Yapılarda temiz ve atık su veya ısınma ile ilgili donanımdır. Sıhhi tesisat, temiz su ve kirli suyun kullanımını konu alan meslek dalıdır.
Sıhhi tesisat nedir?
İnsan yaşamı için zorunlu olan temiz suyun temini,kirli suyun uzaklaştırılması ve kullanılmasını sağlayan tesislerin yapımı ve işletilmesini konu alan meslek dalıdır.
Sıhhi tesisatçı kimdir?
Bu konuda çalışan meslek sahiplerine sıhhi tesisatçı denir. Tanımdan da anlaşıldığı gibi tesisatçılık insan sağlığını ilgilendiren bir meslektir. Tesisatçı da bunun bilincinde olmalı, çalışmalarda bunun önemini unutmamalıdır. Tüm meslek dalında olduğu gibi bu meslekte de başarının ön koşullarından biriside temizliktir. Temizlik olayı, tesisatçının giyiminden başlayıp tüm davranışında etkin olmalıdır. Giysileri çalışma ortamlarına göre uygun olmalıdır. İşlerinde her an yanında olacak araçlar gereklidir. Yeterli bilgiye sahip olan tesisatçı yapacağı çalışmayı işe başlamadan önce titizlikle planlar. Malzeme ve araçlarını işe uygun olarak hazırlamalıdır, ayrıca su kaçağı tespiti yaparken özel cihaz gereklidir.
Binalarda sıhhi tesisat aşamalarında su kaçağı çözümleri nelerdir?
Su kaçağı aşaması:Kaba inşaatın(sıva halinde) bitimini izlemektedir.Bu aşamada kirli ve temiz su tesisatı yapılır.
İnce inşaat safhası denilen sıva ve duvar kaplamalarının yapıldığı aşamadır.Bu aşamada tesisatçı temiz suyla varsa gaz ve yangın tesisatını döşer.
İnşaatın bitimini izleyen safhadır. Bu safhada tesisatçı binada kullanılan tesisat gereç ve armatürlerin montajını yapar.
İçme suyunda aranan özellikler nelerdir?
1-Fiziksel Özellikler:
-Sıcaklık:İçme suyunun sıcaklığı 7-12ºC olmalıdır.
-Renk:Su renksizdir. Fakat içinde bulunan kolloid durumdaki organik maddeler renk verir. Suyun kütlesi arttıkça suyun rengi daha belirgin hale gelir. Renkli su içilmez, çamaşıra kullanırken lekelere neden olur. Kağıt endüstrisinde kullanılan suyun renksiz olması istenir.
-Berraklık: Suyun içerisinde bulunan asılı maddeler suya bulanıklık verir.Bu asılı maddeler zamanla dibe çöker. Bu da tesisat araç ve gereçlerin zarar görmesine neden olur.
-Koku ve Lezzet: Yosun ve bunun gibi maddeler suya fena halde koku verir. Eriyik haldeki kükürt Hidrojen(H2S),ayrışım haldeki organik maddelerden klor ve çeşitli endüstri atıkları suya koku verir.
2-Kimyasal Özellikler: Suda bulunan bazı kuvvetli asitlerin tuzları,topraksı maddelerin tuzları,O2,CO2,Kükürtlü Hidrojen ve Azot gibi gazlar suya çeşitli özellikler kazandırır.Bunlardan Ca ve Mg tuzlarının verdiği özelliğe sertlik denir.
Suların sertlik derecesine göre sınıflandırılması;
a)Yumuşak Sular:10ºFrS
b)Orta Sert Sular:10-20ºFrS
c)Sert Sular:20-30ºFrS
d)Çok Sert Sular:30ºFrS’dir.
Sert suların kullanılmama nedenleri:
1- Sert sular daha zor köpürdüğü için sabun sarfiyatı artar.
2- Yıkanan çamaşır üzerinde lekeler oluşur.
3- Temiz su tesisatında tortu oluşumuna neden olur.
4- Sıcak su hazırlama cihazının içinde tabaka oluşarak cihazın bozulmasına neden olur.
3-Bakteriyolojik Özellikler: Suda bulunan en küçük organizmaya bakteri denir. Bunlar, su içerisindeki organik maddeleri yiyerek çoğalır. Bu bakterilerin hepsi zararlı değildir. Zararlıların başında; Tifo, Paratifo, Basilli Dizanteri ve Kolera Bakterileri gelir. Bu bakterilerin bulunmadığı sular temiz sulardır.
4-Mikroskobik özellikler: Mikroplar sudaki organizmaların mikroskopla tespit edilenidir. Başlıcaları; Şerit, Mantar ve çeşitli Parazit mikroplarıdır.
Temiz su tesisatı kaçağı nedir, nasıl tespit edilir?
Yer altı ve yerüstü suları temizlendikten sonra şehre 3 şekilde dağıtılır.
1- Suyun Yerçekimi İle İletimi: Suyun toplandığı kaynak şehir seviyesinden yüksekte ise bu metot uygulanır. Bu yöntemle su kendi ağırlığı ve yerçekiminin etkisiyle şehre akarak dağılır. Avantajı; suyu dağıtmak için ek bir kuvvete gerek yoktur. Dezavantajı; su basıncı isteyen cihazlar çalışmayabilir. Çok katlı binalarda su üst katlara çıkmayabilir. Yangın tesisatları basınç düşük olduğu için çalışmayabilir.
2- Depolama Yoluyla İletim: Pompalar yardımıyla su şehirden yüksekte olan depolara basılır. Civardaki tepeler üzerine Kargirden veya saçtan bu depolar yapılır. Depoya su basan pompanın arızalanması durumunda şehre bir müddet daha su verilir.Deponun Şehirden yüksekliği yeterli ise su basıncı yangın tesisatlarına da yeterlidir.
3- Doğrudan Doğruya İletim: Su pompalarda doğrudan doğruya şehir boru ağına basılır.Pompaların arızalanması veya cereyanın kesilmesi durumunda şehir susuz kalır. Bu durumlar için ve şehrin büyümesi göz önüne alınarak yedek pompa konulmalı, boru çapı büyük seçilmeli, elektrik kesintisi için jeneratör bulundurulmalıdır.
Bina temiz su tesisatının bölümleri nelerdir?
1- Bina Dışı Temiz Su Tesisatı: Şehir şebekesinden başlayıp, bina girişindeki Ana Vanaya kadar olan ve genellikle toprak altına döşenmiş borulardır. Her tesisatçı müdahele edemez. Priz hattı(besleme borusu) da denir.
2- Bina İçi Temiz Su Tesisatı: Bina ana vanasından başlayıp en uçtaki su akıtma yerine kadar olan bu boru ağına bina içi temiz su tesisatı denir.
a) Dağıtım Boruları: Sayaçtan başlayıp kolon vanasına kadar olan yatay ve dikey borulardır. Toprak altında, üzerinde duvara gömülü veya kanal içinde döşenebilir. Toprak altına döşenen borular iyi izole edilmelidir.
b) Kolon Boruları: Kolon vanasından başlayıp, suyu bağlantı borusuna ileten dikey borulardır. Kolondan başlayıp su akıtma yerlerine giden dikey borulardır.
Sıhhi tesisat boruları döşenirken nelere dikkat edilir?
1- Erişebilirlik: Temiz su borularının kullanım ömrü yapının ömrüne göre kısadır. Çeşitli nedenlerle arızalanması, onarılması veya değiştirilmesi gerekir. Bu nedenle temiz su borularına kolayca erişebilmek için mimari tasarım sırasında önlemler alınır. Buna erişebilmek denir. Önlem olarak; dikey ve yatay tesisat bacası yapılmalıdır.
2- Estetik: Açıkta döşenen borular göze hoş görünmeyebilir. Eğri ve şekilsiz,yamuk borular görevlerini yapsalar dahi istenmez. Dikey boruların tam dik,yatay borularında paralel olması gerekir. Yatay boruların yamuk olmaması için kelepçe kullanılmalıdır. Dikey borularda birbirine olan uzaklık ve duvardan açıklığın aynı olmasına dikkat edilmelidir.
3- Donma: Sıvı haldeki su donduğunda 1/12 oranında artar. Bu hacim genişlemesi boruların ve fittings malzemelerin çatlamasına neden olur. Önlemek için boruları izole etmek gerekir.
4- Koç Vuruşu: Ani açılıp-kapanan musluk ve vanalardan dolayı tesisatta basınç dengesizliği olur. Bunun etkisiyle tesisat ve elemanlarında zorlama ve ses meydana gelir. Bunu önlemek için ani açılıp kapanan kullanılmamalı veya
Hava Cebi yapılmalıdır.
5-Eğim: Yatay borularda en çok 0,005m eğim verilir. Eğim sayaçtan yukarı doğrudur. Nedeni; havanın kolaylıkla dışarı atılmasıdır.
6- Gürültü: Su hızının fazla olması Koç vuruşu ve boruların oynamasından dolayı gürültü oluşur. Bu da istenmez.
7- Terleme: Açıkta döşenmiş borularda havadaki su buharının soğuk yüzeye çarpması sonucu boru üzerinde damlacıklar oluşur, bu da borunun paslanmasına neden olur. Pası önlemek için açıktaki borular izole edilmelidir.
8- Boru Tespiti: Açıkta döşenen borular duvara özel askı ve kelepçelerle sabitlenir. Boru ve kelepçe arasında kalacak mesafe boru çapına göre değişir. Bu kelepçe borunun kendi cinsinden veya ona uygun malzemeden yapılmalıdır.
9- Binanın Oturması: Çeşitli nedenlerden dolayı borular binaya girer ve çıkar. Bütün binalar zamanla oturur. Bu oturma neticesinde boruların zarar görmemesi için temel duvarından bir kılıf içinden geçirilmelidir. Boruyla kılıf arası yumuşak malzeme(macun,köpük) ile doldurulmalıdır.
Pis su tesisatı kaçağı nedir, nasıl tespit edilir, ne yapılır?
Yapılarda çeşitli su akıtma yerlerinden gelen kirli ve pis suları insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde şehir kanalizasyonu bulunmayan yerlerde süzme veya çökertme çukuru bulunan, ileten boru ağının tümüne Pis Su Tesisatı denir.
İyi yapılmış pis su tesisatının özellikleri şunlardır;
1- Tam pis ve kirli sular kesintisiz olarak insan sağlığına zarar vermeyecek ve de insanları rahatsız etmeyecek şekilde bina dışına taşınmalıdır.
2- Koku, gaz ve böceklerin pis su borularından bir araya geçmesi önlenmelidir.
3- Borular hava, gaz ve su sızdırmaz olmalıdır.
4- Borular dayanıklı olmalı ve çabuk kırılmamalıdır. Yapının oturmasından zarar görmeyecek şekilde döşenmelidir.
Bina içi pis su tesisatı nedir?
Su akıtma yerlerinden gelen pis suları binanın 1-1,5 m dışına ileten boru ağıdır. Kısımları şunlardır;
1- Pis Su Ana Borusu: Kolonlardan gelen pis suyu toplayarak bina dışındaki rogar’a ileten boruya denir. Mümkün olan en kısa yoldan bina dışına çıkması gerekir. Genellikle bodrum kat döşemesi altından döşenir.
2- Kolon: Katlardan gelen pis suyu düşey olarak aşağı ileten borudur. Mümkün mertebede dik döşenir.
3- Kat Borusu: Su akıtma yerlerinden gelen pis suyu yatayda en yakın kolona ileten borudur. Genellikle döşeme içine döşenir. Eğimine dikkat edilmelidir.
4- Bağlantı Borusu: Su akıtma yerlerini, kat borusuna bağlar. Genellikle 50-70lik olarak döşenir.
5- Havalık: Kolon üzerinde en üstteki kat borusundan itibaren çatı seviyesini yarım metre geçecek kadar döşenen borudur.
Sifonlar sıhhi tesisattaki yeri ve önemi nedir?
Sifonlar pis su tesisatındaki pis koku ve gazların bina içine girmesini önler. Vitrifiyer malzemelerin pis su tesisatına bağlantısını sağlar. Sifonlar; plastik, demir, bakır, kurşun, pirinç, pik, fayans (v.b) imal edilir. Borulu ve şişe sifonlar olmak üzere ikiye ayrılır.
Mükemmel bir sifonda aranan özellikler şunlardır;
1- Gaz ve kokunun binaya girmesi önlenmeli,
2- Pis su ve pisliklerin tesisata kolayca akmasını sağlamak,
3- Akan su sifonun içini iyice temizlemeli,
4- Hareketli ve mekaniksel parçası bulunmamalı,
5- Kir toplayacak köşelerin bulunmaması,
6- İçi pürüzsüz, suyun akışı düzgün olmalı,
7- Gerektiğinde içi temizlenmeli,
8- İçindeki su perdesi borudaki gazların basıncına karşı koyabilecek yükseklikte olmalı,
9- Pis su tarafından zamanla çürüyebilen conta,salmastra(v.b)gibi malzemeler kullanılmamalı,
10- Göze hoş görünmelidir.
Sifonlarda görülen işleyiş kusurları şunlardır;
1- Emme
2- Geri tepme
3- Buharlaşma
4- Kılcal Çekme
5- Rüzgar Etkisi
Sıhhi tesisatta boru çeşitleri nelerdir?
Binalarda temiz su, pis su, ısıtma ve hava gazlı borularından başka şehirlerde ana su boruları şebekesinden petrol taşıma işlerinde buhar ve çeşitli sıvıları taşımada ve çatı konstrüksiyon elemanı olarak boruların kullanıldığı görülmektedir. Başlıca tesisatta kullanılan boru çeşitleri şunlardır;
- Dökme Demir Borular: Bu borular TSE 14/34 maddelerine göre imal edilir. Piyasada; font, kırdöküm yerine dökme demir ismi kullanılır. Bu borular belirli basınçta şehir suyu, hava gazı, basınçlı gaz ve sıvı iletir. Pis su borularıyla hiçbir ilgisi yoktur. Şehirlerde toprağın altına döşenen basınçlı su tesisatında, hava gazı tesisatında sağlamlığı ve korozyona karşı dayanıklılığı yönünden dökme demir borular tercih edilir. Son yıllarda bu boruların yerini PVC plastik ve Asbestli çimento borular yer almaktadır. Asbestin kansere neden olduğu için bu borularda dezavantaj oluşturmuştur. Dökme demir bağlantıları flanşla yapılır. Bu borular; %17 Karbon,az miktarda Silisyum,Manganez ve Kükürt ihtiva eder. Dökme demir borular özellikle iki ucu flanşlı veya bir ucu düz bir ucu muflu yapılırlar. Flanşlar birbirlerine Cıvata ve somun yardımıyla bağlanır.
- Çelik Borular: Çelikin sağlam ve esnek oluşundan dolayı bilhassa ince çaplı çelik borular döküm borularından daha çok kullanılmaktadır. Döküm borulara nazaran üretim, taşıma, kesme, eğme işini kaynaklı ve dişli birleştirme kolaylığı gibi avantajları vardır. Bu avantajlardan dolayı sıvı ve gazların iletimi yanında bazı çelik konstrüksiyon,inşaat işlerinde kullanılır. Çelik boruların tek mahsuru paslanmasıdır. Bunun için iyi korunmalı ve çok iyi izole edilmelidir. Çelik borular genellikle Çekme çelik boru(dikişsiz)ve kaynaklı(dikişli)boru olmak üzere 2ye ayrılır. Çekme çelik borunun yapımı zordur ama dikişsiz olduğu için kalitesi yüksektir.
- Galvanizli Çelik Borular: Bina temiz su tesisatında en çok kullanılan borudur. TSE 301 de çelik borular;hafif 1,hafif 2,orta ağır, yüksek basınca dayanıklı olmak üzere 5 gruba ayrılır. Sıhhi Tesisat işlerinde genellikle 3 tanesi kullanılır. Bunlar;6-150mm anma çaplarında ,6-6.5m boyunda imal edilirler. Dikişli ve dikişsiz çelik borular birbirlerine vida ile eklenirler. Ülkemizde boru vidası olarak -WHİTEWORTH- kabul edilmiştir. Buna göre dişler 55ºtepe açısındadır. Ve uca doğru 1/16 koniktir. Sondaki iki diş kesiktir. Vidanın eklemelerinde fittingsler(boru ekleme parçaları) kullanılır. Boru ekleme parçaları çelik, pirinç ve dökme çelik gibi malzemeden yapılır. Boru ekleme parçaları ve TSE 931 boru bağlantı parçaları vidalı bağlantıda kullanılacak özel parçalar standartlaştırılmıştır.
Bunlardan bazıları;
Dirsek(45-90º)-T dirsek – Kuyruklu dirsek – Manşon – Nipel – Rekor – İstavroz – Redüksiyon – Körtapa
- Bakır Borular: Isıyı iyi ilettiklerinden ısıtıcı borusu olarak kimya endüstrisinde, soğutma cihazlarında ve kolay bükülebildiği için sıhhi tesisatçılıkta ara borusu olarak büyük uygulama alanı vardır. Bakır boruların işlemleri kolaydır. Boru keskisi ile kesilirse çapak yapmaz. Testere ile kesilirse çapak yapar. Bakır boru işçiliğinde bükme işi büyük dikkat ister. Bu nedenle bakır boru için özel bükme aleti yapılmıştır. Büyük çaplı bakır borular içine erimiş zift veya kurşun doldurularak düzgün bükülebilir.
- Pirinç Borular: Çekilmiş pirinç boruların kullanma amacına göre 2ye ayrılır.
1-Çeşitli Gaz İleten Borular= Bu borular tesisatta pek kullanılmaz. Ancak bu malzemeden sıhhi tesisat armatürleri yapılır. Bu malzemeden yapılan armatürler ve bazı parçaları pasa karşı dayanıklı oldukları için çoğunlukla bu malzemeden yapılır. Isıtma tesisatında kullanılan rekorlar, vanalar, radyatör muslukları bu malzemeden yapılır.
2-Kurşunlu Borular= Bu boruların birleşiminde zehirli madde olduğu için tesisatçılıkta bilhassa, temiz su tesisatında kullanılmazlar. Bu borular genelde kirli su tesisatında kullanılmaktadır. Daha ucuz ve işçiliği dayanıklıdır. Malzemenin yapılmış olması fiziksel çeşitli borular geliştirildiğinden bu borunun kullanımı azalmıştır.
- Plastik Borular: Bu boruların malzemesi Polivinilclorür (PVC) boruları sert ve yumuşak yapılıdırlar. Bu borular Türkiye de 1965′ten itibaren kullanılmaya başlanılmıştır. Bu boruların dayanımı fazla olduğundan et kalınlıkları az olur.Bu borular izole edilmezler. Plastik boruların paslanması söz konusu değildir. Fakat uzama özelliği fazladır. PVC boruları başlıca içme suyu, petrol gibi sıvıların iletilmesinde ve toz şeklindeki malzemelerin taşınmasında kullanılır. Su tesislerinde kireçlenme oluşturmazlar. TSE’ye göre PVC boruları 3 gruptadırlar.
TSE-201 sert PVC plastik parçaları
TSE-274 sert PVC plastik içme suyu boruları
TSE-275 sert PVC plastik pis su boruları ve parçaları
Plastik boruların avantajları yüzeylerinin düz oluşu ve işçiliğinin kolay oluşudur. Sakıncaları; 60º’den yüksek sıcaklıklarda kullanılmaması ve çarpmaya dayanıksız oluşudur. Sert PVC pis su borularının kullanma yeri ve döşeme ile ilgili aşağıdaki hususlar göz önüne alınır.
1- Sıcaklığı yüksek yerlerde (60º) kullanılmamalıdır. Benzin taşımalarında da bu borular kullanılmazlar.
2- Çarpmalardan sakınılmalı sıcaklığın 0º olduğu yerlerde kırılganlığı arttığı için dikkatli olmak gerekir.
3- Boru üzerinde kesik ve iz yapacak işaretler koymamak gerekir. Boru döşemelerinde kelepçe konacaksa konacak kelepçe, boruyu sıkı tutmalıdır.
4- Uzama katsayısının fazlalığı nedeniyle ek yerinde boru mufunun dibinde 10mm uzakta olarak döşenmelidir. Bu boruların eklenmeleri lastik conta yardımıyla yapılır.
PVC pis su borularında kulanılan birleştirme elemanları nelerdir?
Dirsek: Pis su borularında yön değiştirme elemanı olarak kullanılır.(30-45-90ºlik)
Çatal: Döşenen boru hattına kol bağlamak için kullanılır. Ek çatal veya T çatal pis su borusuna sonradan ilave yapılacaksa bu çatal kullanılır.
Manşon: Aynı çaptaki boruların birleştirmelerinde kullanılır.
Deveboynu: Pis su tesisatında yön değiştirmesi gereken yerlerde bilhassa tavandan ve tabandan boru döşenirken uygulanır.
Redüksiyon: Büyük çaplı borudan, küçük çaplı boruya geçmek için kullanılır.
Temizleme Borusu: Bina pis su tesisatında sık sık damlalar oluşur. Bu tıkanmaları önlemek için tıkanma ihtimali olan yerlere Temizleme borusu (kapağı) kullanılır.
Adaptör: Pis su tesisatında kullanılan farklı malzemeler için değişik parçalar yapılmıştır. Bunlara adaptör denir. Metal boru ile PVC boru birleştirilecek ise metal adaptör kullanılır.
- Asbestli Çimento Borular: Asbest lifli ve ateşe dayanıklı olan madensel bir madde olup çimentoyla karıştırılınca liflerinden dolayı imal edilen boruların dayanımı fazla olur. Asbestin yoğunluğu fazla olduğundan asbestli çimento borular hafif olurlar. Asbestli çimento borular muflu olarak yapılırlar.
- Beton Borular: Dış ve yağış su tesisatında ucuzluğu, işçiliğinin kolay oluşu ile beton borular çok kullanılır. Bu borulara BÜZ de denilmektedir. TSE 821 basınçsız pis su ve yağmur suyu için beton ve betonarme borular ve özel parçalar standardı bu borular beton ve betonarme olarak ikiye ayrılır. Geçici olarak 5 mSS hidrolik basınca dayanabilen beton borular 100-150-250-300-350-400-500-600-900-1000-2000mm boylarında değişebilir.Beton borular lamba zıvanı adı yada muflu olarak uçları çimento harcı ile yapılacak eklemeyi kolaylaştırır.Bu borular pasa karşı dayanıklıdır.
- Künk Borular: Pres,künk,pişmiş kil borular genellikle dış pis su tesisatında kullanılır. Künkler standart üstün kaliteli ve ağır hizmet sınıfına göre ayrılmıştır. Standart sınıfı künkler park ve bahçelerin, köy yollarının, tarım makineleri kullanılmayan çiftlik gibi alanların drenajında kullanılır. Üstün kaliteli olanlar atık suları ve kirli endüstriyel suları ile yağış sularını toplamak, yeraltından sızdırmak ve iletmek gibi maksatlarda kullanılır. Ağır hizmet drenaj künkleri ise üzerinden ağır araçların geçebileceği köy yollarının ağır tarım makinelerinde kullanılan tarım ve benzeri alanların drenajında kullanılmak üzere imal edilir. Künkler; killi sist ve ateş toprağında pişirilir.
Sıhhi tesisatta izolasyon nedir?
Yapının kendi elemanlarına içindeki maddelere canlılara ve insanlara zarar verici etkilerden korumak için yapılan yalıtım veya tecrit işlemlerine denir. Isıtma ve soğutma tesisatlarında işletme ve yakıt giderlerini azaltma ve borularda terlemeyi önlemek amacı ile tesisat elemanları (kazan,depo,borular gibi) çatı,duvar ve soğuk hava depoları izole edilir.
Yapının sağlamlığının korunması ve kullanışlı olması için insan ve varlıklara zarar veren su,nem,ısı,ses ve gürültünün yapı kitlesinde dışardan içeri girmesi ve içerden dışarı çıkması önlenmelidir.
İzolasyon çeşitleri şunlardır;
1-Yapıldığı Yere Göre Sınıflandırma:
2-Yapılış Maksadına Göre Sınıflandırma:
- Temellerde yapılan izolasyon -Su ve rutubete göre izolasyon
- Duvarlarda yapılan izolasyon -Isıya karşı izolasyon
- Döşemelerde yapılan izolasyon -Sese karşı izolasyon
- Çatılarda yapılan izolasyon
YALITIM MADDELERİ
1- Cam Yünü: Cam izolasyon malzemesi olarak çapları mikron boyutunda olan ince lifler halinde kullanılır.500-700ºC sıcaklıklara kadar kullanılır.Genellikle merkezi ısıtma tesislerinde,duvar,döşeme ve çatılarda kullanılır.
Özellikleri:
- Yanıcı değildir. -Kolayca şekillendirilebilir.
- Küf tutmaz. -İşçiliği kolaydır.
- Korozyon tehlikesi yoktur. -Atmosferik şartlara dayanıklıdır.
- Su emici değildir -Böcek yuvalanması olmaz.
- Deri ile teması kaşıntı yapar. -Sarsıntı ve ufalanmaya dayanıklıdır.
- Vana gibi girintili malzemelerin yalıtımına uygundur.
2- Asbest-Kışır: Ateşe dayanıklı ve gri renklidir.Boru,depo ve tankların yalıtımında tutuculuğu sağlamak için toz asbest içine %15 saf alçı karıştırılır.Beyaza yakın kaliteli cinsine Amyont denir. İzole edilecek yüzey temizlendikten sonra üzeri 2 kat sülyen boya ile boyanır.Kışır uygun kalınlıkta yapıştırılır.Üzerine saf alçı hamuru sürülür.Üzerine tülbent alçı yedirilerek sarılır.Kuruduktan sonra üzerine tutkal sürülerek sert tabaka oluşturulur.Aksi halde asbest nemden etkileneceğinden metal korozyona uğrar.
3- Mantar=Hava gözenekli taneler halindedir.Isı izolasyonu yapılacak boşluklara mantar taneleri doldurulur.150ºCye kadar kullanılır.
4- Cüruf Yünü=Metalürji sanayisinin yan ürünü olup 750ºC ye kadar dayanıklıdır.Vana,flanş ve boru izolasyonu için uygundur.Cam yününden ucuz ve daha yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır.
Yalıtım yaparken nelere dikkat edilmelidir?
- İzole edilecek yüzeyin pas,kir ve yağı temizlenmeli
- İzole sırasında cam yünü ıslatılmamalı
- İzolasyon tüm boru ve cihazların denemeleri bittikten sonra yapılmalı
- Sökülebilir flanşlı parçaların izolasyonu diğer parçalardan ayrı yapılmalı
- Boru uzama ve genleşmesine karşı izolasyon 4 metrede 2cm açıklık verilerek yapılmalıdır. (Kaynak: http://istanbulsutesisati.com)