Tapu temessükü, Osmanlı dönemine ait tapu terimleri arasında yer alıyor. Peki, tapu temessükü nedir?
Temessük, Osmanlı dönemine ait tapu terimi olarak karşımıza çıkıyor. Tapu temessükü ise, Tapu memurları tarafından eski tarihlerde verilen senet olarak ifade ediliyor.
Temessük kaydı; Eskiden, taşınmaz malın sahibini belirten belge ve kayıtlar; bugünkü anlamıyla genel olarak tapu kayıtları; has, tımar, zeamet ve mütevelliler tarafından verilen, miri ve vakıf arazide tasarruf yetkisini bildiren belge olarak karşımıza çıkıyor.
Sayı : B021TKGÖ100001-125/211 -3903
Konu : Ferman ve temessük kayıtları
Tarihi : 9 EYLÜL 1396
……. ASLÎYE HUKUK MAHKEMESİNE
İLGİ:a) 30/Temmuz/1996 tarih, 1981/45 Esas sayılı müzekkereler.
b) 6/Ağustos/1996 tarih, BG21TKGQ100001125/2113544 sayılı yazımız.
c) 5/Temmuz/1996 tarih, 181/45 Esas sayılı müzekkere.
d) 26/Temmuz/1996 tarih, B021TKG0100001-125/211-3292 sayılı yazımız.
e) 13/Mayıs/1996 tarih, 1981/45 Es. sayılı müzekkere.
f) 12/Aralık/1986 tarih, 4-1-10-9/22-7108 sayılı yazımız.
g) 23/Ternmuz/1986 tarih, 1981/45 Esas sayılı müzekkere.
h) 27/Haziran/1986 tarih, 4-1-10-9/22-3503 sayılı yazımız.
ı) 29/Nisan/1986 tarih, 1981/45 Esas sayılı müzekkere.
Daha evvel Genel Müdürlüğüme intikal ettirilen ilgi (c ve e) müzekkerelerinizde; müzekkereler ekinde gönderilen iki adet fermanda adı geçen tımar sahibi sipahilerinin tatbike medar imzalaranının bulunup bulunmadığı, bir ferman veya temessük'ün geçerli olması için mutlaka kuyud-ı kadime defterine kaydedilmiş olmasının gerekli olup olmadığının soru konusu edilmesi üzerine konunun incelenerek ilgi (d) yazımız ile, Merkez arşivimizde yapılan inceleme sonucunda; müzekkere ekinde istenilen kayıtlara Kuyud-ı Kadime"ye ait Rüz-nâmçe defterleri üzerinde yapılan aramada rastlanılmadığı ve 3402 Sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinin (a),(b) ve (c) fıkralarında belirtildiği üzere, 21/Aralık/1981 tarihine veya daha önceki tarihlere ait vergi kayıtları, fermanlar ve temessük kayıtlarının zilyedliğin tevsikine yönelik ispat belgesi niteliğinde olduğu belirtilerek ferman ve temessük kayıtlarının Başbakanlık Arşivindeki kayıtlardan araştırılmasının gerektiği yolunda mahkemenize bilgi verilmişti. Bu kerre, ilgi (a) müzekkereleriniz üzerine yeniden yapılan incelemeden; Aynı konudaki, ilgi (ı) müzekkerenize, daha evvel ilgi (h) yazımızla, müzekkere ekinde gönderilen fermanlarda ismi geçen ……….. köylerinin Hicri 1022 tarihli tahrir defterinin 147 ve 148 inci sahifelerinde kayıtlı olduğu, ancak bu meyanda sözü edilen ferman kayıtlarına tesadüf edilemediği yolunda cevap verildiği, Bilahare, ilgi (g) müzekkere konusu ile ilgili olarak ilgi (f) yazımız ile de, müzekkere eki 1240 ve 1242 tarihli ferman ve temessük kayıtlarının altında, mevcut mühür ve el- sipahi-i miri ……….'nin adının geçtiği ve söz konusu belgenin hukuki durumu hakkında bilgi verildiği, Anlaşılmıştır.
Ayrıca, Hicri 1022 tarihli vergiye esas mufassal defterden çıkarılan kayıtlar ilişikte gönderilmiş olup, 1240-1242 tarihli vergi tahririne ait kayıtlar ise arşivimizde mevcut bulunmamaktadır.
Bu durumda, ilgi (e ve c) müzekkereler ekinde istenilen kayıtlara,arşivimizde bulunan Kuyud-ı Kadime'ye ait Rüz-namçe defterleri üzerinde yapılan aramada rastlanılmadığından, konu hakkında idarernizce yapılacak başkaca bir işlem bulunmamakta olup, konunun bir kez de Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığından (istanbul) araştırılması gerekmektedir.
Işıl Seren KESKİN/Emlakansiklopedisi.com