Beton için kalite kontrol deneylerinden biridir. Her inşaatta mutlaka yapılması gerekir.
Bu deney ile betonun kıvamı belirlenir. (S1-S2-S3-S4-S5)
Kesik koni şeklindeki kalıp 3 eşit aşamada betonla doldurulur ve her aşamada 25 kere standart bir çubuk ile şişlenerek sıkıştırılır. Numune sarsılmadan kalıp kaldırılır ve çökme miktarı mm cinsinden ölçülerek slump (çökme) değeri bulunur.
Kelimeyi yanlış olarak SLAMP şeklinde yazanlar da vardır.
Deneyin nasıl yapıldığını İZLEMEK için TIKLAYIN.
Deneyin yapılışı - teknik bilgi
Ölçüleri belirli (h=305mm, taban çapı=203mm, üst çapı=102mm) tepesi kesik koni şeklindeki metal bir kalıp içine üç çeşit tabaka halinde ve her tabakası 25 kez özel bir çubukla (60cm uzunlukta, 16mm çapında)
şişlenerek standart olarak doldurulan taze betonun, ilk yüksekliği ile kap kaldırıldıktan sonraki yüksekliği arasındaki farkın ölçülmesi esas alınmıştır.
Aradaki bu fark mm cinsinden çökme değeri olarak ifade edilir. Örneğim max . 100, min. 50 mm çökmeli bir beton; kirişler, döşemeler, betonarme perdeler, kolonlar, tünel yan ve kemer betonları gibi yapı tipi veya elemanlarında kullanılabilir.
Deney yapılırken:
*Slump hunisi düz bir zemine konur.
*Standart slump hunisi üç eşit kademede doldurulup, her kademede 25 kez standart şişleme çubuğuyla şişlenir.
*Huni tamamen dolunca üst yüzeyi mala ile düzlenir.
*Huni yavaşça yukarı doğru kaldırılır; bu sırada taze beton kendi ağırlığıyla çöker.
*Şişleme çubuğu huninin üzerine konur ve çöken betonun üst seviyesinden çubuğun altına kadar olan mesafe ölçülür. Bu uzunluk, tazebetonun çökme (slump) değeri olarak adlandırılır.
*Beton yerleştirme işlemi sırasında vibratör kullanılması kaçınılmazdır. "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönelmelik" de vibratör kullanmadan beton dökümü işlemini yasaklamıştır. Şişleme, tokmaklama v.b. elle sıkıştırma usulleri, yalnızca vibratör kullanımıyla beraber, yardımcı usuller olarak kullanılabilir.
Betonun taşınması sırasında kıvam kaybının muhtemel nedenleri:
*Betonun yalancı priz yapması. Bunun önüne karıştırma işlemine devam edilerek geçilebilir.
*Uzun taşıma mesafeleri. Yol boyunca beton priz almaya başlayabilir.Karışım suyu da buharlaşabilir.
*Dökümden önce aşırı karıştırma süresi
*Sıcak hava şartları
*Özellikle bina sektöründe beton işçiliğinde bilinç ve eğitim düzeyi düşük olduğundan taşıma, yerleştirme ve mastarlama işlemlerinin kolaylığı açısından 18 - 22 cm çökmeli, çok akıcı kıvamlı beton kullanma, bu amaçla da şantiyede hazır betona su verme eğilimi çok yüksektir. Bu eğilimin mukavemet düşürücü zararlı sonucunu yok etmek için Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu bir karar alarak üyelerine şantiye teslimi beton kıvamını K4 düzeyinde (çökme >16 cm) tutmalarını tavsiye etmiş, bunu yaparken su/çimento oranına (dolayısıyla mukavemete) dikkatlerini çekmeyi de ihmal etmemiştir. Bu konuda bilgilenen ve bilinçlenen müşteriler K4 kıvamlı beton sipariş vermektedir.
