İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Trafik Müdürlüğü tarafından Veliefendi Mahallesi ile Zeytinburnu ilçe merkezi arasında 2,7 km uzunluğundaki bisiklet yoludur. Sürdürülebilir Ulaşım Derneği (SUD) ve Embarq Türkiye, İBB Trafik Müdürlüğü’nün isteği üzerine “Veliefendi - Zeytinburnu Bisiklet Yolu Yol Güvenliği İnceleme Çalışması” gerçekleştirdi. İşte o incelemenin sonuçları..
Veliefendi - Zeytinburnu Bisiklet Yolu
Veliefendi - Zeytinburnu Bisiklet Yolu Yol Güvenliği İnceleme Çalışması nedir?
Şehirlerde yaşam kalitesini iyileştirmek üzere kent içi ulaşım sorunlarına sürdürülebilir çözümler üreten ve projeler yürüten Sürdürülebilir Ulaşım Derneği (SUD) – EMBARQ Türkiye, İBB Trafik Müdürlüğü’nün isteği üzerine Veliefendi - Zeytinburnu bisiklet yolunun yol güvenlik inceleme çalışmalarını tamamladı.
Danimarkalı danışmanlık şirketi Consia Consultants ve EMBARQ Sağlık ve Yol Güvenliği Programı işbirliği ile yürütülen yol güvenlik incelemeleri sonuç raporunda bisiklet koridorlarının tasarım aşamasında özellikle üzerinde durulması gereken belirli mühendislik prensiplerinin bulunduğunun altı çizilerek trafik kazalarını azaltmak, araçlar, yayalar ve bisikletliler için güvenli ulaşımı sağlamak için diğer ulaşım türleriyle etkileşimin mümkün olduğunca aza indirilmesi gerektiği belirtildi.
Veliefendi - Zeytinburnu Bisiklet Yolu’ndaki tehlikeler neler?
Özellikle yaya kaldırımlarından bisiklet yolu geçirilmesinin çok tehlikeli ve kesinlikle önerilmeyen bir uygulama olduğuna vurgu yapılan raporda ortaya çıkan sonuçlar kısaca şöyle:
Eylül 2013’te İstanbul Kennedy Caddesi ile D-100 Yanyolu’nu birleştiren kavşaktan Aksu Caddesi, Ekrem Kurt Bulvarı ve Çobançeşme Koşuyolu Caddesine kadar uzanan Veliefendi-Zeyinburnu bisiklet yolu 2,7 km uzunluğundadır. İki yönlü olarak inşa edilmiştir.
Yol, motorlu taşıtlardan iyi bir şekilde ayrılmış olarak inşa edilmiştir. Hemen hemen bütün kavşaklar sinyallerle kontrol edilmektedir.
Koridordaki sorunlar:
1. Bisiklet yolu motorlu araçlar tarafından durma ve park etme yeri olarak kullanılmaktadır.
2. Yol kesitinde hız sınırı 50 km/sa olmasına rağmen yol tasarımı daha yüksek hızlara izin vermektedir.
3. Kavşaklardaki trafik akışı çakışmaktadır.
4. Bisiklet kullanıcıları için hazırlanan sinyaller düzgün çalışmamaktadır.
5. Bisiklet yolu kesintiye uğramaktadır.
6. Yolun bir kısmı, bir otopark çıkışı tarafından kesilmektedir.
7. Kaldırım koridor boyunca devam etmemekte, yer yer kesilmektedir.
8. Engelliler için rampalar yaya geçidinden uzaktadır.
9. Yol işaretleri yıpranmış, fark edilmemekte ve yol çivileri kaplanmış vaziyettedir.
Bisiklet yolunun açık yola giriş kısmı, motorlu araçlar tarafından park etmek için kullanılabilmektedir.
Raporda belirtilen sorun ve öneriler ışığında EMBARQ Türkiye ve İBB Trafik Müdürlüğü 2014’ün ikinci çeyreğinde yol güvenliği iyileştirme çalışmalarına başlamayı hedeflemekte.
EMBARQ Türkiye ayrıca, farklı şehir ve ilçeler için faydalı olabilecek ‘Bisiklet Yolları Tasarım Kılavuzu’nun hazırlıklarına devam etmektedir.
Velifendi Bisiklet Yolu - Yol Güvenliği İncelemesi’ne göre sorunlar ve çözüm önerileri nelerdir?
2.1 ACİL: En kısa sürede ele alınması gereken birinci derecede öncelikli sorunlar
2.1.1 Yolun durma ve park etme için kullanımı
Bisiklet yolunun duran ve park eden araçlarca engellenmesi
Sorun: Bisiklet yolunun park etmek veya otobüsler, taksiler ve özel araçlar tarafından yolcuların indirilip bindirilmesi için bir ölçüde kullanıldığı gözlemlenmiştir
Öneri: Kavşaklarda kullanılan mavi bariyerlerin tüm bisiklet yoluna uygulanması düşünülebilir. Yolcuların indirilip bindirilmesi için özel bir ihtiyaç bulunması durumunda (örneğin İsmail Erez Bulvarı'nın kuzeyinde yer alan alışveriş merkezinin önü gibi) bisiklet yolunun dışında özel bir otobüs durağı veya bir taksi alanı sağlanmalıdır.
2.1.2 Hız sınırı
Caddenin yerleşim düzeni 50 km/saat'ten daha yüksek hızlara izin vermektedir
Sorun: Yol kesitinde hız sınırı 50 km/saat'tir, fakat yol tasarımı daha yüksek hızlara izin vermektedir. Bu durum özellikle savunmasız yol kullanıcıları yolu geçmek istediklerinde sorunludur.
Öneri: Yola belirli aralıklarla hız azaltıcı tedbirler uygulanmalıdır, buna ek olarak hız sınırı konusunda daha katı yaptırımlar uygulanmalıdır.
2.1.3 İstanbul Caddesi Kavşağı
Sorun: Güney yönünden bisiklet yolunun her iki yanından geçiş yapan araçlar aynı anda yeşil ışıkta geçmektedir ancak bu trafik akışı kavşakta çakışmaktadır.
Güneyden gelen bisiklet kullanıcıları için geçerli olan sinyaller düzgün çalışmamaktadır.
Kavşak içindeki bisiklet trafiğinin akışını gösteren işaretler gerçekleşen veya olası hareketleri yansıtmamaktadır.
İstanbul Caddesi üzerinde iki yönlü bir bisiklet yolu işareti uygulanmıştır fakat bu yol kaldırımda son bulmaktadır ve güneyden gelen bisiklet kullanıcılarının, İstanbul Caddesi kavşağa gelene kadar tek yönlü olduğundan devam edebilecekleri bir yolları bulunmamaktadır.
Öneri: İşaret planının değiştirilmesi düşünülmelidir, böylece güneyden gelen motorlu araçlar için farklı yeşil ışık geçiş zamanları sağlanabilir.
İki yönlü yol üzerindeki bisiklet kullanıcıları için sinyaller son derece önemlidir ve her zaman çalışır durumda olmalıdır.
Hareket etmeleri istenen bisiklet kullanıcılarına özel işaretler sağlanmalıdır.
2.1.4 Hipodromun güney girişi
İki yönlü bisiklet yolu ile ilgili bir uyarı yok
Sorun: Hipodromun güney girişinde, hipodromdan çıkan sürücülere iki yönlü bir bisiklet yolundan geçeceklerini belirten herhangi bir işaret bulunmamaktadır. Sürücüler sadece güney taraftan gelen trafiğe odaklanacaktır ve "beklenmeyen" yönden gelen bisiklet kullanıcılarına dikkat etmeyecektir.
Öneri: Sürücülere, sağ taraftan bisikletlerin gelebileceğini belirten işaretler ve uyarılar yerleştirilmelidir. Ayrıca bisiklet yoluna bisiklet kullanıcılarını sol taraftan gelebilecek trafiğe karşı bir uyarı işareti yerleştirilmelidir.
2.1.5 Koşuyolu Caddesi'nden karşı taraftaki otoparka giriş
Sadece güneyden gelen bisiklet kullanıcıları için sarı uyarı ışığı
Otopark çıkışı iki yönlü bisiklet yolundan geçiyor
Sorun: Bisiklet yolu üzerine, otoparktan çıkış yapan araçlar konusunda yanıp sönen bir uyarı işareti yerleştirilerek güneyden gelen bisiklet kullanıcıları uyarılmaktadır. Kuzeyden gelen bisiklet kullanıcıları için benzer bir işaret bulunmamaktadır ve bu kullanıcılar beklenmeyen bir yönden geldikleri için daha büyük risk altındadır.
Otoparktan çıkan araçlar iki yönlü bisiklet yolundan geçecekleri konusunda uyarılmamaktadır.
Öneri: Yanıp sönen ışıklı uyarı işaretinin aynısı otoparkın kuzeyinden gelen bisiklet yolu üzerine yerleştirilmelidir.
Otopark çıkışına sürücüleri bisikletlerin her iki yönden geldiği konusunda uyaran bir işaret yerleştirilmelidir.
2.1.6 Fikret Yüzatlı Caddesi kavşağı
Yüksek hızlara izin veren geçiş yolu
Devam etmeyen kaldırım
Engelliler için rampalar yaya geçidinden uzağa yerleştirilmiş
Sorun: Kavşak yan yola giriş ve çıkış yapmak için geçiş yolları ile birlikte tasarlanmıştır. Geçiş yolları sinyal kontrollü değildir ve yüksek hızlara izin vermektedir. Bu durum geçiş yolunu geçen hem bisiklet kullanıcıları, hem de yayalar için büyük bir güvenlik sorunu oluşturmaktadır.
Kavşakta yayalar oldukça kötü koşullara maruz kalmaktadır. Kaldırım devam etmemektedir ve çok sayıda yaya trafik şeritlerinde yürümek durumunda kalmaktadır.
Ekrem Kurt Bulvarı ve Fikret Yüzatlı Caddesi'nde kuzey tarafından gelen araçlar aynı anda yeşil ışıkta geçmektedir. Bu durum çok sayıda çatışmaya neden olmaktadır.
Engelliler için geçiş yaya geçidinden uzağa yerleştirilmiştir.
Öneri: Kavşak yeniden tasarlanmalı ve geçiş şeritleri ortadan kaldırılarak, standart T kavşaklarında olduğu şekilde sağa dönüşler sinyal kontrolünde gerçekleşmelidir.
Kavşak üzerinde kaldırımlar bulunmalıdır ve güvenli, sinyal kontrollü geçişler sağlanmalıdır.
Ekrem Kurt Bulvarı ve Fikret Yüzatlı Caddesi'nden gelen araçlar için farklı yeşil ışık geçişleri tasarlanmalıdır veya Fikret Yüzatlı Caddesi üzerindeki erişim tek şeride indirilmelidir, böylece sağ şeride geçiş yapılabilecek ve Ekrem Kurt Bulvarı'ndan gelen araçlar ikinci ve üçüncü şeridi kullanacaktır.
Orta refüjde yaya geçidi üzerinde engelli kişiler için geçişler oluşturulmalıdır.
2.2 Önemli: Yeterli finansman olduğunda değerlendirilmesi gereken ikinci derecede öncelikli sorunlar
2.2.1 İşaretlerin bakımı
Yıpranan kırmızı işaretler
Sorun: Bisiklet yolunun araç şeritlerinden çizgilerle ayrıldığı bir adanın bulunması ve bisiklet yolunun başladığı yeri net bir şekilde belirten yol çivilerinin kırmızı bir şerit üzerine yerleştirilmesi doğru ve güvenli bir çözümdür. Fakat bazı yerlerde işaretler tamamen aşınmıştır ve araç sürücüleri bisiklet yolunu ayırt etmekte zorlanmaktadır.
Öneri: Yol üzerindeki işaretlerin bakımı düzenli olarak yapılmalı ve bu işaretler dayanıklı bir malzemeden üretilmelidir.
2.2.2 Bisiklet yolunun başlangıcını belirten işaret
Bisiklet kullanıcıları bisiklet yoluna girmek için yere işaretlenen ada üzerinden geçmek durumunda
Sorun: Araçları bisiklet yolu dışına yönlendirmek üzere bisiklet yolunun başlangıcı yere çizilen bir ada ile işaretlenmiştir. Fakat bisiklet kullanıcılarının işaretli ada üzerinden geçerek bisiklet yoluna girmeleri gerektiğini gösteren herhangi bir işaret bulunmamaktadır. Yere işaretlenmiş ada üzerinden geçiş yapılmasına normalde izin verilmez.
Öneri: Bisiklet yolunun başlangıcında yer alan işaretler mavi bisiklet işaretleri ile değiştirilmelidir.
2.2.3 İstanbul Caddesi'ndeki kavşağa yaklaşırken
Plastik direk bisiklet kullanıcıları için tehlike oluşturuyor
Sorun: Muhtemelen araçların girmesini engellemek üzere bisiklet yolu şeritlerinin arasına plastik bir direk yerleştirilmiştir. Direğin hasar gördüğü gözlemlenmiştir, bunun nedeni bisiklet kullanıcıları olabilir.
Direk sorunludur çünkü kavşaktan uzak bir noktada bisiklet kullanıcılarının yüksek olabilecek hızlarda geçebileceği bir noktaya yerleştirilmiştir.
Öneri: Direk kaldırılmalı ve mavi bariyerler araçların bisiklet yoluna girmelerini engellemek üzere köprü üzerine kadar uzatılmalıdır.
2.2.4 Koşuyolu Caddesi Kavşağı
Karşıya geçmek için yayalar ve bisiklet kullanıcıları çok sayıda yeşil ışığı bekliyor
Sorun: Yoldan geçmek isteyen yayalar ve bisiklet kullanıcıları üç veya dört kez yeşil ışığı beklemek durumunda kalmaktadır. Bu kabul edilemez bir durumdur ve buradan kırmızı ışıkta geçişler olduğu gözlemlenmiştir.
Öneri: Geçiş yeniden tasarlanmalı ve böylece savunmasız yol kullanıcıları tek bir geçiş aralığında geçiş yapabilmelidir.
2.2.5 Bisiklet yolunun son kısmı
Kısa bir bölümde kaldırım bulunmuyor
Sorun: Kaldırım ve bisiklet yolu üzerindeki orta işaret kaldırılmıştır. Bu bir sorun oluşturmaktadır çünkü kuzeyden yokuş aşağı gelen bisiklet kullanıcıları hızlı bir şekilde yaklaşabilir ve yayaların görünürlüğünü engelleyen bir duvar bulunmaktadır.
Öneri: Bisiklet yolu ve kaldırım yolun tamamı boyunca bulunmalıdır.
2.3 Tamamlayıcı: Bakım programı dahilinde ele alınması gereken üçüncü derecede öncelikli sorunlar
2.3.1 Bisiklet yolunu belirten işaretler
Bisiklet yolunun başlangıcında kafa karıştırıcı işaret
Sorun: Kavşaklardan sonra üzerinde bir bisiklet işareti bulunan plastik bir tabela ile zorunlu yön işareti yerleştirilmiştir. Bu işaret bisiklet kullanıcılarının işaretin sol tarafından gitmeleri gerektiği şeklinde anlaşılabilir.
Öneri: İstenen trafik akışını net bir şekilde belirtecek şekilde işareti değiştirin.
2.3.2 Bisiklet işaretleri
Koridor üzerinde üç farklı bisiklet sinyali kullanılıyor
Sorun: Bisikletler için üç farklı trafik sinyali kullanılmaktadır: Üç lambalı bir büyük ve bir küçük işaret ve iki lambalı bir büyük işaret. Bu şaşırtıcı olabilir. Koridor üzerindeki tüm kavşaklarda üç lambalı büyük bisiklet sinyali araçlar için kullanılan sinyal ile aynı fazda çalışmaktadır. Bu nedenle sinyal gerekli değildir.
Bisikletler için yeşil yandıktan sonra çakışan trafiğin harekete geçme süresi yaklaşık 4 saniyedir. Kavşakların çoğunda bisiklet kullanıcılarının kavşaktan çıkması için bu süre yeterli değildir.
Öneri: Bisikletlere özel sinyaller sadece aynı yönde seyreden motorlu araçlar için sinyallerle farklı fazda olduğu yerlerde uygulanmalıdır.
Bisikletler için her zaman küçük üç lambalı işaretlerin kullanılması önerilir.
Bisiklet kullanıcılarına, aynı yönde seyreden araçlardan birkaç saniye önce yeşil ışık ile geçiş sağlamak uygun bir güvenlik önlemi olacaktır. Bu şekilde bisiklet kullanıcıları dönüş yapan araçlar tarafından daha net görülecektir.
2.3.3 Kennedy Caddesi üzerindeki bisiklet yolu
Kennedy Caddesi üzerindeki bisiklet yolu devam etmiyor
Sorun: Kennedy Caddesi üzerine Aksu Caddesi üzerindeki yola bir ek inşa edilmiştir ancak yol bir anda sona ermektedir ve bunu gösteren herhangi bir işaret bulunmamaktadır. Ayrıca bu iki yol birbirine bağlı değildir, bu nedenle bisiklet kullanıcıları Kennedy Caddesi'nden Aksu Caddesi'ne geçiş yapmak için yaya yolunu kullanmak zorunda kalmaktadır.
Öneri: Burada bulunan adım kaldırılmalı ve kaldırım üzerinde kalan yol için Aksu Caddesi'ne devam eden bisiklet yoluna bağlantı sağlamak üzere bir rampa yerleştirilmelidir.
2.3.4 Işıklı yol çivileri
Termoplastik ile kaplanmış ışıklı yol çivileri
Sorun: Köprü üzerinde bisiklet yolu boyunca dış tarafta ışıklı yol çivileri kullanılmıştır. Bu son derece doğru bir güvenlik önlemidir ancak beyaz termoplastik hat uygulandığı zaman çok sayıda çivinin üzeri kaplanmıştır.
Öneri: Çivilerin üstü temizlenmelidir.
2.3.5 İstanbul Caddesi'ndeki kavşağa yaklaşırken
Bisiklet kullanıcıları için kavşaktaki işaretler yetersiz; dörtgen işareti net anlaşılmıyor
Sorun: Kavşağın önüne yerleştirilen işaretler, araçların yoldan geçerken bisikletlere yol vermesi gerektiğini göstermektedir. Bu yol verme zorunluluğu mavi bisiklet işaretinin yer aldığı kavşaktan görünmemektedir. İşaretler üzerinde aynı zamanda işlevi net olarak anlaşılmayan bir dörtgen işareti de yer almaktadır.
Öneri: Dörtgen işareti kaldırılmalıdır.
2.3.6 Ümraniye Sokak kavşağı
Durma çizgisi neredeyse kaybolmuş
Sorun: Durma çizgisi tamamen silinmiştir, bu nedenle sürücülerin kırmızı ışıkta nerede duracakları net bir şekilde belli değildir.
Öneri: Durma çizgisini yenilenmelidir.
2.3.7 Kennedy Caddesi üzerindeki bisiklet yolu
Bisiklet kullanıcıları için düğme bulunmuyor
Sorun: Yayalar için işaretler düğmelerle çalıştırılmaktadır ancak bisiklet kullanıcıları için düğme bulunmamaktadır.
Öneri: Bisiklet sinyal direkleri üzerine düğmeler yerleştirin.
2.3.8 İsmail Eres Bulvarı'ndan Erişim
Açık yola giriş park için kullanılabilir
Sorun: Yol boyunca devam eden ve henüz inşa edilmemiş bir yol bulunmaktadır, buna karşın giriş ve çıkış şeritleri oluşturulmuştur ve park alanı olarak kullanıldığı görülmüştür. Burada seyreden araçlar bisiklet yolundan geçmek durumundadır.
Öneri: Bu fazladan şeritleri kaldırın.
2.3.9 Bisiklet yolunun sonu
Sorun: Bugün bisiklet yolu kilitli bir kapı ile sonlanmaktadır. Anladığımız kadarıyla hedef bu yolun metro veya tramvay istasyonlarına bağlanacak şekilde devam ettirilmesidir ancak köprünün diğer tarafındaki park içinde gerçekleştirilen çalışmalar bisiklet yolunun devam ettirilmeyeceği izlenimini vermektedir.
Öneri: Bisiklet yolunun doğal bir sonlanma noktasına kadar devam ettirileceğinden emin olun.
EMBARQ Türkiye - Sürdürülebilir Ulaşım Derneği nedir?
EMBARQ Türkiye - Sürdürülebilir Ulaşım Derneği (EMBARQ Türkiye - SUD), Dünya Kaynakları Enstitüsü’ne (WRI) bağlı bulunan EMBARQ ağının bir üyesidir. EMBARQ, ABD’nin Washington D.C. kentinde 2002 yılında kurulmuş ve kâr amacı gütmeyen bir araştırma ve uygulama enstitüsüdür. EMBARQ ağı; Türkiye, Meksika, Brezilya, Hindistan, Çin ve Peru olmak üzere toplam 6 merkezde hizmet vermektedir. Faaliyetlerine 2005 yılında başlamış EMBARQ Türkiye – Sürdürülebilir Ulaşım Derneği, 'insan odaklı şehirler' düşüncesinden hareketle çevreyi ve insan sağlığını her geçen gün daha fazla tehdit eden kent içi ulaşım sorunlarına sürdürülebilir çözümler üretmekte ve bu çözümleri projelendirerek yerel yönetimlerle birlikte uygulamaya koymaktadır.
Sürdürülebilir Ulaşım Derneği
Adres: Gümüşsuyu Mah. İnönü Cad. No:29 Saadet Apt. Kat:6 D:7 Taksim, Beyoğlu, İstanbul
Tel: 0 (212) 243 53 05
email: info@embarqturkiye.org