Sektörel güven endeksi, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde faaliyet gösteren özel sektör girişimlerinin mevcut iş durumları ve gelecek 3 aya ilişkin beklentilerinin değerlendirilmesidir.
Sektörel güven endeksi nasıl hesaplanır?
Anket sonuçlarından yararlanılarak hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ilişkin güven endeksleri hesaplanmaktadır. Hizmet Sektörü Güven Endeksi, son üç ayda iş durumunu ve son üç ayda hizmetlere olan talebi göstermektedir. Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi son üç ayda gerçekleşen iş hacmini ve İnşaat SektörüGüvenEndeksi ise alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyine ilişkin değerlendirmeleri ifade etmektedir.
Sektörel Güven Endeksi nasıl yorumlanır?
Sektörel Güven Endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte, endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir. Sektörel Güven endeksi ilk olarak Mart -Mayıs 2011 dönemi için hesaplanmıştır.
Sektörel Güven Endeksi, ilk hesaplanışında inşaat sektörünün durumu neydi?
Mart-Mayıs 2011 dönemi sektörel güven endeksinde hizmetler sektörü ve parekende ticaret sektörü güven endeksi 100 değerinin üzerindedir. Ancak inşaat sektörü güven endeksi Mart 2011 ve Mayıs 2011 döneminde 100 değerinin altında Nisan 2011 döneminde ise 100 değerinin üzerinde hesaplanmıştır. Genel olarak Mart-Mayıs 2011 döneminde inşaat sektörü güven endeksi bu sektördeki gelişmelerin olumlu olmadığını belirtmektedir.
Sektörel Güven Endeksi Haziran 2013 itibariyle nasıl?
İşte TÜİK’in o açıklaması;
Sektörel Güven Endeksi
Sayı: 13535
24 Haziran 2013
10:00
Sektörel Güven Endeksleri, Haziran 2013
Hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde güven azaldı
Bir önceki ayda; 112,6 olan hizmet sektörü güven endeksi 109,6 değerine; 113,5 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 112,4 değerine ve 91,5 olan inşaat sektörü güven endeksi 87,9 değerine düştü.
İnşaat sektörü güven endeksi %4 azaldı
İnşaat sektörü güven endeksindeki azalış, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi değerlendirmelerindeki kötüleşmeden kaynaklandı. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre %4,8 oranında düşerken, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi %3,5 oranında azaldı.
Hizmet sektörü güven endeksi %2,6 azaldı
Hizmet sektörü güven endeksindeki düşüş, son üç aylık dönemdeki iş durumu, son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep ve gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi değerlendirmelerindeki kötüleşmeden kaynaklandı. Söz konusu alt endeksler Haziran ayında bir önceki aya göre sırası ile %2,1 ve %1,2 ve %4,3 oranlarında azaldı.
Perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,9 azaldı
Perakende ticaret sektöründeki düşüş, gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksindeki %2,7’lik ve mevcut mal stok seviyesi alt endeksindeki %0,1’lik kötüleşmelerden kaynaklandı. Son üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar alt endeksi ise bir önceki aya göre %0,7 oranında arttı.
Bu konu ile ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 25 Temmuz 2013’tür.
AÇIKLAMALAR
Sektörel Güven Endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte, endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir.
Sektörel Güven Endeksi’nin güncel rakamları nasıl yorumlandı?
Sektörel güven endekslerinin yönü aşağı (Alaattin Aktaş, Dünya Gazetesi, 25 Haziran 2013)
TÜİK, her ay üç sektördeki; hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektöründeki güven endeksini hesaplıyor. Tüm güven endeksleri gibi, bu endeksler de 0 ile 200 arasında bir değer alıyor; 100'ün altındaki değerler kötümserliğe, 100'ün üstündeki değerler ise mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğe işaret ediyor.
TÜİK'in dün açıkladığı haziran verileri, hizmet ve perakende ticaret güven endekslerinin son ay gerilemiş olmakla birlikte halen iyimserlik sınırı olan 100'ün üstünde kaldığını gösterdi. İnşaatta ise işler hem kötü yönde gelişiyor, hem de bu sektördeki güven endeksi iyimserlik sınırının çok altında bulunuyor.
Haziran ayında perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 0.9 azalırken, hizmet sektörü endeksindeki azalma yüzde 2.6'yı, inşaattaki azalma ise yüzde 4'ü buldu.
Gerilemeye yol açan etkenler
Perakende ticarette son üç aydaki iş hacmi ve satışlar haziranda yüzde 0.7 arttı. Ancak, beklenti kötü. Gelecek üç aydaki iş hacmi ve satışlara ilişkin endeks, yüzde 2.7 oranında geriledi.
Hizmetler sektöründe son üç aylık dönemdeki iş durumu yüzde 2.1, hizmetlere olan talep yüzde 1.2 azaldı. Ancak en belirgin düşüş, yüzde 4.3 ile gelecek üç aydaki hizmetlere olan talep beklentisinde ortaya çıktı.
İnşaat sektöründe ise gelecek üç aylık dönemdeki çalışan sayısı beklentisine ilişkin endekste yüzde 3.5 oranında azalma kaydedildi. Alınan siparişlerin mevcut düzeyinde de yüzde 4.8 oranında azalma oldu.
6'şar aylık durum
Sektörel güven endeksleri 2011 yılı başından itibaren oluşturuluyor. Bu yüzden, 6'şar aylık ortalamaları gösteren endeksleri bir önceki yılın aynı dönemiyle kıyaslarken 2012'nin ilk yarısından başlamak durumundayız.
Hizmet sektörü güven endeksi, 6'şar aylık dönem ortalamalarına göre bir önceki yılın aynı dönemine oranla sürekli azalıyor. Hizmet sektörü endeksi, bir önceki yılın aynı dönemine göre olmak üzere 2012'nin ilk yarısında yüzde 5.4, ikinci yarısında yüzde 2.7, bu yılın ilk yarısında ise yüzde 1.2 geriledi.
İnşaat sektöründe oranlar çok daha yüksek. İnşaattaki gerileme 2012'nin ilk ve ikinci yarısında yüzde 2.4 ve yüzde 7.4 oldu; bu yılın ilk yarısında da geçen yıla göre yüzde 5.6'lık bir gerileme ortaya çıktı.
Perakende ticaret sektöründe durum diğer iki sektöre kıyasla çok daha iyi. Bu sektörde 2012'nin ilk ve ikinci yarılarında 2011'in aynı dönemine göre sırasıyla yüzde 5.1 ve yüzde 3 gerileme vardı. Bu yıl ise ilk yarıda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.3 oranında bir artış ortaya çıkmış durumda.
Son gelişmeler nasıl etkiler?
Son dönemde ekonomiyi etkileyen iki temel unsur var. Bunlardan biri FED'in aldığı kararlar, diğeri ise Gezi Parkı eylemleri ve bu eylemler karşısında hükümetin takındığı sert tutum.
FED kararlarının etkisiyle döviz kurlarında bir yükselme yaşandığı ortada. Bu durum, döviz kazancı elde eden hizmetler sektörünü bir açıdan olumlu etkileyebilir.
Ancak, bu kazancı törpüleyecek, hatta negatife çevirecek bir etki var; o da yurtiçinden gelen olumsuz hava. Gezi Parkı eylemlerine karşı yürütülen sert bastırma politikası, Türkiye'ye dönük algının çok farklı görünmesine yol açıyor. İşte bu bir olumsuzluk olarak karşımızda duruyor.
Perakende ticaret sektörünün FED'den de, Gezi Parkı eylemlerinden de olumlu ya da olumsuz yönde etkilenmesi pek beklenmiyor.
İnşaat sektöründeki sorunlar ise uzun zamandan beri arz-talep dengesizliği olarak kendini gösteriyor. Dolayısıyla son gelişmelerin inşaat sektöründe bir etki yapacağı sanılmıyor.