Tapu dairesinde alınan tapu döner sermaye ücretini kimi alıcılar ödemek istemeyebiliyor. Peki, tapu döner sermaye ücreti iade edilir mi?
Tapu dairesinde yapılan satış işlemleri için ödenen masraflar arasında tapu döner sermaye ücreti de bulunuyor. Kimi alıcılar bu masrafı ödemek istemeyebiliyor. Peki, tapu döner sermaye ücreti iade edilir mi?
Ancak bu masrafın ödenmesi kanunen zorunlu oluyor. Bu nedenle tapu döner sermaye iadesi için açılan davalar reddediliyor.
Döner Sermaye Ücretinin İadesine Karar Verilmesi İstemiyle Açılan Davanın Reddi Kararı ile ilgili dava örneği şu şekilde:
T.C.
BURSA
1. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO: 2011/1652
KARAR NO: 2012/1220
DAVACI:
DAVALI: TAPU KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - ANKARA
DAVANIN ÖZETİ : Bursa İli, Mudanya İlçesi, Tekkei Atik Mahallesi, ..... ada, ..... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma davasına yönelik mahkeme kararı uyarınca Mudanya Tapu Müdürlüğündeki tescil işlemi sırasında 116,-TL döner sermaye ücreti alınmasına ilişkin 27.10.2011 tarihli işlemin; Yasadaki açık muafiyet hükmüne rağmen kamulaştırılan taşınmazların tapuda tescil işlemlerinde davalı Tapu Sicil Müdürlüğünün teknik belge ücreti ve kontrol ücreti, döner sermaye ücreti gibi adlar altında harç almasının kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek iptali ve 116,-TL döner sermaye ücretinin iadesine karar verilmesi istenilmektedir.
SAVUNMANIN OZETI: Devletin, yüklenmiş olduğu ekonomik, sosyal ve kültürel alandaki görevlerini yerine getirmek için kaynak bulmak durumunda olduğu, bu amacı, gerçekleştirmek için, bazı yaygın hizmetlerin, özel gelirlerle karşılanmasını, daha etkin görülmesini sağlamak, mal ve hizmet üretmek amacıyla döner sermayeli kuruluşlar meydana getirildiği dolayısıyla döner Sermaye İşletmelerinin Genel ve katma bütçeli idarelerin, kamu hizmeti yaparken ortaya çıkan kapasite fazlasını değerlendirmek, destek hizmeti sağlamak, mal ve hizmet üretmek, bütçeye gelir sağlamak üzere kurulmuş iktisadi üniteler olduğu, dava konusu işlemin tesis edildiği 2011 yılı için hazırlanan ücret tarifesinin l/A bölümünde "Tapu Müdürlüklerince alınacak döner sermaye ücreti" hususunun düzenlendiği ve Tapu Müdürlüğünde yapılan her işlem için 58.00 x yöresel katsayı formülü üzerinden hesaplanacak döner sermaye ücretinin tahsil edileceğinin hüküm altına alındığı, dava konusu olayda da, Bursa ilinin yöresel katsayısı 2 olduğu için tapu müdürlüğünde tescil işlemi gerçekleştiren davacı belediyeden 116,-TL döner sermaye ücreti tahsil edildiği, yapılan işlemin meri mevzuata uygun olduğu ve ortada iptali gerektiren bir durum bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Bursa 1. İdare Mahkemesi Hakimliğince işin gereği düşünüldü:
Dava, Bursa İli, Mudanya İlçesi, Tekkei Atik Mahallesi, ..... ada, ..... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma davasına yönelik mahkeme kararı uyarınca Mudanya Tapu Müdürlüğündeki tescil işlemi sırasında 116,-TL döner sermaye ücreti alınmasına ilişkin 27.10.2011 tarihli işlemin iptali ile 116,-TL döner sermaye ücretinin iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 8 maddesinin 1. Fıkrasında Genel Müdürlük, ürettiği her türlü tapu, kadastro, harita ve arşiv bilgi ve belgeleri ile sunduğu hizmetlerden gelir elde etmek üzere merkez veya bölge müdürlükleri bünyesinde döner sermaye işletmeleri kurar.hükmü ile aynı maddenin 5. fıkrasında; Döner sermaye işletmelerinin yönetimi faaliyet alanları, işleyişi, sermaye kaynaklan, her türlü idari ve mali işlemleri ile gelirlerine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının da görüşü alınarak çıkartılacak yönetmelikle belirlenir, hükmü yer almaktadır.
6083 sayılı Yasanın 8. maddesine dayanılarak çıkartılan ve 28.01.2012 gün ve 28187 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Döner Sermaye işletmesi Yönetmeliğinin "faaliyet alanları" başlıklı 4.maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; "Genel Müdürlükçe üretilmiş olan her türlü tapu, kadastro, harita ve hava fotoğrafı, arşiv, bilgi ve belgeleri ile benzeri hizmetleri sunmak" hükmü yer almakta olup, aynı yönetmeliğin 6. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; Genel Müdürlükçe üretilmiş olan her türlü tapu, kadastro, harita ve hava fotoğrafı, arşiv bilgi ve belgeleri ile sunduğu diğer hizmetlerden elde edilen gelirler" işletme gelirleri arasında gösterilmiş, "Ücret tarifesinin tespiti" başlıklı 29. maddesinde de; " Genel Müdürlükçe üretilen, sunulan, mal ve hizmetler veya yapılan işlerin maliyeti; hammadde, malzeme, işçilik, yolluk, çeşitli işletme masrafları, amortisman payları ve kârdan oluşturulması suretiyle maliyet fiyatlarının altında olmaması şartıyla aynı işi ve hizmetleri yapan kuruluşlardaki fiyat listeleri de göz önünde tutularak işletme Müdürlüğünce hazırlanan ücret tarifeleri, Yönetim Kurulu kararı ile kesinleştirilir. Yönetim Kurulu gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir." hükmüne yer verilmiştir.
Bütün bu düzenlemeler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesinin yaptığı hizmetler karşılığı ücret almasına olanak tanımaktadır. Bu konuda davacı tarafından yaptırılacak işlemlere ilişkin olarak istisna tanınması yönünde gerek Yasada gerekse Yönetmelikte herhangi hükme veya başkaca bir ayrım ve sınırlamaya yer verilmemiştir.
Buna göre, davacı adına kayıtlı bulunan Bursa ili, Mudanya İlçesi, Tekkei Atik Mahallesi, ...... ada, ...... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma davasına yönelik mahkeme kararı uyarınca 116,-TL döner sermaye ücreti alınmasına ilişkin dava konusu 27.10.2011 günlü işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun 17.10.1997 günlü ve 1997-550 kararı ile onanan Danıştay Onuncu Dairesinin 21.2.1995 günlü ve 1995-709 sayılı kararı da bu yöndedir.
Davacı tarafından yatırılan 116,-TL döner sermaye ücretinin iadesi talebi de yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan 103,90.-TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 659 sayılı KHK'nın 14. maddesi uyarınca 600,-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren otuz gün içerisinde Bursa Bölge idare Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere, 03.12.2012 tarihinde karar verildi.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com