Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Şehir planlama

Ülke genelinde her ölçekte bulunan yerleşim birimlerinin nazım imar planlarının hazırlanması; şehrin yerleşim ve üretim bölgelerinin belirlenerek kaderinin çizilmesi eylemidir.



Şehir planlama nedir?


Şehir Planlama; kentlerin gelişmesine yardımcı olan sistemdir. Ülke düzeyinde yerel ölçeğe kadar şehri düzenlemeye denir. Bu işleri yürüten ve yapan kişiye ise şehir plancısı denir. Şehir planlamanın dâhilinde yolların yapılması, çevre düzenlemesi, sosyal alanların oluşturulması, kültürel yapıların yenilenmesi gibi düzenlemeler bulunur.



Şehir planlama


Şehir planlama ne tür hizmetler verir?


- Yatırımların ülkesel ölçekte dağılımını belirlemek üzere ülke kalkınma planı hazırlamak (ülkesel yerleşme düzeni planlaması)


- Bölge Planı


- 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planları


- Kent planları


- 1/5.000 ölçekli Nazım (imar) planı,


- 1/1.000 ölçekli uygulama imar planı,


- Çeşitli ölçeklerde mevzi planlar ve bunların değişiklikleri ve revizyonları


- Kentsel tasarım projeleri


- Sektörel planlar; turizm, ulaşım, çevre, sanayi/küçük sanayi planları


- Koruma amaçlı imar planları


- Gecekondu önleme ve ıslah planları


- Toplu konut alanı, yeni yerleşme alanı planlaması


- 5366 sayılı Yenileme Kanunu çerçevesinde Kentsel Yenileme Projeleri


Hangi alanlarda çalışmalar yapılır?


- Üst ölçekli ekonomik ve fiziki plan kararları ve politikaları ile yöreye özgü sosyo-ekonomik, kültürel ve doğal veriler de dikkate alınarak belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda mekansal düzenlemeleri belirleyen çeşitli ölçek ve nitelikteki planlar;


- Mekânsal, sosyal, demografik ve ekonomik vb. içerikli kentsel / kırsal araştırmalar,


- Planlama sürecini yönlendirmeye yönelik danışmanlık, kentsel işletmecilik ve proje yönetimi alanlarını da kapsamaktadır.


Şehir Planlama eğitimleri hangi okullarda vardır?


- Bozok Üniversitesi

- Karadeniz Teknik Üniversitesi

- İzmir İleri teknoloji Enstitüsü

- İstanbul Teknik Üniversitesi

- Erciyes Üniversitesi

- Dokuz Eylül Üniversitesi

- Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

- Süleyman Demirel Üniversitesi

- Yıldız Teknik Üniversitesi

- Selçuk Üniversitesi

- Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi

- Amasya Üniversitesi

- Abant İzzet Baysal Üniversitesi

- Gazi Üniversitesi

- Gebze İleri teknoloji Enstitüsü

- Yüzüncü Yıl Üniversitesi

- Pamukkale Üniversitesi


Şehir Plancısı nerelerde görev alır?


- Belediyeler

- Özel Planlama Büroları

- Kamu Kuruluşları

- Gayrimenkul Değerleme Şirketleri


Şehir planlamanın kullandığı terimler:


Yerleşim Alanı; Yerleşik Alan, Gelişme Alanı

Çalışma Alanı; Merkezi İş Alanı, Sanayi Bölgesi, Sosyal ve Kültürel Altyapılar, Teknik Altyapı Alanları, Mücavir Alan, Kamulaştırma

Parseller ile ilgili; Parsel Cephesi, Parsel Derinliği

Yapı Düzeni ile ilgili; Taban Alanı, Yapı İnşaat Alanı, Taban Alanı Kat Sayısı, Kat Alanı Kat Sayısı, Yapı Yaklaşma Sınırı, Bina Derinliği, Bina Yüksekliği, Ayrık Nizam, Blok Nizam, Bitişik Nizam, Ortak Alanlar, Yoğunluk, Brüt Yoğunluk, Net Yoğunluk

Planlar; Kalkınma Planı, Bölge Planı, Stratejik Plan, Metropoliten Alan Planı, Çevre Düzeni Planı, Nazım İmar Planı, Uygulama İmar Planı, Koruma Amaçlı İmar Planı, Turizm Amaçlı İmar Planı, Özel Çevre Koruma Bölgesi, İlave Planı, Revizyon Planı, Mevzii İmar Planı

 

Şehir Planlama projeleri nedir?


Şehir Planlama projeleri arasında belki de en önemlisi ve en çok ses getireni “Kentsel Dönüşüm Projesi”dir. Türkiye genelinde şehirlerin güzelleşmesi, kaçak yapıların yıkılması, depreme dayanıksız yapıların güçlendirilmesi için hayata geçirilen proje kapsamında birçok yapı yıkıldı yerine yenisi yapıldı. Yapılmaya da devam ediyor. Bunun dışında yol ve kavşakların düzenlenmesi, yeşil alan oluşturulması da şehir planlama projeleri kapsamında yerini alıyor.


Şehir planlama

Aron Angel



Ünlü şehir plancıları kimlerdir? 


Henry Probst: 1936'da Atatürk'ün isteğiyle İstanbul'un ilk planını çizdi.

Aron Angel: Bağdat Caddesi ve Vali Konağı Caddesi'nin mimarı olarak bilinir. Henry Probst'un öğrencisiydi, 2010'da vefat etti.

Gustav Oelsner ve Martin Wagner: Ünlü Alman şehir plancıları;  1933'ten sonra Türkiye'ye geldiler. 

Jacques Pochoy: Fethiye Kayaköy'e UNESCO projesini hazırlıyor.

Sidney Rasekh: Vancouver'i tasarladıktan sonra İstanbul'u 'otomobilsiz' bir şehir haline getirmek için talip oldu.

Turgut Cansever (d. 1920, Antalya - ö. 22 Şubat 2009, İstanbul) Türk mimar, şehir plancısı, düşünür. Dünyada üç kez Ağa Han Mimarlık Ödülü almış tek mimardır.

Faruk Göksu: ‘Kentsel Dönüşüme Destek’ platformuyla alternatif bir dönüşüm modelini ortaya koydu. 2011 yılında ‘3 Ada 1 Ada’ programını başlattı.


İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürü kimdir?


İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürlüğü görevinde bulunan Uğur İnan, 1968 yılında İstanbul'da doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini İstanbul'da tamamladı. Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama bölümünde lisans, aynı üniversitenin Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir Planlama bölümünde yüksek lisans eğitimini tamamladı. 


Meslek hayatına bir süre üniversitenin döner sermayesi kapsamında planlama işlerinde çalışarak başladıktan sonra, 1994 yılında girdiği İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürlüğünde meslek hayatını devam ettirdi. Mayıs 2000 tarihinde Planlama ve İmar Müdürlüğü İstanbul Bölgesi Müdür Yardımcılığı görevine atandı. Temmuz 2002 tarihinden itibaren Şehir Planlama Müdürlüğü görevine atanan İNAN, evli ve iki çocuk babasıdır.


İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürlüğü’nün tarihçesi nedir?

  

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin mevcut müdürlüklerinden “İskan Müdürlüğü” unvanını “Şehir Planlama Müdürlüğü” olarak değiştirilmesine ilişkin; Bütçe - Hukuk Komisyonlarının müşterek onanlı örneği bağlı raporunun, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 05.07.1988 gün ve 429 sayılı kararına göre oy çokluğu ile aynen kabul edilmesi üzerine, İstanbul Valiliği’nin 12.08.1988 günlü yazısı ve İçişleri Bakanlığı’nın bila tarih ve MİGM-TNOB-TEŞK 521–84-34-306 sayılı oluruna binaen kurulan ve yeniden Organize edilerek bu tarihten itibaren faaliyete geçen Şehir Planlama Müdürlüğü’ne ait bu yönetmelik 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 5390 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununda değişiklik yapılması hakkındaki kanun ve sair ilgili mevzuat hükümlerine istinaden hazırlanmıştır. 


Şehir Planlama Müdürlüğü’nün organizasyon şeması nasıldır?


(1) Şehir Planlama Şube Müdürlüğü İdari Teşkilatı; müdür, şef, memur, sözleşmeli personel, işçi personel ve diğer personelden oluşur.


(2) Birimlerin iç organizasyon yapılarının teşkili, söz konusu ilgili müdürlüğün teklifi ve bağlı olduğu üst amirin onayı ile gerçekleştirilecek bir iç düzenleme ile geçerlilik kazanır.

 

Şehir planlama


Şehir Planlama Müdürlüğünün görevleri nelerdir? 


Müdürlüğün görevleri aşağıda sıralanmıştır;


a) İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki alanın uzun vadede gelişmesinin yönlendirilmesi, kontrol altında tutulması, sıhhileştirilmesi, doğal tarihi ve kültürel değerlerinin korunması amacı ile 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planını yapmak, yaptırmak. 


b) Her ölçekteki planlama kararlarına göre Büyükşehir Belediyesi yatırımlarının sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan yönlendirilmesi ve önceliklerinin tayin edilmesinin temini için, Metropoliten Alan bütününde sektörel (sanayi, hizmet, tarım) yatırımlarını  takip etmek, İstanbul Büyükşehir Belediyesi adına değerlendirmek ve koordine edilmesini sağlamak. 


c) Her türlü plan çalışmalarında yatırımcı Bakanlıklar, Devlet Planlama Teşkilatı’nın ilgili birimleri, yatırımcı kamu kurumları ve sivil toplum örgütleri ile koordinasyon sağlamak, İstanbul’a ait Merkezi Yönetim politikalarının ve yatırım programlarının imar  planları ile uygunluk ve entegrasyonunu temin etmek. 


d) Nazım İmar planlarına göre hazırlanacak eylem planları kapsamında öncelikli bölgelerde kentsel tasarım projelerini ve yatırım projelerini ilgili planlama ve yatırım müdürlükleri ile koordineli olarak tayin etmek. 


e) Planlama çalışmaları sırasında toplanan ve toplanacak konusuna özgü bilgi ve dokümanların tasnif ve depolanmasını, bu dokümanların uygun ortamlarda ve biçimlerde arşivlenmesini sağlamak ve bu bilgi ve belgeleri ilgili birimlere iletmek. 


f) İlgili birim tarafından yapılan Ulaşım Planlama çalışmalarını,  üst ölçekli plan karar ve inisiyatifi doğrultusunda irdelemek ve görüş bildirmek.


g) İlçe Belediye Başkanlıklarınca plan yapım yetkisi verilen alanların ve ilgili yasa gereği yapılması gereken 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarını ve Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planlarını yapmak, yaptırmak.


h) İlçe Belediye Başkanlıklarınca yapılan-yaptırılan ve İlçe Meclis Kararına bağlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ve bu planlara ait değişiklik tekliflerini ve bu planlara yapılan itirazlar incelemek, değerlendirmek ve onaylatmak.  


i) Her ölçekli nazım imar planlarına ilişkin değişiklik teklifleri ve onanlı planlara yapılan  itirazlar ile plan iptal davaları ve planların uygulanmasına ilişkin tereddüde  düşülen konularda gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yapmak ve görüş bildirmek. 


j) Plan yapım sürecinde; kamu kurum ve kuruluşlarından görüş almak, topoğrafik, jeomorfolojik, jeolojik vb. etütler ile halihazır haritaları temin etmek, mevcut durumun tespiti için arazi kullanım, sentez ve sair çalışmaları yapmak, bunlara ilişkin raporlar hazırlamak veya hazırlatmak.


k) Koruma amaçlı imar planlarında tescilli veya  önerilecek eski eserleri incelemek, fişlemek, fotoğraf çekimi ve sair belgesel teknikleri ile fiziksel ve ekolojik tespitler yapmak-yaptırmak.


l) 1/5000 ölçekli onanlı imar planlarına yapılan itirazları incelemek, değerlendirmek ve Büyükşehir Belediye Meclisine sunmak, bu konuya ilişkin meclis kararı gereklerini yapmak. 


Şehir planlama müdürünün görev, yetki ve sorumlulukları nelerdir? 


Müdürün görevleri aşağıda sıralanmıştır;


a) Müdürlüğü temsil eder,

b) Müdürlüğün yönetiminde tam yetkili ve sorumlu kişidir,

c) Çalışmaları yazılı ve sözlü emirlerle yürütür,

d) Müdürlüğün sevk, idare ve disiplininden sorumludur,

e) Personel arasında görev dağılımı yapar,

f) Müdürlükte çalışan personelin birinci sicil amiri olup, memur, işçi ve diğer personelin başarı ve performans değerlendirmesini yapar,

g) Müdürlüğün çalışma usul ve esaslarını mer’i mevzuat çerçevesinde belirler,

h) Müdürlük bünyesinde görev yapan büroların tüm iş ve işlemlerinin zamanında ve doğru olarak yerine getirilmesini gözetir. Ayrıca sorumlu olduğu memur, işçi, geçici işçi, sözleşmeli ve diğer personelin özlük işlemlerinin mevzuat çerçevesinde yürütülmesini sağlar,

i) Şehir Planlama Şube Müdürlüğü ile diğer Müdürlükler ve ilgili birimler arasında koordinasyonu sağlar,

j) Üst birimlerce kendisine verilen diğer görevleri yerine getirir.

 

2.4.Müdürün Yetkileri 

Müdürün yetkileri şunlardır;

a) Müdürlüğün işlevlerine ilişkin görevlerin, Başkanlık Makamınca uygun görülen programlar gereğince yürütülmesi için karar verme, tedbirler alma ve uygulatma yetkisi,

b) Müdürlüğün işlevlerinin yürütülmesinde ihtiyaç duyulan yeni tedbirlerin ve yetkilerin alınması için Başkanlık Makamına önerilerde bulunma yetkisi,

c) Müdürlük ile ilgili yazışmalarda 1.derece imza yetkisi,

d) Disiplin amiri olarak sorumlu olduğu personele, mevzuatta öngörülen disiplin cezalarını verme yetkisi,

e) Müdürlüğe bağlı çalışanları denetleme ve karşılaştığı aksaklıkları giderme yetkisi,

f) Müdürlük emrinde görev yapan personelle ilgili yönetmelik çerçevesinde sicil raporu düzenlemek.

g) Mazeretine binaen bir güne kadar mazeret izni vermek ve ödül, takdirname, yer değiştirme gibi personel işlemleri için bağlı bulunduğu Daire Başkanı ile Başkanlık Makamına önerilerde bulunmak, sorumlu olduğu tüm görevlilerin yıllık izin kullanış zamanlarını tespit etme yetkisi,

h) Geçici süre görevde bulunamayacağı dönemlerde, müdürlüğe tayin şartlarını haiz olan personelden birini müdürlüğe vekâlet etmek üzere belirleme ve makamın onayına sunma yetkisi,

i) Birimdeki tüm personele görev dağılımını yapma yetkisi,

j) Müdürlüğünün faaliyet alanına giren konularda ilgili kişi, birim ve kuruluşlarla haberleşme yetkisi,

k) Başkanlık makamı tarafından kendisine verilen görevleri yerine getirme yetkisi,


Müdürün Sorumlulukları 

Belediye Mevzuatı, göreviyle ilgili diğer mevzuat ve bu yönetmelik ile kendisine verilen görevlerinin gereği gibi yerine getirilmesinden; yetkilerin zamanında ve gereğince kullanılmasından, bağlı bulunduğu Daire Başkanına ve Genel Sekreter Yardımcısına karşı sorumludur.


Şehir Planlama Müdürlüğü’nün faaliyetleri nedir?

 

Faaliyetleri

FAALİYET ALANLARI

1. 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’na ait tadilatların hazırlamak.

2. 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planlarını hazırlamak.

3. Alt ölçekli planlara esas teşkil edecek sektörel analiz ve sentez çalışmalarını hazırlamak.

4. İlçe belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını değerlendirmek.

5. Nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını yapmayan ilçe belediyelerinin uygulama imar planlarını yapmak veya yaptırmak.

6. Her ölçekli nazım imar planlarına ilişkin itirazlar, plan iptal davaları ve planların uygulanmasına ilişkin tereddüde düşülen konularda gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yapmak ve görüş bildirmek. 

7. Sorumluluk ve görev alanımızla ilgili konularda dosya çalışmaları yapmak.

8. 05.12.2011 tarih 6010 sayılı Başkanlık Oluru ile planların askı ve satış işlemleri Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir.


2011 YILI FAALİYET ALANLARI 

Üst Ölçekli Plan Çalışmaları


1. 1/5.000 Ölçekli NİP Çalışmaları

2. 1/1.000 Ölçekli UİP Çalışmaları

3. Sektörel Araştırmalar

- İstanbul ÇDP’nın Kıyı Alanlarına İlişkin Yaklaşımının Mekana Yansıtılmasına Yönelik Araştırma,değerlendirme Ve Model Geliştirme

- İstanbul Turizm Master Planına Yönelik Veri Toplama İşi

4. Otomasyon Çalışması

5. Plan Çizim ve Gösterim Standartlaştırması Çalışması

6. “Sağlıklı Kentler Birliği” Üyeliği Kapsamındaki Çalışmalar

7. İstanbul Finans Merkezi Projesi

8. İstanbul Silüet Master Plan Çalışmaları


YILLAR İTİBARI İLE ANALİTİK ETÜT, SENTEZ, VERİ TOPLAMA ÇALIŞMALARI

                

Anadolu Yakası; Şile, Beykoz İlave Bölge, Çavuşbaşı, Orhanlı, Akfırat İlk Kademe Belediye Alanlarını İçeren 23.125 Hektarlık Alanda Analitik Etüdler Ve Nazım İmar Planı Tasarısı İşi  (2005 - 2007)


Anadolu Yakası Sultanbeyli İle Sancaktepe Ve Çekmeköy İlçe Sınırlar İçinde Yer Alan 5336 Hektarlık Alanda Analitik Etüdler Ve Sentez Çalışmaları İşi (2008)


Avrupa Yakası Şişli, Beşiktaş, Beyoğlu, Eyüp, Gaziosmanpaşa, Kağıhane, Esenler, Bayrampaşa, Güngören, Bahçelievler, Bağcılar, Bakırköy, Zeytinburnu, B. İlçelerinin Sınırları Dâhilinde 1/5000 Ölçekli, Analitik Etütler Ve N.İ.P (2005 - 2007)


İstanbul Büyükşehir Alanı Avrupa Yakası Silivri İlçe Sınırlarının Tamamında 1/5000 Ölçekli Analitik Etüdler Ve Nazım Plan Tasarısı (2005 - 2007)


İstanbul Büyükşehir Alanı Avrupa Yakası Çatalca İlçe Sınırlarının Tamamında 1/5000 Ölçekli Analitik Etütler Ve Nazım İmar Planı Tasarısı İşi (2005 - 2007)


İstanbul Batı Yakası Küçükçekmece İlçesi Genel Veri Toplama İşi (2004 - 2004)


“1/5000 Ölçekli Haydarpaşa Gar, Liman Ve Geri Sahası Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Ve 1/1000 Ölçekli Haydarpaşa Gar, Liman Ve Geri Sahası Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı” na Yönelik Analitik Etüdler, Danışmanlık Ve 3-Boyutlu Kent Modelleme İşi (2008)


İstanbul Büyükşehir alanı Avrupa Yakası SİT Alanlarının 2058.42 hektarlık kısmında yapılacak olan veri toplama işi (2009 - 2009)


İstanbul Büyükşehir Alanı Anadolu Yakası Beykoz İlçesi,  13 Adet Köy ve 2  Adet Mahalle Alanını  İçeren  2452,77  Hektarlık  Alanda Veri  Toplama  Ve Verilerin Sayısallaştırılması İşi (2010 - 2010)


Planların Ve Tadilatlarının Akıllandırılması İşi (2010 - 2011)


İstanbul Çevre Düzeni Planı’nın Kıyı Alanlarına Yönelik Yaklaşımının Mekana Yansıtılmasına Yönelik Araştırma, Geliştirme Ve Model Geliştirme işi (2011 - 2011)


İstanbul Turizm Master Planı’na Yönelik Veri Toplama İşi (2011 - 2011)


YILLAR İTİBARI İLE ONAYLANAN 1/5000 VE 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARI


PLAN ÖLÇEĞİ      YILLAR

                             2004-2005-2006-2007-2008-2009-2010

1/5000                 212- 291- 329- 360-  312-   301-  331

1/1000                52-  224- 318- 419-  405-   398-  268