak gönderdiği resmi yazıda özetle şu ifadeler yer alıyor:
'... Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname'de... 'Bakanlıkça belirlenen finans ve ticaret merkezleri, fuar ve sergi alanları, eğlence merkezleri, şehirlerin ana giriş düzenlemeleri gibi şehrin marka değerini artırmaya ve şehrin gelişmesine katkı sağlayacak özel proje alanlarına dair her türlü ölçekteki plan, parselasyon ve yapı projelerini yapmak, yaptırmak, onaylamak...' hükmü yer almaktadır... Bahsi geçen hüküm kapsamında Namık Kemal Mahallesi'ndeki Hazine'ye ait....... parsel numaralı taşınmazların, Bakanlığımızca özel proje alanı olarak ilan edilmesi amacıyla işlemlere başlanmıştır. Bu amaçla, söz konusu Hazine'ye ait taşınmazların Bakanlığımız'a tahsis edilmesi hususunda bilgilerinizi ve gereğini arz ederim...'
Yasa ne diyor?
Bakanlar Kurulu Kararı'nın atıfta bulunduğu 6306 sayılı 'Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un 2. maddesinde 'riskli alan' 'Zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıyan, Bakanlık veya İdare tarafından Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü de alınarak belirlenen ve Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan alan' şeklinde tarif ediliyor.
YasanIn, 'tahliye ve yıktırma' öngören 5'inci maddesinde ise, 'riskli alanların' yıkılma süreci hükme bağlanıyor. Bu düzenlemelerden bazıları şöyle:
- Riskli yapıların yıktırılmasında öncelikli olarak malikler ile anlaşma yoluna gidilmesi esastır. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların maliklerine geçici konut, işyeri tahsisi ya da kira yardımı yapılabilir.
- Uygulamaya başlanmadan önce, riskli yapıların yıktırılması için, bu yapıların maliklerine altmış günden az olmamak üzere süre verilir. Bu süre içinde yapı, malik tarafından yıktırılmadığı takdirde, yapının idari makamlarca yıktırılacağı belirtilerek ve tekrar süre verilerek tebligatta bulunulur.
Saraçoğlu Mahallesi’nin ekonomik değeri nedir?
Saraçoğlu Lojmanları'nın bulunduğu alanın değeri milyar dolarla ifade ediliyor. Başkent'in ünlü emlakçılarından Salim Taşçı, Saraçoğlu lojmanlarının bulunduğu bölgenen metrekare birim fiyatının 12 bin 500 dolar ila 15 bin dolar çivarında olduğunu söyledi. Bölge 'afet riski altındaki alan' ilan edildiği için lojmanların Çevre Bakanlığı veya TOKİ tarafından yıkılarak, bölgede ciddi rant getirecek yeni bir proje yapılması bekleniyor.
Bakanlar Kurulu’nun Saraçoğlu Mahallesi ile ilgili kararı ne oldu?
Bakanlar Kurulu’nun kararı 8 Şubat 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
8 Şubat 2013 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28553
BAKANLAR KURULU KARARI
Karar Sayısı : 2013/4248
Ankara İli, Çankaya İlçesi, Namık Kemal Mahallesi sınırları içerisinde bulunan ve ekli kroki ile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanın riskli alan ilan edilmesi; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 21/1/2013 tarihli ve 271 sayılı yazısı üzerine, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 2 nci maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 28/1/2013 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Abdullah GÜL
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
B. ARINÇ A. BABACAN B. ATALAY B. BOZDAĞ
Başbakan Y. Başbakan Y. Başbakan Y. Başbakan Y.
S. ERGİN F. ŞAHİN S. ERGİN N. ERGÜN
Adalet Bakanı ASP Bakanı Avrupa Birliği Bakanı V. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı
F. ÇELİK E. BAYRAKTAR A. DAVUTOĞLU
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı
M. Z. ÇAĞLAYAN
Ekonomi Bakanı
T. YILDIZ S. KILIÇ M. M. EKER
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı
H. YAZICI
Gümrük ve Ticaret Bakanı
M. GÜLER C. YILMAZ Ö. ÇELİK M. ŞİMŞEK
İçişleri Bakanı Kalkınma Bakanı Kültür ve Turizm Bakanı Maliye Bakanı
N. AVCI İ. YILMAZ V. EROĞLU
Milli Eğitim Bakanı Milli Savunma Bakanı Orman ve Su İşleri Bakanı
M. MÜEZZİNOĞLU B. YILDIRIM
Sağlık Bakanı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
ATO, Saraçoğlu Mahallesi’nde ne yapmak istiyor?
13 Şubat 2013’te Hürriyet Gazetesi’nde yayınlanan habere göre; AnkaraTicaret Odası (ATO) Başkanı Salih Bezci, Bakanlar Kurulu’nun ‘afet riskli alan’ ilan etmesiyle Saraçoğlu Lojmanları’nı da içine alan ‘Namık Kemal Mahallesi’ni Kurtarma Projesi’ni destekledi.
AnkaraTicaret Odası (ATO) Başkanı Salih Bezci, Bakanlar Kurulu’nun ‘afet riskli alan’ ilan etmesiyle Saraçoğlu Lojmanları’nı da içine alan ‘Namık Kemal Mahallesi’ni Kurtarma Projesi’ni destekleyerek, şunları söyledi:
“Proje sadece Kızılay’ı kurtarmakla kalmaz, marka şehir yapmak üzere yola çıktığımız Ankara’ya hayat katar. Amerika’da Manhattan’ın West Willage denilen yerinde Chelsea adı verilen bir bölge bulunuyor. Chelsea önceleri mezbaha bir yerken yapılan çalışmayla cazibe merkezi haline getirilmiştir. Saraçoğlu da aynı şekilde, Kumrular Caddesi’yle birleşik bir projeyle, araç trafiğine kapatılarak bir cazibe üssü yapılabilir. Saraçoğlu Ankara’nın cennet bölgesi haline getirilebilir.”
Bakanlar Kurulu’nun Saraçoğlu Mahallesi kararı ve ATO’nun projesine tepki nasıl oldu?
14 Şubat 2013 tarihinde Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nde yapılan basın açıklamasında Mimarlar Odası Yönetim Kurulu Üyesi Tezcan Karakuş, “Her birimizin Saraçoğlu’na dair beklentisi var. Saraçoğlu Mahallesi’nin geleceğine hep birlikte karar verelim” dedi.
Saraçoğlu Mahallesi yıkılacak mı? Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ne diyor?
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Saraçoğlu Mahallesi’nde yapılacak çalışmalara ilişkin, 21.02.2013 tarihinde yaptığı açıklamada “Yıkılması söz konusu değil. Ancak ayakta duramayan binalar varsa bunlar aslına uygun yeniden yapılabilir. Onun dışında herhangi bir şey yapmak mümkün değil” dedi.
Bayraktar, Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Her Yönüyle Trabzon Etkinlikleri” öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtladı. “Devlet Mahallesi’nin yıkılacağı ve orada rant alanının oluşturulacağı” iddialarının sorulması üzerine Bayraktar, Ankara’da Saraçoğlu diye bilinen yaklaşık 100 dönüme yakın yerin, Cumhuriyetin ilk dönemlerinin en önemli eseri olduğunu söyledi.
Bölgede, yeşilliği bol olduğunu ve kültürel sit özelliği bulunduğuna işaret eden Bayraktar, “Bölge şu anda dökülüyor. Bizim burayı ihya etmemiz lazım. Buranın kafeteryalar, sergi alanları, butik oteller, gezi alanları, yeşil alanların artırılacağı bir yer yapılması lazım. Buranın yıkılması söz konusu değil, yıkılamaz. Birinci derece tarihi sittir, arkeolojik sittir. Bu bakımdan yıkılması söz konusu değil. Ancak ayakta duramayan binalar varsa bunlar aslına uygun yeniden yapılabilir. Onun dışında herhangi bir şey yapmak mümkün değil” diye konuştu.
Bayraktar, Ankara’nın marka değerini artırmak ve katma değer kazandırmak için buranın restore edilmesi ve aslına uygun yenilenmesi gerektiğini anlattı. Bu doğrultuda adım attıklarını ve çeşitli mimari gruplara proje çizdirdiklerini, ilerleyen günlerde yarışma da düzenleyeceklerini belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
“Burayı inşallah Ankaramıza kazandıracağız. Burada oturan kiracılar da mağdur olmayacaklar. Evi olmayan kiracılar. Evi olup da kiracı olarak orada oturan arkadaşlarımız da var. Evi olmayıp da orada kiracı olarak oturan arkadaşlarımızın durumunu da dikkate alıyoruz. Okullar kapandıktan sonra onlara da ev bulmak suretiyle yenilemesini mutlaka yapacağız. Yenileme işinin de 1,5 yıl kadar zaman alacağını tahmin ediyoruz.”
Mimarlar Odası, Saraçoğlu Mahallesi için ne diyor?
Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin 22 Şubat 2013 tarihli açıklamasına göre; Mimarlar Odası ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı arasındaki Saraçoğlu ( Devlet Mahallesi ) çekişmesi, bakanlığın yarışmaya desteğini açıklaması ile farklı bir boyut kazandı.
Mimarlar Odası Saraçoğlu Mahallesi’nin yıkılmaması ve dönüşümüne, kentlilerin karar vermesi için katılımcı bir yöntem önerdi. Oda Saraçoğlu için yarışma açacağını duyurdu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin Saraçoğlu için açacağı Kent Düşleri yarışmasına yeşil ışık yaktı. Mimarlar Odası daha önce Ulucanlar Cezaevi’nin yıkılması veya ayakkabıcılar çarşısı yapılması tartışmalarına müdahil olarak, Ulucanlar Cezaevi için yarışma düzenlemişti. Yine kent düşleri yarışmasından elde edilen sonuçla Ulucanlar Cezaevi müzeye dönüştürüldü. Ulucanlar Cezaevi’nde Adalet Bakanlığı’nın desteğini alan Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Saraçoğlu’nda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğini alabilecek mi sorusunu akıllara getirdi.
Erdoğan Bayraktar, açıklama yaparak yarışmaya sıcak baktıklarını söyledi. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan ve Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi Tezcan Karakuş Candan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın açıklamalarını değerlendirdi.
Ali Hakkan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ile görüşmek istediklerini randevu istediklerini kaydetti. Hakkan: “ Saraçoğlu sıkıntılı bir süreç, Saraçoğlu yarışmasını açıyoruz, yarışmaya Bakanlığın sıcak baktığını söylemesi anlamlı, süreci Bayraktar ile görüşmek istiyoruz. Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan randevu istedik. Karşılıklı taleplerimizi dile getirerek, endişelerimizi aktarmak istiyoruz. Alanın tam korumaya alınmasını görüşmek ve yarışmamıza destek vermesi gibi taleplerimizi ileteceğiz. 10 yıl önce de bizler aynı şeyi söylüyorduk Saraçoğlu, koruma amaçlı imar planı ile Ankara kentine kazandırılacak önemli bir değer olabilir. ” dedi.
Bayraktar’ın açıklaması yeterli değil. Candan bakanın açıklamalarını önemli bulduğunu söyleyerek, “ Saraçoğlu Kent Düşleri Fikir Yarışmamıza, Bakanlığın destek açıklaması çok önemli yalnız yeterli değil, Ankara Ticaret Odası konunun tarafı değilken açıklama yapması bizi kaygılandırmıştı ama Çevre ve Şehircilik bakanlığının konuyu soru işaretlerini çözecek şekilde açıklaması önemli ama yeterli değil, yalnız yıpranmış yapıların yıkılabileceğine dair ipuçları var. Yıpranmış yapıların hepsi 1944 yılında yapılmıştır. Hepsi aynı dönemde ve aynı malzemeyle yapıldı. Devletin elinde olan bölgenin bakımı yapılmamıştır, ya hepsi yıpranmıştır ya da değildir. Bu açıdan yıkıma karşıyız.” şeklinde değerlendirdi.
Candan, yarışma hakkında ise “Yarışmayı önümüzdeki hafta ilan ediyoruz, buraya yönelik ortak aklın sürece dahil olmasını önemsiyoruz. Kentlilerin de içinde olduğu ortak aklın sürecine umarız destek olurlar ve herkesin ortaklaştığı şekilde Saraçoğlu kamuya açılır. Yalnız arka arkaya farklı söylemler var, riskli alan, antik alan , ekolojik alan gibi söylemlerin de oraya dair net bir bakış açısının olmadığı ve bir altyapının olmadığı hissini uyandırıyor bizde. Orası riskli alan değildir, ortak akılla kente kazandırılması talebimizdir. Çevre ve Şehircilik Bakanı çalışmalarımızı ilgiyle izlediği gibi, bizde bakanlığın açıklamalarını ilgiyle izliyoruz.” dedi.
Bayraktar’ın bir gün önce yaptığı açıklamada, Mimarlar Odası’nın Devlet Mahallesi tepkisi için, “ tepki, riskli alan ilanıyla tesciller kalkacak zannedildiği için tepki gelmişti. Niyetimizin bu olmadığı anlaşılınca işbirliğine açık olabilirler.” Şeklindeki yorumuna Candan cevap verdi. Candan ortada sadece bakanın sözü olduğunu belirterek, “Riskli alan ilan edildiğinde kanunlar ortadan kalkıyor yani toplumsal denetim ortadan kalkıyor. Bakan’ın sözü ile tek yetkili Bakanlık oluyor, Toplumsal denetimin sağlanabilmesi için riskli alan kararının geri çekilmesi gerekiyor. denetimin kendisi hukuktur. Denetimin ortadan kalkması, ketliler için kaosa yol açar, böyle olunca da aklımıza en kötü senaryo olan orası yıkılacak gelir. Saraçoğlu’nun yıkılmamasının garantörü sadece Çevre ve Şehircilik Bakanı olamaz. Bakan’ın Özel açıklaması ile denetim yapılamaz. Bakan söz verdi ama yarın sözünden cayarsa hukuksal dayanak yok. Saraçoğlu süreci, Koruma kurulu ve kültür tabiat varlıkları maddeleri çerçevesinde ele alınmalı.” şeklinde konuştu.
Hakkan ise Bayraktar’ın yıkmayacağız açıklamasına karşılık olarak: “ Yıkmayacaksa kaldırsın risk alanından ve risk raporlarını göstersinler, raporları açıklasınlar” dedi.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi, farklı kurumlarla, STK’larla işbirliği içindeAnkara’ya daha önce ve açtığı yarışmalarla farklı kamusal alanlar kazandırmayı başarmıştı. Ulucanlar Cezaevi ve Hasanoğlan’da onarımı devam eden müzik okuluyla sinema salonu bunlara örnek verilebilecek alanlar içerisinde yer alıyor. Mamak Askeri Cezaevi için Kent Düşleri yarışması’nın yedincisi kısa zamn önce yapılarak Mamak Cezaevi’nin kamusal alana dönüştürülmesi mücadelesini yürüttü. Şimdi tartışmaların odağında duran Saraçoğlu’nun da böyle bir süreçten geçip geçmeyeceği Ankaralılar ve Saraçoğlu sakinleri için bir süre daha soru işareti olarak kalacağa benziyor.
Bakanlar Kurulu’nun Saraçoğlu Mahallesi kararı mahkemelik mi oluyor?
TMMOB Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası Ankara Şubeleri, 27 Şubat 2013 tarihinde riskli alan değerlendirmesi yaptı. Bugün yapılan basın toplantısında Bakanlar Kurulu’nun riskli alan kararlarına dava açacağını açıkladı.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nde yapılan toplantıya Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan, Ankara Şube Sekreter Üyesi Tezcan Karakuş Candan ve Şehir Plancıları Odası Ankara Şube Başkanı Orhan Sarıaltun katıldı. Toplantıda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Afet Yasasına göre riskli alan ilan ilan edilen tarihi Saraçoğlu Lojmanları'nın proje yetkisini Ankara Ticaret Odası'na (ATO) devretmesi ve Ankara’daki riskli alanlar değerlendirildi.
“Demetevler riskli Saraçoğlu değil”
Mimarlar Odası Ankara Şube başkanı Ali Hakkan Saraçoğlu proje devri hakkında şöyle konuştu: “ Mamak ve Dikmen de kentsel dönüşüm alanları dediğimiz alanlar riskli alan ilan edildi. 2010 yılında kentsel dönüşüm alanı ilan edilmişti dava açmıştık hukuki süreç devam ederken riskli alan ilan edildi. Riskli alan tanımı kendilerine uygun bir kavram olarak tanımlanıyor. Tanım tehlikeli bölge anlamına geliyor ama Saraçoğlu’nda böyle bir şey görünmüyor. Halbuki tam tersine riskli alanlar var Demetevler kaçak olarak yapılmış bir alan projeleri ruhsata tabi olmayan bir alan. Yerel yönetimler ve mevcut merkezi iktidar riskli alan tanımını bir fırsat olarak görüyor. Kafalarındaki projeleri gerçekleştirme hayaliyle riskli alan ilanı yapıyorlar. Riskli alan tanımını ortaya atınca alana müdahale edebiliyorlar. Saraçoğlu‘nun, Dikmen ve Mamak’ın Bakanlar Kurulu kararıyla riskli alan ilan edilmesini Şehir Plancıları Odası ile birlikte yargıya taşıyacağız”
İŞTE O SON DAKİKA BİLGİSİ;
Ankaralılar Saraçoğlu’nu yeniden şekillendirecek
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kızılay’daki Saraçoğlu Mahallesini Ankaralılara Sormak İçin Kampanya Başlattı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Başkentin merkezinde, Başbakanlığa 10 dakikalık yürüme mesafesinde yer alan Devlet Mahallesi (Saraçoğlu) için kampanya başlattı. Bakanlık, mahalleyi Başkentin cazibe merkezi yapacak proje için Ankaralılara fikir ve önerilerini soracak.
Ankara’nın ilk toplu konut projelerinden biri olana Saraçoğlu Mahallesi’nin halka açılması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı harekete geçti. Bakanlık hazırladığı “Ankara’nın tarihi mirasının yaşatılarak korunması, marka değerinin artırılması için fikirlerinle sen de bize katıl” duyuruları ile mahallenin yeniden şekillenmesi için Ankaralılardan destek arayacak. Ankaralılardan gelen proje, fikir ve önerileri oluşturacakları heyetle inceleyecek olan Bakanlık daha sonra Saraçoğlu Mahallesi için son kararı verecek.
Vatandaşın Kullanımına Açılacak
Bakanlar Kurulu Kararıyla riskli alan ilan edilen bölge çocuk oyun evleri, restorasyon, müze ve sosyal donatı alanları ile vatandaşın kullanımına açılması planlanıyor. Bakanlık, bölgedeki tarihi binaları aslına uygun şekilde restore ederek taşıyıcı sistemlerini güçlendirdikten sonra yeniden tasarlayacak. Tarihi statüleri bulunmayan, sonradan yapılan binaların da yıkılarak, bu alanların meydan olarak düzenlenmesi öngörülüyor.
Devlet Mahallesi
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin ilk "toplu konutu" olan Namık Kemal Mahallesi'nin temeli, 1944 yılında atıldı. 1945 yılında Alman mimar Paul Bonatz tarafından projelendirilen lojmanların yapımı, bir yılda tamamlandı.
Asker ve üst düzey bürokratlar için kurulduğundan "Devlet Mahallesi" denilen, "Saracoğlu Mahallesi" olarak da bilinen bölge, Genelkurmay Başkanlığı, Başbakanlık ve bakanlıklara 10-15 dakikalık yürüyüş mesafesinde bulunuyor.
Kentsel sit alanı olarak tescil edilerek koruma altına alınan mahalledeki konutların önü ve arkasında bahçeleri bulunuyor. Bölgedeki 2, 3 ve 4 katlı evler, tavanları yüksek, balkonlu ve o günün şartlarına göre modern ve lüks olarak tasarlanmış.
Önerilen Bağlantılar : TOKİ indirim 2016, Anneler günü konut kampanyaları