Tam mükellefiyet nedir? Dar mükellefiyet nedir? Tam ve Dar Mükellefiyet farkı nedir?
Gelir vergilendirmelerinde kimi mükellefler, tam mükellefiyet kapsamında vergilendirilirken, kimi mükellefler ise dar mükellefiyet kapsamında vergilendiriliyor.
Peki, tam mükellefiyet nedir? Dar mükellefiyet nedir? Tam ve Dar Mükellefiyet farkı nedir?
Tam ve Dar Mükellefiyet
Kanunun 1 inci maddesinde sayılan kurumlar, kanuni veya iş merkezlerinin Türkiye’de bulunup bulunmadığına göre tam mükellefiyet veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilecektir.
Kanuni merkezden maksat, vergiye tabi kurumların kuruluş kanunlarında, tüzüklerinde, ana statülerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir. İş merkezi ise iş bakımından işlemlerin bilfiil toplandığı ve yönetildiği merkezdir.
3.1. Tam mükellefiyet
Kurumlardan, kanuni veya iş merkezleri Türkiye’de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilecektir.
3.2. Dar mükellefiyet
Kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye’de bulunmayanlar, sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilecektir.
3.2.1. Dar mükellefiyette kurum kazancı
Dar mükellefiyette kurum kazancı aşağıdaki kazanç ve iratlardan oluşmaktadır:
Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun Türkiye’de işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançlar, (Bu şartları taşısalar bile kurumların ihraç edilmek üzere Türkiye’de satın aldıkları malları Türkiye’de satmaksızın yabancı ülkelere göndermelerinden doğan kazançlar, Türkiye’de elde edilmiş sayılmaz. Türkiye’de satmaktan maksat, alıcı veya satıcının ya da her ikisinin Türkiye’de olması veya satış sözleşmesinin Türkiye’de yapılmasıdır.)
Türkiye’de bulunan zirai işletmeden elde edilen kazançlar,
Türkiye’de elde edilen serbest meslek kazançları,
Taşınır ve taşınmazlar ile hakların Türkiye’de kiralanmasından elde edilen iratlar,
Türkiye’de elde edilen menkul sermaye iratları,
Türkiye’de elde edilen diğer kazanç ve iratlar.
Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinde belirtilen anılan kazanç ve iratlar ile gelir unsurlarının Türkiye’de elde edilmesi ve Türkiye’de daimi temsilci bulundurulması konularında Gelir Vergisi Kanununun ilgili hükümleri uygulanacaktır.
Dar mükellef kurum kazancını oluşturan kazanç ve iratlara ilişkin açıklamalar Tebliğin (22.2) bölümünde yapılmıştır.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com