İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yıkılan binaların yerine yenilerinin hızla yükselmesi için icat edilen inşaat sistemidir. Tünel kalıp içine dökülen beton, iki-üç gün sonra duvara dönüşür.
Tünel Kalıp nedir?
Yapıların duvarlarına yerleştirilen büyük kalıplardır. Bunlar duvara yerleştirildiğinde duvarı bir defada dökmeye yarar. Bu sistem ile cephe düzlemleri, merpenler, sahanlıklar ve bölme duvarlar gibi yapı bölümleri dökülür. İç ve dış bölme duvarları ise çoğunlukla hazır panellerden oluşturulmaktadır.
Tünel Kalıp tekniği İkinci Dünya Savaşından sonra yıkılan yapılan hızla yerine getirilmesi için geliştirilmiş bir sistem olarak ilk defa kullanılmıştır. Düşük maliyetli ve hızlı yapılandırılması amacıyla çok tercih edilmektedir. Tünel Kalıp Sistemi inşaat sektörüne hızlı bir çalışma sistemi getirmiştir. Tünel kalıp sisteminde iç ve dış duvarların yüzde yetmiş kadarı betondan oluşmaktadır. Döşeme kalıbı iki ile üç gün arasında çıkarılmaktadır. Bu da binaların hızla yapılmasını sağlamaktadır.
Bu sistem yapıların büyük kalıp sistemleriyle hazırlanarak bir defada bulunduğu yerde döşemelerin ve duvarların bir defada döküldüğü sistemdir. Betonarme bina yapımında kullanılan sistem tesisat kanallarının monte edilebildiği bir sistemdir. Tünel kalıbı içerisine çelik kalıp kullanılmasıyla düz yüzeyler kolayca oluşturulabilmektedir. Belirli yükseklikler ve aralıklar kalıpçılar tarafından belirlenmeden de yapılabilmektedir. Sistem kolayca monte edilebildiği gibi kolayca da demonte edilmektedir.
Kalıplar; betonarme elemanlara gerekli şekil ve boyutu veren, taze beton ağırlığını ve basıncını ve beton döküm esnasında ortaya çıkan ilave yükleri taşıyan sistemlerdir.
Tünel Kalıpçı kimdir?
Kalıpların montajı, sökmesi, kesilip biçilmesi, temizlenmesi, bakım ve onarımı gibi görevlere sahip olan kişilere tünel kalıpçısı denir.
Tünel Kalıpların oluşma şekilleri nelerdir?
Kalıp Yüzeyleri; çelik sactan oluşur. Bu kalıp sitemin kalınlığı 3 mm.’dir. Sisteminin içerisinde beton dökülürken eğilmeler meydana gelmesin diye çelik karkaslar bulunur.
Çalışma Platformları; üç metre boyundadır. Bu sistem beton prizi yaptıktan sonra sökülmesine fayda sağlayan bir araçtır. Bu platform üzerine kalıplar çekilir ve sökülür.
Ek Kalıp Parçaları; Döşeme boşlukları, perde alınları, konsollar, döşeme alınları için kullanılan kalıp parçalarıdırlar.
Destek Elemanları; beton dökümü ve gelecek yükü taşıyabilmek için tünel kalıbın arkasına yerleştirilen sisteme destek elemanları denir. Destek elemanlarının içerisinde bulunan sistemler şunlardır: Ayarlı çapraz, ayarlı dikme, kriko tekerlekler, kalıp yatay askısı ve benzeri elemanlar.
Tünel Kalıp özellikleri nedir?
1. Tünel Kalıp ağırlıkları 60-70 kg arasında değişir.
2. Boyutlarını sistemin üreticileri belirler.
3. Tünel kalıplar yaklaşık olarak 500 defa kullanılma özelliğine sahiptir.
4. Ekonomiktir ve zaman açısından faydalı bir sitemdir.
5. Günümüzde daha çok toplu konut işlerinde kullanılmaktadır.
6. Yer üstü ve yer altı tünel yapımlarında kullanılır.
7. Tünel Kalıp sistemler yangına karşı daha dayanıklıdır.
8. Deprem bölgeleri için elverişlidir.
Tünel Kalıp sistemlerinin türleri nedir?
Modüler kalıp sistemi, Klasik tünel kalıp sistemi, Modüler tünel kalıp sistemi(NLTF) ve Modüler tünel kalıp sistemi(HRTF) olmak üzere tünel kalıp sistemleri 4’e ayrılmıştır.
Modüler Kalıp Sistemi; uzun ömürlü, kaliteli beton ortaya çıkarır, iş güvenliği açısından avantajlıdır, kolay ayarlanabilir ve kolay sökülür. Tüm bu özellikleri dışında temel betonundaki kot hayatlarını ortadan kaldırır.
Klasik Tünel Kalıp Sistemi; diğer tünel kalıp sistemleri gibi hem zamandan hem de ekonomik açıdan avantaj sağlar. Klasik tünel kalıp sistemlerinde 16 kişilik bir ekip ile 300 m2’lik alana sahip inşaat alanının tek kat atma işlemlerini fabrikasyon bir düzende tamamlayabilirsiniz.
Modüler Tünel Kalıp Sistemi(NLTF); farklı kat yükseklikleri ve aks alanları için tasarlanan modüler tünel kalıp sistemleridir. NLTF modeli ile hiçbir masaya ihtiyaç duymadan kalıp dökebilir.
Modüler Tünel Kalıp Sistemi(HRTF); Amerika Birleşik Devletleri’nin yapılan proje ihtiyaçlarına göre hazırlanmış olup, tek katlı projelerde kullanılmaktadır.
Tünel Kalıp Sistemi’nin dezavantajları nedir?
1. Maliyeti yüksek olduğu için toplu konut yapıları dışında kullanılması zararlı olabilir.
2. Bu sistemden dolayı konutlar arası ses yalıtımı gerçekleşemiyor.
3. Nem oranının yüksek olduğu bölgelerde yapının da dış cephesi çoğunluk olarak beton olduğu için romatizmal hastalıklara sebep olabiliyor.
4. Yapılar tek bir kalıptan çıktığı için mimari alanda kısıtlamalara yol açıyor. Mimari çalışmalara fazla olanak tanınmıyor.
Tünel kalıp boyutları nasıldır?
Uzunlukları 2.50m, 1.25m ve 0,625m vincin kapasitesine göre bu elemanlar 12.50m uzunluğa kadar birleştirilerek kullanılabilirler.
Yükseklik olarak 2.30m den 3.00m’ye kadar mevcuttur.
Genişlikleri 1.05, 1.35, 1.65, 1.95, 2.25, 2.55 ve 2.85. Bu ölçüler dışında özel kalıplar da yapılıyor.
Tünel Kalıp Sistemi ile kaç tane konut yapıldı?
Adana ve Mersin başta olmak üzere Türkiye’de 1700’ün üzerinde konut yapıldı. Ankara’da hala devam eden 3000 birimlik uydu-sitenin altyapı çalışmaları sürüyor. Bunların dışında İstanbul’da 166 konutluk bir site yapımına başlandı. Libya’da 1200 konutluk site yapımı devam ediyor.